Το γιγαντιαίο φωτοβολταϊκό πάρκο και η αργοπορημένη κωλοτούμπα ακύρωσης της βίαιης απολιγνιτοποίησης.

Προχτές 6/4/22, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης που παρέστη στην τελετή εγκαινίων του γιγάντιου φωτοβολταϊκού(ΦΒ) πάρκου των ΕΛΠΕ στην Κοζάνη, προσπάθησε αφενός να διασκεδάσει τους φόβους του λαού για ελλείψεις ηλεκτρικής ενέργειας και γενικότερες επιπτώσεις λόγω της αλλοπρόσαλλης και της έξωθεν επιβαλλόμενης ενεργειακής πολιτικής της χώρας και αφετέρου να προβάλει τους «σημαντικούς» τάχα αναπτυξιακούς σχεδιασμούς της
Αρχικά, όσον αφορά το τεράστιο αυτό ΦΒ πάρκο που ως γνωστό έγινε με κατεύθυνση των γερμανών, αναφέρει πως θα συμβάλλει στη μείωση του ενεργειακού κόστους και επομένως και των τιμών, όμως οι εκτιμήσεις ειδικών και φορέων της περιοχής είναι διαφορετικές,

ΟΙ φορείς της τοπικής κοινωνίας διαφωνούν πλήρως για το μεγαφωτοβολταϊκό αυτό πάρκο, διότι οι αναγκαίες οριζόντιες και παραοριζόντιες εκτάσεις εύφορης γεωργικής γης θα απαξιωθούν οριστικά και η ανεργία θα εκτιναχτεί με την εκτόπιση αγροτών από τις καλλιέργειές τους,
Παράλληλα, ο πρωθυπουργός -με την δικαιολογία της προσαρμογής στη νέα εποχή του πολέμου και των ειδικών συνθηκών- εξήγγειλε την επιστροφή με άμεσο φουλάρισμα στο λιγνίτη
Σε αυτή την εξαγγελία του πρωθυπουργού, το σχόλιο από ειδικούς και παράγοντες της περιοχής είναι πως η κωλοτούμπα και στροφή στο λιγνίτη ενώ είναι αναγκαία, είναι αρκετά αργοπορημένη και δεν μπορεί να έχει ουσιαστικά αποτελέσματα
Η κωλοτούμπα αυτή , επίσης λόγω της καθυστέρησης δεν είναι εύκολα υλοποιήσιμη. H ζημιά που έχει συντελεστεί στις μονάδες και στις εγκαταστάσεις εξόρυξης λιγνίτη, δυόμισι χρόνια μετά τη στομφώδη πρωθυπουργική εξαγγελία της απολιγνιτοποίησης .είναι ανεπανόρθωτη
Η αναγκαστική επιστροφή με αύξηση παραγωγής στον λιγνίτη θα έχει πρόσθετα κόστη και επιβαρύνσεις στους λογαριασμούς των καταναλωτών.
Προειδοποιητική Επιστολή από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή που έχει έρθει στη δημοσιότητα, αναφέρει ότι η Ελλάδα έχει αφεθεί αθωράκιστη και χωρίς «σχέδια ετοιμότητας για την αντιμετώπιση κινδύνων στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας» και επομένως η κατάσταση δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί από τη μια μέρα στην άλλη.
-Όπως θυμόμαστε, η επίσπευση της απόσυρσης των λιγνιτικών μονάδων δημιούργησε μεγάλη χαρά των εισαγωγέων φυσικού αερίου και όσων παράγουν ηλεκτρισμό από αυτό το ορυκτό. Όμως η σημερινή αδιέξοδη κατάσταση ήταν συνέπεια αυτής της επιλογής και ασφαλώς και των γενικότερων εξελίξεων στην αγορά (χρηματιστήριο ενέργειας, θέσπιση ρήτρας αναπροσαρμογής κλπ) που εκτινάσσουν τις τιμές και εντείνουν καθημερινά την ενεργειακή φτώχεια.
Σήμερα είναι μεν αναγκαία η επιστροφή στο λιγνίτη, αλλά άμεση επιστροφή δεν γίνεται διότι :
■ Οι μονάδες της ΔΕΗ που καίνε λιγνίτη εγκαταλείφθηκαν εντελώς, 1.800 μόνιμοι υπάλληλοι της ΔΕΗ, ειδικευμένοι να εργάζονται στην εξόρυξη, αποχώρησαν με εθελουσία και μαζί τους 700 ακόμη εποχικοί.
■ Τα σχέδια για εκσυγχρονισμό κάποιων μονάδων, όπως εκείνων στον Αγιο Δημήτριο, ώστε να λειτουργούν με καλύτερους περιβαλλοντικούς όρους, εγκαταλείφθηκαν.
■ Η πανάκριβη (κόστος 1,4 δισ. ευρώ) αλλά και σύγχρονη μονάδα «Πτολεμαΐδα 5» συνέχισε να κατασκευάζεται με υπέρμετρη καθυστέρηση και αντί για το 2020 αναμένεται να παραδοθεί αρχές του 2023.
■ Τα ειδικά και επίσης πανάκριβα μηχανήματα εξόρυξης αφέθηκαν επίσης να ρημάζουν.
■ Ειδικά για τη μονάδα στη Μελίτη Φλώρινας, έμεινε σε εκκρεμότητα η διαμάχη με τον ιδιοκτήτη του γειτονικού ορυχείου και η τροφοδοσία συνεχίστηκε με φορτηγά που έφερναν λιγνίτη από απόσταση δεκάδων χιλιομέτρων με πρόσθετο κόστος.
Όπως είναι εύκολα αντιληπτό, τα παραπάνω προβλήματα λόγω της εγκατάλειψης δεν είναι δυνατόν να θεραπευτούν εν μία νυκτί και ανέξοδα.

