Ο απελθών πρόεδρος των ΗΠΑ Ντ. Τραμπ φαίνεται να είναι αποφασισμένος να χτίσει ένα πολιτικό κίνημα έξω από το ισχυρό δικομματικό σύστημα των ΗΠΑ. Η συστημική Ακροδεξιά στις ΗΠΑ απέκτησε μαζική βάση με την προεδρία Τραμπ, ενώ επηρέασε και ισχυροποίησε επίσης ακροδεξιά έως και νεοναζιστικά μορφώματα, πρόσωπα και κινήματα σε πολλές χώρες.
Η νίκη Μπάιντεν οφείλεται περισσότερο στις αντι-Τραμπ κοινωνικές δυνάμεις, που περισσότερο αντιστάθηκαν στις πολιτικές Τραμπ, παρά στο λεγόμενο «προοδευτικό», προγραμματικό προβάδισμα του ιδεολογικού πυρήνα του Δημοκρατικού Κόμματος που παραμένει ένα «ασφαλές» καταφύγιο για τον σημερινό αμερικανικό ιμπεριαλισμό που από τις αρχές του αιώνα μας δεν μπορεί να «χωνέψει» ότι ένας πολυπολικός κόσμος έχει αναδειχθεί.
Κούβα, Βενεζουέλα και Ιράν, ανάμεσα σε άλλες χώρες, συναποτελούν ένα επικίνδυνο αγκάθι για την παγκόσμια αμερικανοκρατία. Η κάθε χώρα με τον δικό της πολιτικό, κοινωνικό και διεθνή προσανατολισμό αντιτίθεται στο να συμπεριληφθεί στα εδάφη του αμερικανικού ιμπέριουμ, κάτι το οποίο δεν γίνεται ανεκτό από το ευρωατλαντικό δόγμα.
Η πολιτική Τραμπ όπως και οι νέες πολιτικές Μπάιντεν στον τομέα της παγκοσμιοκρατίας των ΗΠΑ δεν θα έχουν στρατηγικού τύπου διάφορες. Τακτικές και επαναπροσεγγίσεις θα υπάρξουν ώστε το ιμπέριουμ να μη χάσει άλλο έδαφος. Κίνα και Ρωσία θα συνεχίσουν να βρίσκονται ψηλά στην ατζέντα των ΗΠΑ ως οι βασικοί αντίπαλοι.
Οι «προσδοκίες» για τη νέα προεδρία Μπάιντεν
Οι θριαμβευτικές «κραυγές» από εξέχοντες διανοούμενους και «προοδευτικούς» της Ευρώπης και όχι μόνο, την παραμονή των εγκαινίων της προεδρίας Ομπάμα, σίγησαν πολύ γρήγορα μόλις ο νέος Αφρικοαμερικανός πρόεδρος έπιασε αμέσως δουλειά και κατέβαλε τεράστιες προσπάθειες για τη διάσωση των τραπεζών από την «κρίση ενυπόθηκων στεγαστικών δανείων», ξεχνώντας τα εκατομμύρια των συμπολιτών του που είχαν εξαπατηθεί από τα αμερικανικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα την εποχή εκείνη. Μετά ακολούθησαν βομβαρδισμοί και καταστροφές χωρών.
Ο Μπάιντεν έρχεται στον Λευκό Οίκο με μια πιο «πολυφυλετική» διαφορετική ομάδα, με μια διαφορετική ανθρωπογεωγραφία από την ομάδα του Ντόναλντ Τραμπ, που αποτελούνταν σχεδόν αποκλειστικά από λευκούς άνδρες.
Το υπουργείο Εξωτερικών θα διευθύνεται από τον Αντονι Μπλίνκεν (έναν «μετριοπαθές γεράκι», αλλά «γεράκι»!) ο οποίος πιστεύει ότι η χώρα του έπρεπε να έχει ενισχύσει την παρουσία της στη Συρία για να αποτρέψει τη βοήθεια στην κυβέρνηση Ασαντ από τη Ρωσία, βοήθεια που στηρίζεται από συμφωνία των δύο χωρών από τις αρχές τις δεκαετίας του ’80. Ο Μπλίνκεν υποστήριξε δυναμικά την εισβολή στο Ιράκ το 2003 και την ένοπλη επέμβαση στη Λιβύη που κατέληξε στην απόλυτη καταστροφή αυτής της χώρας.
Ο νέος αρχηγός του Πενταγώνου του Μπάιντεν είναι ο Αφροαμερικανός Λόιντ Οστιν, στρατηγός τεσσάρων αστέρων με 41 χρόνια θητείας στον Στρατό. Μέχρι πρόσφατα ήταν μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Raytheon, ενός από τους γίγαντες του στρατιωτικού-βιομηχανικού συμπλέγματος των ΗΠΑ, ένα μεγάλο προμηθευτή των αμερικανικών Ενόπλων Δυνάμεων.
Επιπλέον, ο Οστιν, ένας άντρας με εξαιρετική «όσφρηση» για επιχειρηματικές δραστηριότητες στον τομέα της στρατιωτικής βιομηχανίας, ήταν επίσης συνεργάτης σε ένα επενδυτικό ταμείο, αφιερωμένο στην πώληση στρατιωτικού εξοπλισμού σε τρίτες χώρες.
