Η σημερινή κυβέρνηση είναι η πιο πρόθυμη να ευθυγραμμιστεί πλήρως με τις επιταγές ΟΟΣΑ-ΕΕ αλλά και με τις πολιτικές των προηγούμενων κυβερνήσεων ΠΑΣΟΚ-ΝΔ στην εκπαίδευση.

Της Σάσας Χασάπη

Την περίοδο που έρχεται τα σωματεία έχουν να αντιμετωπίσουν ως κεντρικά τα ζητήματα των μόνιμων διορισμών, της αξιολόγησης και του Νέου Λυκείου ή αλλιώς του Νέου σχολείου.

Μόνιμοι διορισμοί… μέσω αξιολόγησης

Από την αξιολόγηση συνολικά του Δημοσίου, η κυβέρνηση φαίνεται να περνάει στην αξιολόγηση στην εκπαίδευση, μέσω της αξιολόγησης στελεχών της εκπαίδευσης τον περασμένο Ιούνιο και την αυτοαξιολόγηση της σχολικής μονάδας. Το υπουργείο Παιδείας ισχυρίζεται ότι οι εκπαιδευτικοί εξαιρούνται από την αξιολόγηση, όμως το σχετικό Π.Δ 152  καθώς και όλο το νομοθετικό πλαίσιο είναι ακόμα σε ισχύ. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της  παράταξης ΑΡΕΝ, «το πρώτο βήμα θα γίνει με την αυτοαξιολόγηση της σχολικής μονάδας, που θα χρησιμοποιηθεί ως μέσο για την ‘‘καλλιέργεια κουλτούρας αξιολόγησης και λογοδοσίας’’, σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ. Έτσι, η κυβέρνηση θα προσπαθήσει να επιβάλει την αυτονομία της σχολικής μονάδας, που θα βρίσκει η ίδια και θα διαχειρίζεται οικονομικούς πόρους, που το προσωπικό της θα αξιολογείται με βάση τα αποτελέσματα των μαθητών στις εξετάσεις και το επόμενο βήμα θα είναι να επιλέγει η ίδια, διά του ‘‘σχολικού ηγέτη – διευθυντή – μανατζερ’’ το προσωπικό της, όπως προανήγγειλε και ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Από κει και πέρα θα έχει ανοίξει ο δρόμος για την επιβολή της ατομικής αξιολόγησης, που θα οδηγήσει σε απολύσεις, σε χειραγώγηση και απόλυτο έλεγχο». Σήμερα η κυβέρνηση συνδέει τους μόνιμους διορισμούς στα σχολεία με την εφαρμογή της αξιολόγησης και προσδιορίζει προσλήψεις μετά την επόμενη τριετία. Την ίδια ώρα, βέβαια, χάνονται χιλιάδες ώρες μαθημάτων αφού με βάση την εκτίμηση των συνδικάτων τα κενά ανέρχονται σε δύο χιλιάδες, ακόμα και μετά τις προσλήψεις αναπληρωτών.

Αυτόνομο σχολείο

Το συνολικότερο σχέδιο για το «επιτελικό Δημόσιο», όπου θα μείνουν σε αυτό μόνο οι υπηρεσίες που δεν ενδιαφέρουν τους καπιταλιστές, ενώ όλο το άλλο θα πάψει να χρηματοδοτείται από το κράτος ώστε αργά ή γρήγορα να περάσει στον ιδιωτικό τομέα, αφορά και την εκπαίδευση. Το «αυτόνομο σχολείο», που ακούγεται στο δημόσιο λόγο στελεχών του υπουργείου παιδείας αλλά και του Μητσοτάκη, είναι βήμα σε αυτή την κατεύθυνση. Εδώ δένει και το γεγονός ότι οι αναπληρωτές προσλαμβάνονται πια από ΕΣΠΑ και όχι από τον κρατικό προϋπολογισμό. Το κράτος σιγά σιγά θα αποσύρεται και όταν τελειώσουν τα ΕΣΠΑ, πιθανά το νέο σχολείο που θα απομείνει δε θα χρειάζεται καν διορισμούς και οι αναπληρωτές δε θα είναι πια απαραίτητοι. Ακόμα και στην ειδική αγωγή, θα πάψουν να δουλεύουν αναπληρωτές, μια που σιγά σιγά οι μόνιμοι θα αποκτήσουν την πολυπόθητη εξειδίκευση-προϋπηρεσία. 