Χρειάζονται οργανωτικά μέτρα, προσλήψεις και ένταση της παραγωγικής δραστηριότητας.
Εννοείται, ότι, όλα αυτά σημαίνουν παραπάνω κόστη που θα περάσουν στους λογαριασμούς της ΔΕΗ και επομένως πέρα από την καθυστέρηση δεν μπορεί να αγνοηθεί η συνολική ζημιά για την ίδια και τα νοικοκυριά.
Όμως στο σημείο που έχουμε φτάσει, για να αντιμετωπιστεί η κατάσταση, χρειάζονται και μέτρα σαν αυτά που αναφέρθηκαν, χωρίς να είναι αρκετά.
Όμως αν δεν παρθούν αυτά, οι φόβοι του προέδρου ΓΕΝΟΠ για έλλειμμα ενέργειας το καλοκαίρι είναι βέβαιο να επιβεβαιωθούν με σίγουρη επίσης την εκτίναξη των τιμών λόγω μεγάλου χάσματος ζήτησης και προσφοράς αλλά και κερδοσκοπικών παιγνιδιών.
Στα αναγκαία μέτρα εντάσσεται και η διεθνής συνεργασία που ασφαλώς πρέπει να είναι πολυδιαστατη και όχι μονόπλευρη προσκολλημένη στο δόγμα «ανήκομεν εις την Δλυσιν» Επιβάλλεται αλλαγή γενικότερης πλεύσης, αλλαγή εξωτερικής πολιτικής και ισότιμων σχέσεων με χώρες πους στο παρελθόν είχαμε αποδοτικές και ισότιμες σχέσεις (πχ Ρωσία, ΙΡΑΝ_κλπ) αλλά΄οι ΗΠΑ μας επιβάλλουν άμεσα ή έμμεσα να ακυρώσουμε στο πλαίσιο απεξάρτησής μας. Επιμένουμε στην ανεξάρτητη πολυδιάστατη εξωτερική ενεργειακή πολιτική Τέτοιες σχέσεις και ευρύτερες θα βοηθήσουν την αντιμετώπιση του ενεργειακού προβλήματος μας γιατί η Ελλάδα με ευθύνη των κυβερνήσεων της έχει καθυστερήσει εγκληματικά στην έρευνα εγχώριων πόρων άρα είναι υποχρεωτική η συνεργασία με χώρες ενεργειακά πλούσιες που στην πράξη υλοποιούν ισότιμες εμπορικές σχέσεις,
Είναι σκόπιμο βέβαια εδώ, για να υπάρχει συνολική προσέγγιση στη πορεία της λιγνιτικής παραγωγής και των συνολικών ευθυνών , να αναφερθεί ότι και στην περίοδο ΣΥΡΙΖΑ, σε μεγαλύτερη βέβαια διάρκεια 2015-2019, είχαμε σημαντική μείωση της λιγνιτικής παραγωγής, από 19418 σε 10418 γιγαβατώρες, που συνεχίστηκε παραπέρα επί ΝΔ με δραστική μείωση στη λιγνιτική παραγωγή από10418 το 2019 σε 5341 γιγαβατώρες το 2021.
Όπως αναφέρουν ειδήμονες του ενεργειακού κλάδου: στη χώρα μας «Δεν είναι στραβός ο γιαλός της ενεργειακής πολιτικής, αλλά η χώρα αρμενίζει στραβά» επί χρόνια!

Νίκος Γεωργάκης