Τέχνη. Το φόβο της να ’χετε.

Του Λάμπρου Ντουσικου 

Η σύγχρονη Ελλάδα τα καταφέρνει περίφημα. Σε βαθμό που οι επαγγελματίες Έλληνες δίκαια φοβούνται μη μπασταρδευτεί το ήθος του έθνους. Με φουστανέλες δανεικές, κρατώντας πάντα ψηλά τα λάβαρα του παρελθόντος, πορεύεται στον παρόν. Πίνει και πονά, τρελαίνεται για μουσική, χορεύουν τα μάτια της σε κάθε δολάριο. Μια ασώματη κεφαλή κρυμμένη πίσω από ένα κομοδίνο, φοβισμένη μη δουν την αλήθεια της. Προσπαθεί συνέχεια όμως. Παίζει την “Γκόλφω” στα παιδιά, δείχνει μουντιάλ, ανεβάζει σίριαλ στην τηλεόραση, εκθέτει gadgets παλιών κυβερνητών, κάνει φιέστες εκκολαπτόμενων πολιτευτών συμβατές με την τελευταία λέξη της μόδας. Κι ας μην έχει μια. Με δάκρυ πληρωμένο δυο αυγά, κλαίει αρχαία μάρμαρα, ενώ ξεπουλά τη γη της σε πολυεθνικές. Εκτός από την Ακρόπολη, τσιμεντοποιεί φυσικούς παραδείσους, με άρτιες υποδομές για το ποδόλουτρο όσων πλούτισαν από τους φορολογικούς παραδείσους. Και το κάνει με αυτοπεποίθηση. Περάστε κόσμε… που είπε και ο ποιητής. Ξέρει όμως ότι δεν είναι μόνη, διότι η πολιτεία επαγρυπνά. Η δικαιοσύνη ενεργοποιείται ακαριαία για το push back ενός pet όχι όμως και για τους πρόσφυγες που διώκονται ως διακινητές των παιδιών τους. Η επαναπροώθηση στα τάρταρα της ελληνικής κοινωνίας, των ανέργων, των ευπαθών ομάδων, της υγείας και της παιδείας …δεν λογίζεται. Οι περισσότεροι έλλειπαν σε αυτό το μάθημα. Κραδαίνει όπλα και σκοτώνει παιδιά στους δρόμους της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης, πουλάει εξοπλισμό στην Ουκρανία, βάζει τα ματ στα πανεπιστήμια, νομιμοποιεί δημοκρατικά το παρακράτος των υποκλοπών, τις μίζες, τα σκάνδαλα που βρωμούν ορθό και νόμιμο λόγο. Φιμώνει την ανεξάρτητη δημοσιογραφία. Με γραβάτες πάντα, διότι δεν είμαστε χωριάτες. Όπως ακριβώς οι παρουσιαστές των αμερόληπτων ειδήσεων και των ψυχαγωγικότατων εκπομπών. Κάπως έτσι σχεδιάζει να πορευτεί και στο μέλλον. Δεν υπάρχει λόγος άλλωστε, για κάποια αλλαγή. Οι ομαδικοί βιασμοί παιδιών στα σχολεία από ανήλικους, η έμφυλη βία, οι Λιγνάδηδες και οι γυναικοκτονίες δεν είναι ευθύνη της πολιτείας. Τα golden boys της ΔΕΗ και της οικολογίας των πολυεθνικών, δεν είναι δική της ευθύνη. Δεν φταίει που γίναμε μια αποικία χρέους, ένας οίκος ανοχής πολυτελείας. Διάολε… για όλα θα φταίει το κράτος; Όχι. Φταίμε εμείς που δεν αποδεχόμαστε ότι όλα αυτά είναι μια αδιαμφισβήτητη πραγματικότητα του νεοελληνικού πολιτισμού.
Πόσο άστοχα για παράδειγμα, βγήκαν οι άνθρωποι της τέχνης να λοιδορήσουν το πρόσφατο Προεδρικό Διάταγμα 85/2022 του Μ. Βορίδη, της Ν. Κεραμέως και της Κ. Σακελλαροπούλου. Μα είναι απόλυτα συμβατό με τη νέα Ελλάδα μας. Ποιά Τέχνη; Ποιός πολιτισμός; Δεν σας αρκεί ο Σ. Ρουβάς αγκαλιά με τον Κ. Μπακογιάννη στο Λυκαβηττό ή η Eurovision; Μας έκαναν την τιμή τρεις κορυφαίοι εφοπλιστές, να ολιγοπωλήσουν τις τέχνες. Πήραν το φεστιβάλ Αθηνών, τη Στέγη, την Επίδαυρο και το Ηρώδειο, τα μισά φεστιβάλ κινηματογράφου και τα μισά θέατρα. Το 85% της τέχνης στην Ελλάδα χρηματοδοτείται από αυτούς, το υπόλοιπο από το δημόσιο, διάφορους ιδιώτες και τον ΟΠΑΠ, γεγονός που -αν μη τι άλλο- αποτελεί σοβαρό επιχείρημα υπέρ του τζόγου. Τα αρμόδια υπουργεία φροντίζουν μεθοδικά την πλήρη εργασιακή και καλλιτεχνική απαξίωση των καλλιτεχνών. Μόνο στην Ελλάδα δεν υπάρχει διαβάθμιση των σπουδών στη μουσική, το χορό, το θέατρο και τον