1. Οι ευρωεκλογές της 26ης Μάη αποτυπώνουν μια συντηρητική στροφή στην Ευρώπη και στην ελληνική κοινωνία. Σε επίπεδο χωρών της Ε.Ε. αποτυπώνεται η πολιτική κρίση που σοβεί σε πανευρωπαϊκό επίπεδο με τη σαφή υποχώρηση του δεξιού Λαϊκού Κόμματος και της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας. Μια υποχώρηση που οδηγεί στην αδυναμία συγκρότησης πλειοψηφίας σε επίπεδο ευρωκοινοβουλίου από αυτά τα κόμματα πλέον. Πλειοψηφία πλέον πιθανότατα συγκροτείται με τις δυνάμεις του φιλελεύθερου «ακραίου κέντρου», που επιχείρησαν να οικοδομήσουν νέες πολιτικές φιγούρες σε πρότυπα πιο «τεχνοκρατικά» (π.χ. Μακρόν, Ciudadanos κ.λπ.) και αυξάνουν τις δυνάμεις τους. Ο πραγματικός νικητής όμως σε πανευρωπαϊκό επίπεδο ήταν δυστυχώς οι δυνάμεις της συστημικής ακροδεξιάς που ανέβηκαν εκλογικά σε πολλές χώρες και διόλου τυχαία πρωτεύουν στις τρεις ιμπεριαλιστικές δυνάμεις (Γαλλία, Ιταλία, Μ. Βρετανία) που βρίσκονται πλέον κάτω από τη Γερμανία στην ευρωπαϊκή ιεραρχία. Την ίδια στιγμή, η αριστερά σε επίπεδο Ε.Ε. υποχωρεί, δέσμια σε μεγάλο βαθμό του αθεράπευτου ευρωπαϊσμού της. Δυστυχώς, η πτώση αγγίζει και δυνάμεις που έδειχναν να κάνουν δειλά βήματα απεγκλωβισμού σε θετική κατεύθυνση από το Κόμμα Ευρωπαϊκής Αριστεράς.

2. Οι ευρωεκλογές αποτυπώνουν και μια συντηρητική στροφή στην Ελλάδα, που έρχεται μετά από μία τετραετία όπου μια –υποτίθεται– «αριστερή» κυβέρνηση εφαρμόζει το μνημονιακό νεοφιλελεύθερο πρόγραμμα λιτότητας. Όπως έχει γίνει και σε άλλες χώρες, όπου κάτι τέτοιο έγινε, ακολούθησε μια συντηρητική παλινόρθωση. Ο κίνδυνος που σήμερα αντιμετωπίζουμε είναι αυτή η στροφή να μην είναι απλώς πολιτική-εκλογική, αλλά δείκτης μιας ευρύτερης συντηρητικής στροφής σε κοινωνικό και ιδεολογικό επίπεδο. Είναι ενδεικτικό ότι η αύξηση της αποχής συγκριτικά με τις εκλογές του Σεπτέμβρη του 2015 αφορά πρωτίστως λαϊκά στρώματα που κατά πλειοψηφία είχαν ταχθεί με το ΟΧΙ και είχαν ψηφίσει αντιμνημονιακά. Η Ν.Δ. πετυχαίνει σημαντική άνοδο, με πρωτιά στις πιο σημαντικές κοινωνικές κατηγορίες σύμφωνα με τα ποιοτικά στοιχεία (εργαζόμενοι ιδιωτικού και δημόσιου τομέα, νεολαία, συνταξιούχοι, αγρότες, ελεύθεροι επαγγελματίες). Το αποτέλεσμα αποτυπώνει καθαρή ήττα του ΣΥΡΙΖΑ, που παραμένει βέβαια ο δεύτερος πόλος του νέου διπολισμού, διατηρώντας την πρωτοκαθεδρία στην κεντροαριστερά έναντι του ΚΙΝ.ΑΛΛ. Το ΚΙΝ.ΑΛΛ. έχει πτώση από το αποτέλεσμα της «Ελιάς» του 2014, αλλά δείχνει αντοχή και ανάκαμψη από την ακόμα πιο δυσμενή κατάστασή του πριν από δύο χρόνια, αποκομίζοντας δυνάμεις από τη φθορά και την πτώση του ΣΥΡΙΖΑ. Δεν αποτυπώνεται, ευτυχώς, αυξητική δυναμική της ακροδεξιάς, αφού δεν υπάρχει άνοδος του αθροίσματος των σχηματισμών της. Στην πραγματικότητα, και αντιθέτως με τις εξελίξεις σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, φαίνεται σχετική στασιμότητα (ή και πτώση αν μπει στο κάδρο και η διάλυση πρακτικά των ΑΝ.ΕΛ.) και εσωτερική ανακατάταξη δυνάμεων (σοβαρή πτώση που είναι ήττα για τη Χρυσή Αυγή, άνοδος Ελληνικής Λύσης του Βελόπουλου, συντριβή ΑΝ.ΕΛ.). Πολύ ανησυχητικό παραμένει βέβαια το εξαιρετικά υψηλό ποσοστό της Χ.Α. (13%) σε νέους ψηφοφόρους 17-24 ετών (και ενώ π.χ. το ΚΚΕ καταγράφει μόλις 3,7% εκεί).