Το Νέο λύκειο

Το Νέο Λύκειο είναι προμελετημένη επίθεση ταυτόχρονα σε μαθητές και εκπαιδευτικούς. Το Νέο Λύκειο γίνεται πιο ανταγωνιστικό και ταξικό, αφού μετατρέπεται από σχολείο που δίνει γενική μόρφωση στα παιδιά των λαϊκών οικογενειών σε εξεταστικό κέντρο. Με διπλές, πανελλαδικού τύπου δοκιμασίες που θα μετρούν στο βαθμό απολυτηρίου (και αυτό με τη σειρά του για την εισαγωγή στο Πανεπιστήμιο), με επαναφορά Τράπεζας θεμάτων και με συρρίκνωση των μαθημάτων Γενικής Παιδείας στη Β’ και Γ’ Λυκείου. Η μείωση των ωρών διδασκαλίας των γενικών μαθημάτων οδηγεί αυτόματα και στη μείωση του εκπαιδευτικού προσωπικού.

Η κατάσταση στα συνδικάτα

Η πρόσφατη ΓΣ προέδρων ΕΛΜΕ, αλλά και η Ολομέλεια προέδρων των Συλλόγων εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας, είναι ενδεικτικές για το κλίμα που επικρατεί απέναντι στις προκλήσεις  του υπουργείου Παιδείας. Οι άνευρες εισηγήσεις προς τη βάση του κλάδου, δείχνουν ότι οι πλειοψηφίες των παρατάξεων ΣΥΡΙΖΑ-ΝΔ -ΠΑΣΟΚ έχουν επιβάλλει μετατόπιση της συζήτησης από τα πρωτεύοντα ζητήματα, δηλαδή την αγωνιστική απάντηση στις κεντρικές επιλογές της κυβέρνησης (απεργίες, κινητοποιήσεις) στα δευτερεύοντα (μεταθέσεις κ.λπ.). Είναι χαρακτηριστικό ότι πρώτη φορά η ΓΣ προέδρων ΕΛΜΕ δεν εξουσιοδότησε το ΔΣ έστω για μια 24ωρη απεργία. Χαρακτηριστικό του κλίματος είναι επίσης το γεγονός ότι παρά την προκλητική επίσκεψη κλιμακίων του ΟΟΣΑ(!) σε σχολεία πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας σε Εύβοια και Αθήνα, οι παρατάξεις του κυβερνητικού συνδικαλισμού, πρώην και νυν, σε ΟΛΜΕ και ΔΟΕ, δεν καλούν σε διαμαρτυρίες.

Ευθύνες της Αριστεράς

Οι παρατάξεις της Αριστεράς απέναντι στην παραπάνω εικόνα έχουν κάνει την επιλογή να κινούνται με αγωνιστικά μεν, ξεχωριστά δε πλαίσια. Την επιλογή αυτή δηλώνουν (σε υψηλούς τόνους αυτή την περίοδο) ότι στηρίζουν ακόμη πιο σθεναρά και οι δυνάμεις των ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΩΝ, ακολουθώντας το παράδειγμα του ΠΑΜΕ. Ως πολιτικός και συνδικαλιστικός χώρος δε θα ακολουθήσουμε αυτή τη λογική, που θεωρούμε αναντίστοιχη της περιόδου. Η ευθύνη για την ανατροπή της ολομέτωπης επίθεσης που επιχειρεί μια αδίστακτη κυβέρνηση στο δημόσιο σχολείο, πέφτει στις πλάτες της βάσης των σωματείων και της Αριστεράς. Για το λόγο αυτό, θα συνεχίσουμε να προσκαλούμε σε συντονισμό και μέτωπο αντίστασης για τα κρίσιμα ζητήματα του κλάδου και όχι στα γνωστά «καθαρούτσικα» συντονιστικά-καπέλα της μιας ή της άλλης παράταξης.

