Της Δέσποινας Σπανού*

Το μεγαλύτερο πρόβλημα, μετά την ακρίβεια και την αδυναμία στοιχειώδους επιβίωσης, που αντιμετωπίζουμε ως κοινωνία, είναι η διάλυση της δημόσια υγείας. Την ευθύνη έχουν όλες οι μνημονιακές κυβερνήσεις, η κυβέρνηση όμως της Ν. Δ. λειτουργεί σαν οδοστρωτήρας, ισοπεδώνοντας τα πάντα. Μετά την άρνησή της να ενισχύσει με προσλήψεις και υποδομές τα δημόσια νοσοκομεία (παρά το γεγονός ότι μόνο τα δημόσια νοσοκομεία σήκωσαν το βάρος της πανδημίας), μετά την κατάργηση πολλών περιφερειακών νοσοκομείων, μετά τη θέσπιση των απογευματινών χειρουργείων επί πληρωμή, μετά τη νομοθέτηση της δυνατότητας άσκησης του ιατρικού επαγγέλματα από ιδιώτες γιατρούς στα δημόσια νοσοκομεία επί πληρωμή, αποφασίζονται και άλλα μέτρα, που καταργούν ουσιαστικά το ΕΣΥ και καθιστούν την περίθαλψη και τις ιατροφαρμακευτικές υπηρεσίες απλησίαστες σε ένα πολύ μεγάλο κομμάτι του πληθυσμού. Συγκεκριμένα:

Ο ΕΟΦ ανακοίνωσε αυξήσεις σε 461 φάρμακα, που κυμαίνονται από 100% έως 300% με πρόσθετο ετήσιο κόστος 40 εκατομμύρια ευρώ, που φυσικά το 1/3 θα πληρώσουν οι ασφαλισμένοι, οι οποίοι έχουν ήδη επιβαρυνθεί από προηγούμενες αυξήσεις αλλά και από τις συνεχείς αφαιρέσεις από τη λίστα του ΕΟΠΥΥ φαρμάκων και εξετάσεων, που το κόστος τους μεταφέρεται στους ασφαλισμένους.

Νέα υπουργική απόφαση εκδόθηκε (διευκρινιστική του νόμου 5102/24) που καθορίζει τις προϋποθέσεις, που απαιτούνται για να εργάζονται οι γιατροί του ΕΣΥ σε ιδιωτικές κλινικές και να προσφέρουν έργο σε φαρμακευτικές εταιρίες. Είναι μια απόφαση που καταργεί και επισήμως το ΕΣΥ, αποτελεί χτύπημα στη δημόσια υγεία αλλά και σαφή παραβίαση του Συντάγματος! Όλ’ αυτά γίνονται όταν ο πρωθυπουργός υπόσχεται ανάταξη του ΕΣΥ, ενώ πράττει το εντελώς αντίθετο, επιρρίπτοντας την ευθύνη στους γιατρούς για άρνησή τους να στελεχώσουν τα δημόσια νοσοκομεία αλλά και προσβάλλοντας τη νοημοσύνη του ελληνικού λαού! Διότι πώς είναι δυνατόν να υπόσχεται ανάταξη του ΕΣΥ και βελτίωση των υπηρεσιών του, όταν οι ήδη υπηρετούντες γιατροί, που δεν επαρκούν για να καλύψουν τις ανάγκες, θα προσφέρουν υπηρεσίες επ’ αμοιβή και σε ιδιωτικά νοσοκομεία; Οι προϋποθέσεις που τίθενται είναι αστείες (να έχουν εξαντλήσει τις υποχρεώσεις τους στα δημόσια νοσοκομεία, να έχουν μετρηθεί οι ιατρικές πράξεις και να έχει δοθεί άδεια από τον διοικητή). Πώς είναι δυνατόν να πληρούνται αυτές οι προϋποθέσεις όταν τώρα οι γιατροί κάνουν κινητοποιήσεις για τις υπερεφημερίες και την έλλειψη προσωπικού, που δεν τους επιτρέπει να ασκούν ικανοποιητικά τα καθήκοντά τους; Αυτοί οι άνθρωποι θα μπορούσαν να προσφέρουν παράλληλα έργο και σε ιδιωτικά νοσοκομεία; Πώς είναι δυνατόν να είναι και σύμβουλοι φαρμακευτικών εταιριών οι γιατροί του δημοσίου και να είναι αντικειμενικοί στη συνταγογράφηση; Οι εταιρίες δεν θα τους χρησιμοποιήσουν για την προώθηση των προϊόντων τους;

Το ΕΣΥ, το οποίο θεσπίσθηκε το 1983 και παρότι ποτέ δεν ολοκληρώθηκε ικανοποιητικά, έλυσε προβλήματα, είχε στόχο την παροχή σε όλους τους πολίτες δωρεάν υπηρεσιών υγείας και στηρίχθηκε σε συγκεκριμένες προϋποθέσεις, που κατοχυρώνονται και στο Σύνταγμα!

