Του Δημήτρη Στρατούλη

Πρώην Υπουργός Κοινωνικής Ασφάλισης

Η κυβέρνηση της ΝΔ διακηρύσσει ότι θα ολοκληρώσει, ξεκινώντας άμεσα από τις επικουρικές συντάξεις, αυτό που προώθησαν οι κυβερνήσεις και των τριών μνημονίων, δηλαδή την πλήρη αντικατάσταση των όποιων αναδιανεμητικών στοιχείων έχουν απομείνει στο δημόσιο ασφαλιστικό σύστημα στη χώρα μας από ατομικά – κεφαλαιοποιητικά με «ατομικούς κουμπαράδες» και με βασικό ρόλο της ιδιωτικής ασφάλισης.

Σύμφωνα με το κυβερνητικό σχέδιο, οι νεοεισερχόμενοι από 1-1-2021 στην εργασία θα μπορούν να αναθέτουν την αξιοποίηση των ατομικών λογαριασμών τους, που θα σχηματίζονται από τις ασφαλιστικές εισφορές τους για την επικουρική ασφάλιση, είτε στο δημόσιο ταμείο επικουρικής ασφάλισης είτε σε επαγγελματικά ταμεία είτε σε ασφαλιστικές εταιρείες και τράπεζες.

Το βασικό επιχείρημα της κυβέρνησης Μητσοτάκη, που είναι και το ασημόχαρτο περιτύλιξης της νεοφιλελεύθερης αντίληψής της για την κοινωνική ασφάλιση, είναι ότι η ιδιωτική ασφάλιση μπορεί ποιο ευέλικτα και αποδοτικά να επενδύει τα αποθεματικά της από τις εισφορές των ασφαλισμένων – «πελατών» της και επομένως με τις υψηλές αποδόσεις τους να εξασφαλίζει σε αυτούς μεγαλύτερες συντάξεις, μερίσματα ή εφ’ άπαξ.

Οι νεοφιλελεύθεροι, όμως, εγκέφαλοι της ΝΔ αποσιωπούν το αναμφισβήτητο γεγονός  ότι η επίτευξη υψηλών αποδόσεων των «ατομικών κουμπαράδων» της ιδιωτικής ασφάλισης προϋποθέτει την ανάληψη υψηλού κερδοσκοπικού ρίσκου και μεγάλων, απρόβλεπτων και μη αναστρέψιμων κινδύνων, που ενέχουν οι χρηματαγορές και οι κεφαλαιαγορές.

Επομένως, τα κεφαλαιοποιητικά συστήματα και γενικά η ιδιωτική ασφάλιση επιδιώκοντας όλο και μεγαλύτερες επενδυτικές αποδόσεις, οι οποίες προϋποθέτουν συνεχή αύξηση των περιουσιακών στοιχείων τους, ωθούν τους ασφαλισμένους τους να αυξάνουν τις εισφορές τους προς αυτά, χωρίς πολλές φορές να τους εξασφαλίζουν ούτε καν τη σύνταξή τους.

Με αυτό τον τρόπο, όμως, τα κεφαλαιοποιητικά – ατομικά, ιδιωτικά συστήματα κοινωνικής ασφάλισης εξατομικεύουν την ασφαλιστική προσδοκία και στηρίζονται αποκλειστικά στους νόμους της καπιταλιστικής αγοράς. Έτσι, δημιουργούν εργαζόμενους και ασφαλισμένους, που δεν αγωνίζονται για την συλλογική βελτίωση των δικαιωμάτων τους, αλλά ένα άθροισμα ανθρώπων, που σκέφτονται περισσότερο την επενδυτική συμπεριφορά των ταμείων τους ή την τύχη εκείνων των μετοχών, που θα τους διασφαλίσουν το ατομικό ασφαλιστικό τους μέλλον.

Με αυτό τον τρόπο οι νεοφιλελεύθερες κυβερνήσεις μειώνουν τις δημόσιες δαπάνες, δίνουν ως δώρο αποθεματικά της κοινωνικής ασφάλισης σε τράπεζες και ασφαλιστικές εταιρείες και υπονομεύουν και εξαϋλώνουν τα κινήματα και τους συλλογικούς αγώνες των εργαζομένων, ασφαλισμένων και συνταξιούχων.

Όλοι, όμως, αυτοί οι νεοφιλελεύθεροι αποσιωπούν ότι οι πολυδιαφημισμένες δήθεν υψηλές αποδόσεις των κεφαλαιοποιητικών συστημάτων ή των ιδιωτικών ασφαλιστικών εταιρειών προϋποθέτουν όχι μόνο πολύ υψηλότερες εισφορές των ασφαλισμένων αλλά και υψηλή κερδοφορία τους. Το αποτέλεσμα είναι να δημιουργούνται παγκόσμιες τεράστιες χρηματοοικονομικές φούσκες, οι οποίες συχνά εκρήγνυνται με πάταγο, σπέρνοντας την καταστροφή σε πολλούς και κέρδη σε λίγους κερδοσκόπους.