Μέτωπο αντίστασης

Πραγματικό μέτωπο αντίστασης σημαίνει ότι χρειάζεται συστηματική προσπάθεια για να αναπτυχθεί μια συσπείρωση δυνάμεων που να συνδέει εκπαιδευτικούς, γονείς και μαθητές. Η ΟΛΜΕ και οι ΕΛΜΕ χρειάζεται να πάρουν πρωτοβουλίες μόνιμων δράσεων με τα υπόλοιπα σωματεία του Δημοσίου, σε μια κατεύθυνση από κοινού απάντησης.

Από τη μια, η επίθεση στη δημόσια δωρεάν παιδεία δεν αφορά μόνο τους εκπαιδευτικούς αλλά συνολικά την κοινωνία. Στις διάφορες μικρές και μεγάλες μάχες που δίνονται στην εκπαίδευση μόνο μια πλατιά κοινωνική συμμαχία μπορεί να εξασφαλίσει τη νίκη. Ας θυμηθούμε πώς κατόρθωσε ο σκληρός αγώνας μαθητών, εκπαιδευτικών και γονέων στη Χίο να εξασφαλίσει ότι δε θα κλείσουν τα 8 τμήματα των ΕΠΑΛ που σκόπευε να κλείσει η κυβέρνηση στο νησί. Ήταν ο επίμονος αγώνας, με καθημερινές πορείες και καταλήψεις σε σχολεία του νησιού καθώς και αποκλεισμό των γραφείων του ΣΥΡΙΖΑ, που εξασφάλισε την υπαναχώρηση της κυβέρνησης. Η στάση του μεγαλύτερου κομματιού της κοινωνίας του νησιού, που θεώρησε την υπόθεση του κλεισίματος των τμημάτων δική του, έκανε τη διαφορά. Το ίδιο συνέβη και στις παραστάσεις διαμαρτυρίας σε περιφερειακές Διευθύνσεις για τη δημιουργία ή όχι ολιγομελών τμημάτων σε ΕΠΑΛ και ΓΕΛ της χώρας. Η παρουσία γονέων και μαθητών που θίγονταν άμεσα, έκανε τη διαφορά.

Από την άλλη, οι εκπαιδευτικοί δεν παύουν να είναι κομμάτι της κοινωνίας που πλήττεται. Η δράση των σωματείων τους στα μέτωπα των πλειστηριασμών, της λιτότητας, της διάλυσης του κοινωνικού κράτους, των ιδιωτικοποιήσεων, της διάλυσης των εργασιακών σχέσεων, αλλά και στην κατεύθυνση της πάλης ενάντια στο ρατσισμό, το φασισμό και της υπεράσπισης της ειρήνης είναι ο μόνος τρόπος να κερδίσουν κοινωνική υποστήριξη. Σε μια εποχή που οι δημόσιοι υπάλληλοι συκοφαντούνται καθημερινά, μόνο η συλλογική δράση τους στα κοινωνικά μέτωπα, έξω και πέρα από κάθε συντεχνιακή λογική, μπορεί να κάνει την κοινωνία να ακούσει και τη δική τους πλευρά της ιστορίας.

Με μια τέτοια παράλληλη δράση και προσπαθώντας να οικοδομήσουμε συμμαχίες γύρω από τους μαχόμενους εκπαιδευτικούς, υπάρχει η δυνατότητα τα σχέδια της κυβέρνησης να πέσουν σε τοίχο!

*Αναδημοσίευση από “Εργατική Αριστερά” φ.394 (25/10/17)