3. Ούτε το ΚΚΕ έδειξε δυναμική, αντιθέτως είχε πτώση από τις ευρωεκλογές του 2014 και διατήρηση των δυνάμεων των βουλευτικών του Σεπτέμβρη του 2015. Και ακόμα πιο ενδεικτικό είναι ίσως και το ότι δεν είχε εκλογική άνοδο ούτε στο αυτοδιοικητικό επίπεδο παρά τις περί του αντιθέτου προσδοκίες και διακηρύξεις του. Οι μεμονωμένες μετακινήσεις πρώην μελών και στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ και της ΛΑΕ (αλλά και λίγων από ΑΝΤΑΡΣΥΑ) αποτυπώνουν τη δυνατότητά του να πιέζει τον εξ αριστερών χώρο του, προβάλλοντας ως πιο αξιόπιστη και συνεπής δύναμη. Το τοπίο του κατακερματισμού της υπόλοιπης ριζοσπαστικής αριστεράς διευκόλυνε δυστυχώς αυτή την προβολή. Τη δυνατότητα αυτή το ΚΚΕ από νωρίς την εκτίμησε και προχώρησε σε αυτές τις κινήσεις για να καλύψει τις εκλογικές απώλειες προς τα δεξιά του. Στον αντιμνημονιακό χώρο μεγάλος κερδισμένος είναι το ΜέΡΑ25 του Γ. Βαρουφάκη, με ένα πρόγραμμα παρόμοιο με του ΣΥΡΙΖΑ του 2014-2015, που για λίγο δεν εκλέγει έδρα, αλλά έγινε πόλος έλξης για το μεγαλύτερο μέρος του δυναμικού που έχει αντιμνημονιακές αναζητήσεις σε αριστερή προοδευτική κατεύθυνση. Ενόψει των επικείμενων βουλευτικών εκλογών είναι ερώτημα αν θα αντέξει την πολιτική πίεση της πόλωσης. Σημαντική καταγραφή είχε και η Πλεύση Ελευθερίας της Ζ. Κωνσταντοπούλου, που θα πιεστεί ασφυκτικά στο κλίμα των επικείμενων εκλογών. Η άνοδος αυτών των δύο δυνάμεων αποτυπώνει δυστυχώς και τη μετατόπιση της συνείδησης και των επιλογών του δυναμικού που αναζητά ακόμα μία αντιμνημονιακή πολιτική επιλογή σε σαφώς δεξιότερη κατεύθυνση, στο έδαφος αφενός της κοινωνικής και πολιτικής ήττας και υποχώρησης μετά το 2015 και αφετέρου της καθολικής αδυναμίας της ριζοσπαστικής αριστεράς να συγκροτήσει έναν αξιόπιστο και μαχητικό πολιτικό πόλο.