κινηματογράφο. Με το πρόσφατο ΠΔ οι απόφοιτοι των παραπάνω σπουδών, θεωρούνται απόφοιτοι λυκείου. Αν κάποιος μετά το λύκειο θα σπουδάσει Ανώτερα Θεωρητικά στο Ωδείο Αθηνών ή κάνει 8ωρα μαθήματα έξι ημέρες την εβδομάδα για να γίνει ηθοποιός στο Εθνικό Θέατρο, σκηνοθέτης, τεχνικός κινηματογράφου ή χορευτής, θα θεωρείται για δεύτερη φορά απόφοιτος λυκείου. Λογικό ακούγεται. Και ακόμα πιο λογικό αφού νομοθετείται από τους οπαδούς του ιδεολογήματος της “αριστείας”. Κι ας μην ξέρουμε ακριβώς σε ποιο επιστημονικό ή καλλιτεχνικό πεδίο έχουν αριστεύσει οι παραπάνω υπουργοί και η πρόεδρος της Δημοκρατίας. Με άλλα λόγια, ένας βραβευμένος σολίστας σε διεθνείς διαγωνισμούς θα θεωρείται εργασιακά ισότιμος, με έναν απόφοιτο λυκείου που απλά στα νιάτα του έτυχε να παίζει ταμπούρο στη φιλαρμονική του χωριού του. Αντίστοιχα, η πρώτη χορεύτρια της Λυρικής σκηνής, θα έχει τα ίδια επαγγελματικά δικαιώματα με κάποια που κάποτε έκανε παραδοσιακούς χορούς στο σύλλογο της γειτονιάς της. Να πως παράγει κανείς ανειδίκευτους εργάτες. Να πως ανοίγει ο δρόμος στρωμένος με ροδοπέταλα, στα κολέγια των φίλων των κυβερνητών μας.
Γιατί όμως δεν ενοχλεί κανέναν αυτή η απαξίωση; Για ακόμα μια φορά, αυτό το θέμα δεν αγγίζει την Κέρκυρα; Λες και δεν έχει Ωδεία ή Δημοτικό Θέατρο, λες και δεν αφορούν τα παιδιά της; Πού είναι η αλληλεγγύη των φοιτητών και των καθηγητών από το Μουσικό τμήμα και το Τεχνών Ήχου κ Εικόνας του Ιονίου Πανεπιστημίου; Δεν ιδρώνει πια το αυτί τους ή έχουν απορροφηθεί στο ψυχοφθόρο πελατειακό σύστημα; Την 16/11/22 όμως, το Ιόνιο Πανεπιστήμιο, έτρεξε να υπογράψει μνημόνιο συνεργασίας (στις ανακηρύξεις αρχιεπισκόπων σε διδάκτορες και στα πελατειακά μνημόνια είναι πρώτο, στο επίπεδο σπουδών όμως δεν κάνει κάτι για να μην είναι από τα τελευταία στη χώρα) με το Δήμο και την Περιφέρεια για την προσέλκυση κινηματογραφικών παραγωγών. Αφορμή ήταν η ταινία “The Eye” και το μνημόνιο είχε μεταξύ άλλων τίτλο: “Βιωσιμότητα και κινηματογράφος στην υπηρεσία της ανάδειξης του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος”. Μόνο που αγνοούσαν, ότι μέρος των γυρισμάτων της ταινίας έγιναν στον “Ερημίτη”, που ο Δήμος και η Περιφέρεια παλεύουν να τσιμεντοποιήσουν… Ειρωνεία θα έλεγε κανείς. Αν όμως προσέξει κάποιος τη βασική επιχειρηματολογία που δεν ήταν άλλη από την οικονομική αρπαχτή, την ανταγωνιστικότητα και τον τουρισμό, τότε θα έλεγε… θράσος. Δεν μπορεί εσείς που χαρίζετε το Βίδο, που μπαζώνετε παραλίες κατ’ εντολή ξενοδόχων, που καταργείτε παραλιακές ζώνες της πόλης, που ξεπουλάτε τον Ίσσο και τον “Ερημίτη”, να μιλάτε για βιωσιμότητα και ανάδειξη του φυσικού περιβάλλοντος. Ακόμα και από τον κινηματογράφο θα βγάλετε ξύγκι; Και αυτή ακριβώς είναι η διαφορά. Αυτό το θράσος, είναι ο πολιτισμός που προκρίνεται σα διακύβευμα από την πολιτεία. Με αυτή ακριβώς τη λογική βγήκε και το παραπάνω ΠΔ που απαξιώνει την Τέχνη στην Ελλάδα. Διότι η Τέχνη τρομάζει. Φοβίζει αυτούς που είναι τρομοκρατημένοι από τον ίδιο τους τον εαυτό. Όχι λοιπόν κύριοι και κυρίες. Αυτό δεν είναι πολιτισμός. Το ΠΔ που μόλις βγήκε, είναι σκοταδισμός. Είναι μια ακόμα ντροπή για την Ελλάδα και την Κέρκυρα. Μόνο που η Τέχνη θα επιβιώσει, ενώ η υποκουλτούρα που καλλιεργείτε για να αποκοιμίζετε μια κοινωνία που θα την θέλατε σε γύψο, όχι.

Κέρκυρα 24.12.22
Λάμπρος Ντούσικος (PhD Φιλοσοφίας της Επιστήμης, VUB – ULB)