του Κώστα Ήσυχου*
Η επίμονη προσπάθεια του ΝΑΤΟ, υπό τη γενική επιτήρηση της Ουάσινγκτον, στη μεθοδική στρατιωτική περικύκλωση της ρωσικής ομοσπονδίας (στρατιωτικές βάσεις προηγμένων επιθετικών όπλων, εργαστήρια βιολογικού και χημικού πολέμου από τη Σκανδιναβία, Σουηδία και Φινλανδία νέα μέλη, Ανατολική Ευρώπη, Μαύρη θάλασσα και Ευρασία) συνεχίζεται με αμείωτη ένταση
Το τεταμένο, εξαιρετικά επικίνδυνο ξεκίνημα από τις αρχές του 2024 με τον πολλαπλασιασμό των περιφερειακών πολεμικών συγκρούσεων ανά την υφήλιο φαίνεται σαν μια απελπισμένη προειδοποίηση προς την ανθρωπότητα για το τι μας επιφυλάσσει το άμεσο, μεσοπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο μέλλον. Η κρίση συνοδεύεται από πολυδιάστατη φτώχεια στις πέντε ηπείρους (ενεργειακή, διατροφική, παρεχόμενες δημόσιες υπηρεσίες, κυρίως υγεία και παιδεία, πολιτισμός, οικονομική ύφεση, οικολογική καταστροφή κ.λπ.). Η νατοϊκή σύγκρουση με τη Ρωσία στην Ουκρανία λαμβάνει διαστάσεις γενίκευσης των συγκρούσεων στην ευρωπαϊκή ήπειρο.
Η Ρωσία, μετά τις προεδρικές εκλογές με την επανεκλογή του Βλαντίμιρ Πούτιν και τη βάρβαρη τρομοκρατική επίθεση σε συναυλιακό χώρο στη Μόσχα με εκατοντάδες νεκρούς και τραυματίες, εισέρχεται σε ένα νέο στάδιο υβριδικών πολέμων από τη Δύση σε βάρος της. Η στρατιωτικοποίηση των οικονομιών σε παγκόσμια κλίμακα είναι πρωτοφανής.
Τη στιγμή που καταρρέει η ευρωατλαντική αφήγηση της στρατιωτικής ήττας της Ρωσίας στην Ουκρανία, η εκμίσθωση μισθοφόρων-τρομοκρατών από πανίσχυρα διεθνή κέντρα που έχουν τεράστια εμπειρία στον ανορθόδοξο υβριδικό πόλεμο και την τρομοκρατία με απτά αποτελέσματα που ευνόησαν τη Δύση πολλαπλώς (Γιουγκοσλαβία, Ιράκ, Λιβύη, Συρία), ευνοεί την παγκόσμια αστάθεια.
Η στρατηγική αυτή αποτελεί μια επιλογή που θέλει να εμφανίσει τη Ρωσία στα μάτια του κόσμου ως μια χώρα που χάνει την ικανότητα να προστατεύσει τους πολίτες της (failed state). Η πρώτη και πιο σημαντική τρομοκρατική επίθεση υπήρξε η ανατίναξη του Nord Stream. Το αιώνιο ερώτημα «ποιος επωφελείται από αυτή την ενέργεια» έχει απαντηθεί χωρίς περιστροφές .
Το «ιστορικό πρελούδιο» της μονοκρατορίας των ΗΠΑ δεν υφίσταται πλέον. Παρουσιάστηκε μια ιστορική ευκαιρία απόλυτης παγκόσμιας κυριαρχίας των ΗΠΑ (το τέλος των ιδεολογιών κ.λπ.) που πλέον δεν υφίσταται. Η γεωπολιτική, οικονομική και τεχνολογική άνοδος της Κίνας, η ισχυρή στρατιωτική παρουσία της Ρωσίας, σε συνδυασμό με την ανάδειξη των BRICS ως μιας αναδυόμενης ανταγωνιστικής δύναμης, οδηγούν σε μια νέα πολυπολική διεθνή πραγματικότητα.
Η πιθανή εκλογή Τραμπ στην προεδρία των ΗΠΑ μπορεί να μεταφέρει το πεδίο στρατιωτικής αντιπαράθεσης από την Ευρώπη στην Ανατολή.