4. Αυτό ακριβώς είναι και το πιο σημαντικό για εμάς στο αποτέλεσμα της 26ης Μάη. Το αποτέλεσμα αποτυπώνει μια μεγάλη ήττα της ριζοσπαστικής και κομμουνιστικής αριστεράς πέραν του ΚΚΕ. Σε μια περίοδο φθοράς του ΣΥΡΙΖΑ, η ΑΝΤΑΡΣΥΑ, με ανοιχτή εσωτερική κρίση και διπλά κατεβάσματα σε κεντρικούς δήμους, έχει πτώση ποσοστιαία και απόλυτα από τον Σεπτέμβρη του 2015, αλλά και τις ευρωεκλογές του 2014, όταν δηλαδή δεχόταν σοβαρή πίεση από τον ΣΥΡΙΖΑ. Έχει πτώση και σε αυτοδιοικητικό επίπεδο (ειδικά στις περιφέρειες) παρά την εκλογή περισσότερων συμβούλων λόγω του νέου πιο αναλογικού εκλογικού νόμου. Η Λαϊκή Ενότητα έχει ένα αποτέλεσμα που αποτυπώνει συντριπτική ήττα. Στην πορεία από το 2,97% του 2015 έως το 0,6% ρόλο έπαιξαν σοβαρά πολιτικά λάθη (π.χ. η προβληματική στάση στο Μακεδονικό, η θολή απεύθυνση σε κάποιο «εθνικό» ακροατήριο έναντι της στοχευμένης απεύθυνσης στον κόσμο της εργασίας, της ανεργίας και της νεολαίας με στίγμα ριζοσπαστικής αριστεράς), προγραμματικές ανεπάρκειες και αδυναμίες, αλλά και η αδυναμία να συγκροτηθεί και να λειτουργήσει τελικά ως ένα ανοιχτό, πολυτασικό, δημοκρατικό μέτωπο με εσωτερική ζωή και εμπιστοσύνη στη δράση και τις πρωτοβουλίες των μελών του. Ζητήματα που κι εμείς αναδεικνύαμε και παλέψαμε ανεπαρκώς εντός της ΛΑΕ μαζί με πολλούς/ες συντρόφους/ισσες με γνήσιες αριστερές ανησυχίες και μαχητική-κινηματική δράση. Φέρουμε κι εμείς την ευθύνη που μας αντιστοιχεί για την αδυναμία να υπάρξει εδώ και καιρό μία άλλη πορεία τόσο στη ΛΑΕ όσο και στον χώρο των δυνάμεων της αριστεράς που ακόμα επιμένουν ενωτικά, μετωπικά και ταυτόχρονα ριζοσπαστικά.

5. Όλα αυτά αναδεικνύουν αυτό που βοά εδώ και καιρό στο δυναμικό που αγωνιά για μια άλλη πορεία προγραμματικά, πολιτικά, οργανωτικά στον χώρο των κινημάτων και της ριζοσπαστικής και κομμουνιστικής αριστεράς. Οι σημερινοί σχηματισμοί με την παρούσα μορφή τους, τις πολιτικές και προγραμματικές κατευθύνσεις, τη λειτουργία και τους τρόπους συγκρότησης δεν επαρκούν για μια διαφορετική, δυνάμει νικηφόρα και αποτελεσματική πορεία, που θα συσπειρώσει το διάσπαρτο και ηττημένο κοινωνικό και πολιτικό δυναμικό που έχει τέτοιες αναζητήσεις. Βρίσκονται σε βαθιά κρίση και αποτελούν εδώ και καιρό «άταφους νεκρούς». Στο έδαφος αυτό, όσες κοινωνικές και πολιτικές δυνάμεις επιμένουν κινηματικά, μετωπικά και ριζοσπαστικά και αναφέρονται σε μια προσπάθεια ουσιαστικής σύνδεσης μιας αποτελεσματικής τακτικής με μια σύγχρονη επαναστατική στρατηγική ρήξεων πρέπει να συζητήσουν και να συναντηθούν, να λάβουν πρωτοβουλίες με τον πιο ανοιχτό και πλατύ τρόπο. Πιστεύουμε εδώ και καιρό ότι χρειάζεται θετική υπέρβαση αυτής της κατάστασης, και το σημερινό τοπίο ήττας της δικής μας αριστεράς το κάνει επιτακτικό· την ίδια ώρα που το κάνει και πιο δύσκολο, ακριβώς λόγω του μεγέθους αυτής της ήττας.

