Λίγο πριν τις 2.00 το μεσημέρι. Φτάνουμε μαζί με τον ΓΓ του ΔΣ του ΣΦΕΑ (Συνδέσμου Φυλακισθέντων & Εξορισθέντων Αντίστασης ’67-74) Νίκο Τριανταφύλλου στη γωνία Σίνα και Πανεπιστημίου. Η Σίνα είναι ο πρώτος δρόμος ανεβαίνοντας την Ακαδημίας, στον οποίο οι αστυνομικοί δεν μας εμποδίζουν να στρίψουμε προς την Πανεπιστημίου. Όλες οι άλλες κάθετοι οδοί είναι “σφραγισμένες”. Μπροστά μας βρίσκεται παραταγμένη η “κεφαλή” του μπλοκ των σπουδαστικών & φοιτητικών συλλόγων που είχαν ραντεβού στα Προπύλαια. Απόλυτα υγειονομική διάταξη – αποστάσεις, μάσκες, αντισηπτικά κλπ. Στις πρώτες γραμμές μεγαλύτερες ηλικίες με μια σημαία του Εργατικού Κέντρου Λαυρίου. Το αυτί μου πιάνει καλαμπούρια για τ’  ότι οι Αθηναίοι δεν καταφέρανε να φτάσουνε και εμφανίστηκε το Λαύριο.

Ραντεβού στο ύψος της Κοραή με την Όλγα Τσολακίδου και τον Σταύρο Σκουρτόπουλο, μέλη του ΔΣ του Συνδέσμου. Το μπλοκ του Συνδέσμου ανοίγει παραδοσιακά την πορεία του Πολυτεχνείου. Περνάμε και οι 4 μπροστά από την κεφαλή της ακινητοποιημένης πορείας και ανοίγουμε το πανό του συλλόγου, που κρατούσε μαζί του ο Νίκος. Βλέποντας μας έρχεται να μοιραστεί το κράτημα του πανό ο Βαγγέλης Κουρής, ο νεαρός δικηγόρος μας στη Δίκη των Βασανιστών της Ασφάλειας της Οδού Μεσογείων τότε που ήμασταν όλοι ακόμα πιτσιρίκια, τον Νοέμβριο 1975. Προφανώς έρχεται από το γραφείο του, γιατί κρατά ένα φάκελλο δικογραφίας στο χέρι.

Εμφανίζεται και άλλο ένα μέλος του Συνδέσμου κι έτσι πλέον το “συμβολικό” μας μπλοκ απαρτίζεται από 6. (Ο Γ.Γ. κι εγώ είμαστε 66 ετών κι αποτελούμε τη “νεολαία” του. Σχεδόν όλα τα υπόλοιπα μέλη του Συνδέσμου έχουν περάσει τα 70…). Μετά από κανένα δεκάλεπτο εμφανίζεται πίσω μας ένα πανό του ΚΚΕ με μια μικρή ομάδα.

Παραμένουμε όλοι ακίνητοι και σε υγειονομική διάταξη. Τα παιδιά φωνάζουν συνθήματα. Δεν υπάρχει νόημα να κάνεις οποιαδήποτε κίνηση, γιατί ο δρόμος στο βάθος είναι κάθετα σφραγισμένος με κλούβες και δεξιά κι αριστερά έχει ΜΑΤ.

Κάποια στιγμή – κι ενώ ΤΙΠΟΤΑ δεν είχε κινηθεί από μεριάς των διαδηλωτών – ανοίγουν οι κλούβες στο βάθος απελευθερώνοντας το δρόμο. Είναι σαν να μας προσκαλούν να προχωρήσουμε. Από πίσω ακούγονται φωνές ότι ανοίγουν για να μπορούν να περάσουν οι αύρες με τα κανόνια νερού. Ωστόσο η ακινησία συνεχίζεται. Αύρες δεν εμφανίζονται ούτε η πορεία κάνει οποιοδήποτε βήμα μπρος. Το ξέρω καλά γιατί το πανό του Συνδέσμου είναι η πρώτη γραμμή της σταθμευμένης πορείας.

Και ξαφνικά μπαμ! εντελώς μα εντελώς απρόκλητα σκάνε τα πρώτα χημικά πάνω στο πανό μας, ακριβώς στο σημείο που το κρατά ο Βαγγέλης, 1,5 μέτρο απόσταση από μένα. Τρέχοντας μέσα στο νέφος των χημικών παρατάμε όλοι το πανό εκτός από την Όλγα, που τρέχει τραβώντας το.