Το ΕΣΥ λοιπόν, παρά τις ελλείψεις του, έχει σώσει στα χρόνια που λειτούργησε εκατοντάδες χιλιάδες κόσμο και τώρα η κυβέρνηση ουσιαστικά το καταργεί, παραβαίνοντας διατάξεις του Συντάγματος (άρθρο 21 παρ. 3), αλλά και απόφαση του ΣτΕ (871/2000), με την οποία γίνεται δεκτό «ότι από της εντάξεώς του στο ΕΣΥ ο γιατρός παύει να ασκεί την ιατρική ως ελεύθερο επάγγελμα και να είναι κάτοχος ιδιωτικής κλινικής ή φαρμακευτικής επιχείρησης ή να μετέχει σε επιχειρήσεις με ανάλογα αντικείμενα». Επίσης, η υποχρέωση του κράτους για παροχή υπηρεσιών υγείας υψηλού επιπέδου από γιατρούς του ΕΣΥ, προϋποθέτει και τις ανάλογες αποδοχές σε αυτούς λόγω των ιδιαιτέρων συνθηκών και της επικινδυνότητας του επαγγέλματος (άρθρο 21 παρ. 3 του συντάγματος). Η υποχρέωση του κράτους για παροχή υπηρεσιών υγείας στους πολίτες είναι λοιπόν απολύτως συνυφασμένη με την αποκλειστική απασχόληση των γιατρών και η κυβέρνηση με τον νόμο 5102/2024 παραβιάζει ωμά το Σύνταγμα. Όλα προς δόξαν των ιδιωτών και εις βάρος των ασφαλισμένων και ιδιαίτερα των λαϊκών στρωμάτων.

Η δυνατότητα διπλής απασχόλησης ανοίγει διαύλους επικοινωνίας μεταξύ ιδιωτικής και δημόσιας πελατείας, πάντα προς όφελος της ιδιωτικής. Το δημόσιο νοσοκομείο θα γίνει ο χώρος , που θα δώσει την δυνατότητα αύξησης της ιδιωτικής πελατείας, πράγμα που γίνεται και σήμερα με τους καθηγητές, που εγχειρίζουν και σε ιδιωτικά νοσοκομεία, για όσους φυσικά έχουν χρήματα. Τώρα θα επεκταθεί σε όλους τους γιατρούς,πάντα βέβαια με επιβάρυνση των ίδιων των ασφαλισμένων. Από την άλλη, το να μπορεί ένας γιατρός να ανταποκριθεί σε όλες τις υποχρεώσεις του και στο δημόσιο νοσοκομείο και στο ιδιωτικό{ακόμη και να προσπαθεί} είναι ανθρωπίνως αδύνατο,, διότι η φυσική εξόντωση είναι εις βάρος της ποιότητας των υπηρεσιών. Γίνονται λάθη και προς αποφυγή αυτών το ιδιωτικό υπερισχύει του δημοσίου.

Πριν από λίγες μέρες η κυβέρνηση έδωσε σε διαβούλευση νέο νομοσχέδιο που αφορά την ψυχική υγεία με το οποίο, με πρόσχημα την κατάργηση της ιδρυματικής περίθαλψης και το κλείσιμο των δημοσίων ψυχιατρικών κλινικών, ωθεί τον κόσμο (ασθενείς, εξηρτημένους) προς τις ιδιωτικές κλινικές, όσους έχουν τη δυνατότητα, οι υπόλοιποι θα μένουν στον δρόμο! Ήδη γίνονται κινητοποιήσεις από όλους τους φορείς της δημόσιας υγείας με αίτημα την απόσυρση του νομοσχεδίου.

Όλα αυτά είναι επιλογή της κυβέρνησης. Δεν είναι μέτρα που αναγκάζεται να λάβει για να αντιμετωπίσει το πρόβλημα. Γνωρίζουμε όλοι ότι στο fund CVC, το οποίο έχει στην ιδιοκτησία του όλα τα ιδιωτικά νοσηλευτήρια εκτός του Ιατρικού Κέντρου, διευθυντικό στέλεχος είναι η ίδια η κόρη του πρωθυπουργού.!

Συνολικά τα πάντα δίνονται σε ιδιώτες και ιδιωτικά νοσηλευτήρια που αισχροκερδούν εις βάρος των ασθενών και των οικογενειών του, ενώ οι οικονομικά αδύναμοι, απλώς θα πεθαίνουν. Τα παραδείγματα ασθενών που δεν μπόρεσαν να έχουν υπηρεσίες λόγω ελλείψεων των νοσοκομείων και κατέληξαν είναι καθημερινά.

Το θέμα της υγείας λοιπόν, έχει φτάσει σε οριακό σημείο. Η λαϊκή αντίσταση είναι αδήριτη ανάγκη. Γι’ αυτό απαιτείται η συστράτευση κοινωνικών και πολιτικών δυνάμεων που διακηρύσσουν ότι υποστηρίζουν το ΕΣΥ. Η υποστήριξη απαιτεί και συγκεκριμένες ενέργειες ΑΠΟ ΟΛΟΥΣ. Όποιος αρνείται ανέχεται την σημερινή κατάσταση.

*Η Δέσποινα Σπανού είναι πρώην αντιπρόεδρος της ΑΔΕΔΥ, Στέλεχος της ΛΑΕ-ΑΑ