Η εκστρατεία του και οι συνεργάτες του επαναλαμβάνουν επίμονα ότι είναι ο μόνος πρόεδρος στην πρόσφατη ιστορία της χώρας που δεν έχει ξεκινήσει πόλεμο. Αυτό το οποίο δεν λέγεται και θα μπορούσε εσφαλμένα να ερμηνευτεί είναι η δήθεν ειρηνιστική τάση εκ μέρους του ακροδεξιού μεγιστάνα. Αποκρύπτεται το γεγονός ότι υπό την εντολή του συνεχίστηκε η τάση έγκρισης όλο και μεγαλύτερων στρατιωτικών δαπανών κάθε χρόνο, οι κοινωνικές επενδύσεις συνέχισαν να επιδεινώνονται σε βάρος της αμερικανικής εργατικής τάξης, ενώ ο ρατσισμός και η ελεύθερη οπλοφορία και οπλοχρησία έφτασαν στο ζενίθ.
Στην ενδελεχή έρευνά της «United Slaves. The Other Face of the American Dream» (Εdiciones Akal, Ciencias Sociales, 2022) η δημοσιογράφος Helena Villar συλλέγει αρκετά δεδομένα που δίνουν μια ιδέα για το μέγεθος της αλματώδους στρατιωτικής ανάπτυξης στις ΗΠΑ. Ετσι, για παράδειγμα, το 2019 ο εγκεκριμένος κρατικός προϋπολογισμός αντιπροσώπευε το 61% των άμεσων και έμμεσων στρατιωτικών δαπανών, ενώ η υγεία ή η παιδεία ήταν μόνο το 5%!
Μέχρι το 2024 ο εγκεκριμένος στρατιωτικός προϋπολογισμός των ΗΠΑ ανέρχεται σε ένα ρεκόρ 877 δισεκατομμυρίων δολαρίων που αντιπροσωπεύει το 39% των παγκόσμιων στρατιωτικών δαπανών. Όλα για τη διατήρηση του ογκώδους γραφειοκρατικού-στρατιωτικού δικτύου, τις πολυάριθμες συμβάσεις (με ανεξέλεγκτη διαφθορά σε δεκάδες χώρες) πολλών εκατοντάδων εκατομμυρίων δολαρίων με εταιρείες του ιδιωτικού τομέα και τον αυξανόμενο αριθμό στρατευμάτων, εξοπλισμού και στρατιωτικών βάσεων εντός και εκτός της χώρας.
Η απάντηση της Ρωσίας είναι τριπλασιασμός παραγωγής οπλικών συστημάτων έναντι της στασιμότητας παραγωγής αναγκαίων οπλικών συστημάτων στη Δύση (χώρες-μέλη του ΝΑΤΟ) προς Ουκρανία.
Οι νέες εναλλακτικές των ΗΠΑ για την ανατροπή των νέων γεωπολιτικών δεδομένων βρίσκονται τώρα σε στάδιο επεξεργασίας, αλλά και σταδιακής εφαρμογής. Η Ρωσία είναι η άμεση προτεραιότητα, ενώ η Κίνα αποτελεί τον βασικό στρατηγικό αντίπαλο.
Η στρατιωτική περικύκλωση της Κίνας τα τελευταία χρόνια λαμβάνει έντονες πτυχές. Αεροπορικές βάσεις των ΗΠΑ στις Φιλιππίνες, η συμφωνία «Auckus» με στάθμευση υποβρυχίων που θα φέρουν πυρηνικούς πυραύλους στην Αυστραλία, η αλματώδης άνοδος των στρατιωτικών δαπανών της Ιαπωνίας με την καθέλκυση του πρώτου αεροπλανοφόρου της μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο καθώς και την κατασκευή και την ανάπτυξη βαλλιστικών πυραύλων σε ιαπωνικό έδαφος στραμμένα προς την κινεζική ενδοχώρα.
Τέλος, με την πιθανή εκλογή Τραμπ στην προεδρία των ΗΠΑ και την επικράτηση των εθνικιστών στην Ταϊβάν η πιθανή εγκατάσταση στρατιωτικών βάσεων και άλλων διευκολύνσεων των ΗΠΑ στο νησί θα ανοίξει «τον ασκό του Αιόλου», αφού η Κίνα έχει ήδη προειδοποιήσει ότι δεν θα επιτρέψει (με κάθε μέσο) τη στρατιωτική της περικύκλωση, όπως συνέβη με τη Ρωσία.