Ο φακός το Μάριου Λώλου αποθανατίζει αυτό που γίνεται ακριβώς πίσω απ’  το δικό μας πανό. Αυτοί που κρατούν το πανό του ΚΚΕ το μαζεύουν για να οπισθοχωρήσουν. Στο κέντρο της εικόνας ο Ν.Τριανταφύλλου στέκεται αναποφάσιστος. Εκεί που η σκόνη από τα χημικά έχει βάψει κίτρινο το δρόμο είναι το σημείο που στεκόμασταν ο Βαγγέλης κι εγώ που τα φάγαμε. Στην άκρη δεξιά της εικόνας η Όλγα κι εγώ δραπετεύουμε από το κάδρο. Η εικόνα έχει συλλάβει επίσης την κίνηση που κάνω για να ξαναπιάσω την άλλη άκρη του πανό.

Αρχίζει καταιγισμός χημικών. Η Όλγα κι εγώ τρέχουμε στο πεζοδρόμιο μέσα στο νέφος ασφυκτιώντας, με τα μάτια να καίνε ανυπόφορα και κουβαλώντας όπως-όπως το πανό.

Δίπλα μας στο δρόμο εμφανίζονται οι αύρες και αρχίζουν να χτυπούν με νερό παίρνοντας αμπάριζα τον κόσμο που βρισκόταν στο δρόμο και δεν είχε ανεβεί όπως εμείς στο πεζοδρόμιο. Όλα τα υπόλοιπα που εμφανίστηκαν στα βίντεο των ειδήσεων διαδραματίζονται στην Πανεπιστημίου μέχρι κάτω πίσω από μας. Ξαναλέω: Πάρθηκε  η απόφαση να διαλυθεί βίαια. Όλες οι σκηνές βίας που βλέπουμε στα βίντεο, ακολουθούν αυτή τη στιγμή μιας απόλυτα εν ψυχρώ, απρόκλητης επίθεσης σε μια σταθμευμένη πορεία, που το πιθανότερο ήταν ότι δε θα μετακινούνταν ποτέ από κει που βρισκόταν.

Όσο για μας, που πέταξαν κυριολεκτικά πάνω μας τα χημικά, τρέχουμε ακόμα να ξεφύγουμε από το νέφος. Η Όλγα πνίγεται και παρατάει το πανό. Το παρατάω κι εγώ, την αγκαλιάζω και συνεχίζουμε να τρέχουμε κάθετα με μάτια και βλεννογόνο της μύτης να καίγονται. Μπροστά μας ο συναγωνιστής του Συνδέσμου που εμφανίστηκε τελευταίος, τραβάει τον Βαγγέλη, που δε μπορεί ν’  αναπνεύσει κι είναι ολόχλωμος. Πάνω στο κουστούμι του η σκόνη από τα χημικά. Κρατάει ωστόσο ακόμα τη δικογραφία του στο χέρι…

Συναντούμε δυο νεαρούς γιατρούς, που αναλαμβάνουν τον Βαγγέλη.

Κοιτάζω τα χημικά πάνω στο κουστούμι του και ξαφνικά αντιλαμβάνομαι ότι η ίδια είμαι από πάνω ως κάτω, από τα μαλλιά μέχρι τα παπούτσια, βουτηγμένη στην κίτρινη σκόνη των χημικών. Ζητώ απ’  την Όλγα να μας φωτογραφίσει.

Τα παιδιά καθοδηγούν τον Βαγγέλη. Τον οδηγούν σε μια υπαίθρια βρύση και του πλένουν πρόσωπο και μάτια. Λογαριάζω ότι ο Βαγγέλης πρέπει να είναι πάνω από ογδόντα ετών. Σιγά-σιγά συνερχόμαστε όλοι.

Λέω στην Όλγα πως πρέπει να βρούμε το πανό, που μες στην παραζάλη δεν είμαι σίγουρη που ακριβώς το παρατήσαμε. Η Όλγα θυμάται καλύτερα. Αφήνουμε στα παιδιά τον Βαγγέλη και ξανακάνουμε, αυτή τη φορά προς τα πίσω και περπατώντας αντί να τρέχουμε, το δρόμο μέχρι τα Προπύλαια. Στη γωνιά που η Όλγα θυμάται ότι το εγκαταλείψαμε, το πανό του Συνδέσμου μας περιμένει όμορφα τυλιγμένο και στην αγκαλιά ενός ανώτερου αξιωματικού της αστυνομίας, που μας το παραδίδει με ευγένεια. Την ίδια ώρα, στην Πανεπιστημίου μερικά τετράγωνα πιο κάτω εκτυλισσόταν ό,τι είδαμε στις οθόνες μας…

Οι φωτογραφίες με το πανό του Συνδέσμου και με τα χημικά ανήκουν στον φωτορεπόρτερ Μάριο Λώλο, που μου τις έστειλε. Τον ευχαριστώ θερμά. 

Αθήνα, 17.11.2020