Η δεύτερη γραμμή «μάχης» του Στέιτ Ντιπάρτμεντ έχει ως «αστέρι», στη θέση του υφυπουργού Πολιτικών Υποθέσεων, τη Βικτόρια Νούλαντ. Η περίπτωσή της, μας πάει σε ένα «σούπερ γεράκι» που έκανε το «ντεμπούτο» του στην πλατεία Μαϊντάν του Κιέβου. Ενθάρρυνε και μοίραζε μαζί με τον πολύ γνωστό μας σημερινό πρέσβη στην Αθήνα, Τζ. Πάιατ, νερό και μπισκοτάκια στις ορδές των ακροδεξιών και νεοναζί (παρόμοιες ορδές με εκείνες που εισέβαλαν στο Καπιτώλιο στις 6 Ιανουαρίου στην Ουάσινγκτον). Ανέτρεψαν δε τη νόμιμη κυβέρνηση αυτής της χώρας.
Μια τηλεφωνική συνομιλία μεταξύ του τότε πρεσβευτή των ΗΠΑ στην Ουκρανία και της Νούλαντ, που απροσδόκητα διέρρευσε στον Τύπο, θα παραμείνει για πάντα στα χρονικά της διπλωματικής ιστορίας, γιατί όταν ο τελευταίος την ενημέρωσε ότι η Ευρωπαϊκή Ενωση δεν ήταν πολύ χαρούμενη με την ανατροπή της ουκρανικής κυβέρνησης, τότε η Νούλαντ απάντησε με μια ιστορική βαθυστόχαστη διπλωματική έκφραση : «Γ@μ@ την Ευρωπαϊκή Ενωση!»
Αξίζει να σημειωθεί ότι αυτό το «συμπαθητικό» άτομο είναι παντρεμένο με τον Ρόμπερτ Κέιγκαν, ακροδεξιό συγγραφέα πολλών βιβλίων όπου αναδεικνύει το «Manifest Destiny» (το Μανιφέστο Πεπρωμένου των Ηνωμένων Πολιτειών), υπερασπίζεται ανοιχτά την ισραηλινή κατοχή στην Παλαιστίνη και κατακρίνει συστηματικά τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις για τη «δειλία» τους. Δηλώνει ένθερμος οπαδός των ΗΠΑ ως ηγέτιδας δύναμης στη σημερινή παγκόσμια πολιτιστική σταυροφορία. Μια καθ’ όλα συμπαθητική οικογένεια!
Σαν να μην ήταν αρκετά τα παραπάνω για να διαλύσουν οποιαδήποτε ελπίδα σχετικά με την «προοδευτική» αλλαγή φρουράς στις Ηνωμένες Πολιτείες, θα τελειώσω με δύο αποσπάσματα από ένα άρθρο που δημοσίευσε ο Τζο Μπάιντεν στο περιοδικό Εξωτερικών Υποθέσεων («Foreign Affairs») με τίτλο: «Γιατί οι ΗΠΑ πρέπει να οδηγήσουν ξανά τον κόσμο. Η διάσωση της εξωτερικής πολιτικής μετά τον Τραμπ».
Ασκεί μια έξαλλη επίθεση εναντίον της Ρωσίας και της Κίνας. Γράφει λοιπόν ότι η ρωσική κοινωνία των πολιτών αντιστέκεται με θάρρος στην καταπίεση του «αυταρχικού συστήματος και της κλεπτοκρατίας του Βλαντιμίρ Πούτιν». Όσον αφορά την Κίνα, επιβεβαιώνει την ανάγκη «αυστηρότερης επιθετικής πολιτικής» απέναντι στον ασιατικό γίγαντα. Διαφορετικά, λέει, η Κίνα θα συνεχίσει να «κλέβει τεχνολογία και πνευματική ιδιοκτησία» και «θα πρωτοπορεί στο παγκόσμιο εμπόριο». Ίσως κάποιος πρέπει να τον ενημερώσει ότι μετά τη βιομηχανική επανάσταση έτσι λειτουργεί ο παγκοσμιοποιημένος καπιταλισμός…
Σίγουρα ένα μεγάλο κομμάτι της αμερικανικής κοινωνίας νιώθει μεγάλη ανακούφιση από την ήττα Τραμπ και έχει τους σωστούς λόγους να νιώθει έτσι. Ίσως τα νέα αφυπνισμένα αμερικανικά κοινωνικά κινήματα, αντιρατσιστικά και αντινεοφιλελεύθερα, να έχουν να δώσουν πολλά ακόμα.
Δεν πρέπει να συγχέονται αυτές οι πτυχές της εγχώριας αμερικανικής πραγματικότητας με τον αδυσώπητο, σκληρό και βάρβαρο αμερικανικό ιμπεριαλισμό, που στην περιοχή μας θέλει να πρωταγωνιστήσει ξανά. Τα νέα σύνορα, οι νέες σφαίρες επιρροής, οι νέοι ενεργειακοί δρόμοι, οι νέες νατοϊκές, αμερικανικές, ισραηλινές και τουρκικές αναθεωρητικές προκλήσεις στην περιοχή μας θα χαράζονται με αίμα και δάκρυα.
Η ιστορία του λαού μας και των λαών της περιοχής μας το έχουν βιώσει με τον πιο δραματικό τρόπο. Χρειάζεται περισυλλογή, διερεύνηση, συλλογική αγωνία και διαθεσιμότητα της μεγάλης μας κοινωνικής Αριστεράς και του πολιτικού της κεφαλαίου σε συνδυασμό με ενωτικούς αγώνες για την ειρήνη, τη λαϊκή κυριαρχία, την κοινωνική και οικονομική δικαιοσύνη, την εθνική ανεξαρτησία της Ελλάδας, αφού μπορούμε να βρούμε καλύτερους τρόπους για να γιορτάσουμε τα 200 χρόνια από την Επανάσταση του ’21.
* Πρώην αναπληρωτής υπουργός Εθνικής Άμυνας της πρώτης κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