6. Σε αυτό το τοπίο, θετική εξαίρεση και ένδειξη ελπίδας είναι τα ενωτικά, μετωπικά και ριζοσπαστικά αριστερά δημοτικά σχήματα που είχαν σημαντικές καταγραφές μέσα σε αυτό το κλίμα ευρύτερης συντηρητικής στροφής. Σε αυτές τις προσπάθειες υπήρχε, σε διαφορετικό βαθμό, ενωτική διάθεση και αποτέλεσμα, προσπάθεια για γειωμένη και ταυτόχρονα ριζοσπαστική παρέμβαση και προσπάθεια για πιο λαϊκό λόγο, κουλτούρα και λειτουργία συλλογικότητας. Όσο περισσότερο υπήρχαν αυτά τόσο επέδρασαν θετικά στα αποτελέσματα και την πιο στέρεη συγκρότηση αριστερών ριζοσπαστικών δημοτικών σχημάτων. Σε αυτές τις προσπάθειες υπάρχει κάτι από το μέλλον που αναζητούμε πολιτικά.

7. Την Κυριακή 2.6 θα διεξαχθεί ο δεύτερος γύρος των αυτοδιοικητικών εκλογών σε όλη την Ελλάδα. Με το νέο νόμο του «Κλεισθένη» και το πιο αναλογικό εκλογικό σύστημά του, οι δήμοι και οι περιφέρειες θα διακυβερνηθούν από συμμαχίες δημοτικών και περιφερειακών παρατάξεων που αναφέρονται σε μνημονιακές πολιτικές δυνάμεις και υλοποιούν τις αντιδραστικές κατευθύνσεις των νόμων «Καλλικράτη» και «Κλεισθένη». Αυτοί συγκροτούν έτσι το «μέτωπό» τους στην αυτοδιοίκηση, εμείς πιστεύουμε στην ανάγκη και καλούμε στη συγκρότηση του μετώπου των μαχόμενων δυνάμεων της αριστεράς στα τοπικά κινήματα και την αυτοδιοίκηση. Στη συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων στον δεύτερο γύρο των εκλογών συγκρούονται υποψήφιοι/ες προερχόμενοι/ες από τις μνημονιακές πολιτικές δυνάμεις. Δεν στηρίζουμε καμία τέτοια επιλογή, δεν ψηφίζουμε κανέναν συστημικό υποψήφιο για δήμαρχο ή περιφερειάρχη. Στηρίζουμε τους υποψηφίους δημάρχους της Λαϊκής Συσπείρωσης που δίνουν τη μάχη της εκλογής σε πέντε δήμους (Πάτρα, Πετρούπολη, Καισαριανή, Χαϊδάρι, Ικαρία) και πρώτα από όλα τον σημερινό δήμαρχο Πατρέων Κώστα Πελετίδη. Και καλούμε τις δυνάμεις της Λαϊκής Συσπείρωσης και του ΚΚΕ να συμπαραταχθούν σε ένα μέτωπο των μαχόμενων δυνάμεων τοπικά και αυτοδιοικητικά.

8. Οι επερχόμενες βουλευτικές εκλογές θα γίνουν σε κλίμα πόλωσης (αφού πρακτικά αποτελούν έναν δεύτερο γύρο «άτυπων» διπλών εκλογών) και σε περιβάλλον ήττας της ριζοσπαστικής και κομμουνιστικής αριστεράς. Στις παρούσες συνθήκες εκτιμούμε ότι δεν πληρούνται οι όροι για μια αποτελεσματική εκλογική και πολιτική παρέμβαση που να εξυπηρετεί μια πολιτική κατεύθυνση ρήξης με τα μνημόνια, τη λιτότητα και το ευρωσύστημα. Δεν υπάρχει ο πολιτικός χρόνος και οι κοινωνικές και πολιτικές προϋποθέσεις για συνολικές αλλαγές, ανασυνθέσεις και οικοδόμηση μιας άλλης αξιόπιστης πολιτικής δυναμικής στη ριζοσπαστική και κομμουνιστική αριστερά. Οι όποιες συλλογικές επιλογές μας θα ληφθούν με επίγνωση αυτών των αδυναμιών και με βασικό κριτήριο την εξυπηρέτηση αυτών των αναγκών για την επόμενη μέρα των εκλογών.

28.5.2019