Η εμπειρία από χρεοκοπίες μεγάλων ιδιωτικών ασφαλιστικών εταιρειών στις ΗΠΑ, στη χώρα μας και σε όλο τον κόσμο, που συμπαρέσυραν αντίστοιχα ασφαλιστικά σχήματα, και οδήγησαν στην οικονομική και κοινωνική εξαθλίωση των ασφαλισμένων τους είναι τραγική και διδακτική.

Επομένως, τα δημόσια, καθολικά και διανεμητικά συστήματα κοινωνικής ασφάλισης παρέχουν πιο μεγάλη ασφάλεια στους απόμαχους της εργασίας, γιατί συνδέονται με την εργασία, την πραγματική οικονομία, και σ΄ ένα βαθμό και με τη δημόσια χρηματοδότηση και βασίζονται στην αρχή της κοινωνικής αλληλεγγύης (γενεών, εργαζομένων – ανέργων, εργαζομένων – συνταξιούχων, ασθενών – υγιών κλπ).

Το επιχείρημα της κυβέρνησης ότι το νέο κεφαλαιοποιητικό σύστημα θα ισχύσει σε όσους αρχίσουν να εργάζονται από την 1-1–2021 και συνεπώς δεν θα επηρεάσει τις επικουρικές συντάξεις των σημερινών ασφαλισμένων και συνταξιούχων είναι έωλο. Κι αυτό, γιατί το Ταμείο Επικουρικής σύνταξης, αφού δεν θα έχει έσοδα από τους νέους ασφαλισμένους, σιγά σιγά θα μαραζώνει και τελικά θα οδηγηθεί σε μειώσεις των συντάξεων και των σημερινών ασφαλισμένων και συνταξιούχων.

Γι’ αυτούς τους λόγους δεν πρέπει να προωθηθεί το συνταξιοκτόνο σχέδιο της κυβέρνησης της ΝΔ για γενίκευση της ατομικής – ιδιωτικής επικουρικής ασφάλισης.

Ταυτόχρονα θα πρέπει να ενταθούν οι αγώνες για να αποκατασταθεί και να στηριχθεί το δημόσιο αναδιανεμητικό σύστημα  κοινωνικής ασφάλισης.

Χρειαζόμαστε ασφαλισμένους, οι οποίοι να λειτουργούν ως ενεργοί πολίτες, που διεκδικούν μέσα από τους συλλογικούς κοινωνικούς αγώνες δημόσιες, συλλογικές και καθολικές κοινωνικές υπηρεσίες και παροχές και όχι ως καταναλωτές των υπηρεσιών ασφάλισης των αγορών.

Για όλους αυτούς τους λόγους αγωνιζόμαστε για:

• Επαναφορά του δημόσιου – καθολικού – αναδιανεμητικού, αλληλέγγυου χαρακτήρα της Κοινωνικής Ασφάλισης, με κατάργηση όλων των νόμων που ψηφίστηκαν στη διάρκεια των 3 μνημονίων λιτότητας, με τους οποίους το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης μετατράπηκε σ’ ενα μεγάλο βαθμό σε κεφαλαιοποιητικό.
• Ανακεφαλαιοποίησή της δημόσιας κοινωνικής ασφάλισης με συμπληρωματικούς δημόσιους πόρους, για την αποκατάσταση της διαχρονικής λεηλασίας των αποθεματικών της από τις τράπεζες, τις κυβερνήσεις και την άρχουσα τάξη της χώρας μας.
• Οριστικό και αμετάκλητο τέλος στις μειώσεις συντάξεων και για τους παλιούς και για τους νέους συνταξιούχους. Σταδιακή αποκατάσταση των μνημονιακών απωλειών στις συντάξεις, ξεκινώντας από τους χαμηλοσυνταξιούχους. Εφαρμογή για όλους τους συνταξιούχους των δικαστικών αποφάσεων, που κρίνουν παράνομες τις μνημονιακές μειώσεις των συντάξεων και την κατάργηση της 13^ης και 14^ης σύνταξης. Επιστροφή των παράνομα παρακρατηθέντων από τους συνταξιούχους.
• Δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη για όλους τους συνταξιούχους
• Ενίσχυση των ασφαλιστικών ταμείων με τις αναγκαίες προσλήψεις μόνιμου προσωπικού.

Αυτό που χρειάζεται σήμερα είναι πρώτα απ’ όλα η ενότητα και ο συντονισμός όλων των συνταξιουχικών οργανώσεων, και η ανάπτυξη από αυτές από τις αρχές του φθινοπώρου κινητοποιήσεων, ώστε οι συνταξιούχοι να πάρουν πίσω όσα τους λεηλάτησαν τα χρόνια των μνημονίων και να ανατρέψουν τους αντιασφαλιστικούς σχεδιασμούς της κυβέρνησης της ΝΔ.