Η επίμονη προσπάθεια του ΝΑΤΟ, υπό τη γενική επιτήρηση της Ουάσινγκτον, στη μεθοδική στρατιωτική περικύκλωση της ρωσικής ομοσπονδίας (στρατιωτικές βάσεις προηγμένων επιθετικών όπλων, εργαστήρια βιολογικού και χημικού πολέμου από τη Σκανδιναβία, Σουηδία και Φινλανδία νέα μέλη, Ανατολική Ευρώπη, Μαύρη θάλασσα και Ευρασία) συνεχίζεται με αμείωτη ένταση. Κυρίαρχη αντιπαράθεση ο αιματηρός πόλεμος στην Ουκρανία μεταξύ Δύσης και Ρωσίας. Μια σύγκρουση στο έδαφος της Ουκρανίας όπου η Δύση «επένδυσε» με πολλαπλές στρατηγικές. Μαζικές εμπορικές, ενεργειακές, πολιτιστικές, διπλωματικές κυρώσεις προς τη Ρωσία από ΗΠΑ – Καναδά – Ε.Ε. – Αυστραλία.
Δεν χρειάζεται ιδιαίτερη ανάλυση για να πιστοποιηθεί ότι η Ρωσία είναι μια καπιταλιστική χώρα που πολύ απέχει, θεωρητικά και πρακτικά, από την παγκόσμια ιμπεριαλιστική της εξέλιξη. Οι 800 και πλέον στρατιωτικές βάσεις των ΗΠΑ στις 5 ηπείρους δεν έχουν αντίπαλο σε αριθμό και σε βάθος ποιοτικού επιθετικού οπλισμού.
Η παγκόσμια κυριαρχία του δολαρίου παραμένει σε ισχύ. Ο αντίλογος βρίσκεται στο γεγονός ότι η στρατιωτική ρωσική εισβολή στην Ουκρανία ήταν αποτέλεσμα ενός ακήρυχτου πολέμου μετά το πραξικόπημα της Πλατείας Μαϊντάν 2014-15 (υπό τη στενή καθοδήγηση του πολύ γνωστού μας κ. Pyatt και της κ. Nuland). Πραξικόπημα που έφερε ως αποτέλεσμα την προσπάθεια εθνοκάθαρσης, μετατόπιση πληθυσμών και μαζικές δολοφονίες (πάνω από 15.000 πολίτες ρωσικής ή ρωσόφωνης προέλευσης δολοφονήθηκαν). Η κριτική σε αυτό το πλαίσιο έχει πολλές αναγνώσεις, όλες προς συζήτηση και διερεύνηση. Οι εξισώσεις όμως περί πολλαπλών «ισότιμων» ιμπεριαλισμών αντιβαίνουν τη μαρξιστική επιστήμη και τροφοδοτούν και σταθεροποιούν το status quo του αμερικανικού ιμπεριαλισμού.
ΗΠΑ, Ρωσία και Κίνα θα εντείνουν τον «ακήρυχτο» πόλεμο, που ήδη βρίσκεται σε πρώιμα στάδια, σε τομείς που η παγκόσμια κοινότητα ακόμα δεν έχει αντιληφθεί τον βαθμό επικινδυνότητάς τους και τις τρομακτικές επιπτώσεις τους:
- Παραγωγή, έλεγχος και εμπορευματοποίηση παραδοσιακών και νέων μορφών ενέργειας.
- Πόσιμο νερό και παραγωγή διατροφικών προϊόντων σε όλες τις περιοχές του πλανήτη, όπου η αφθονία θα διασφαλίζει σε αυτόν που έχει τον έλεγχο «ηγετικές» πρωτοβουλίες, τακτικές και στρατηγικές στην εξελισσόμενη οικολογική μεταβολή του πλανήτη.
- Εμβόλια, πανδημίες, παραγωγή και νέα καινοτόμα φάρμακα.
- Νομισματικοί «πόλεμοι», κρυπτονομίσματα, μείωση της δολαριοποίησης της παγκόσμιας οικονομίας, πιθανό κοινό ψηφιακό νόμισμα των BRICS.
- Τεχνητή νοημοσύνη, εφαρμογές ελέγχου και χειραγώγησης της πληροφόρησης, νέα οπλικά συστήματα, νέα «πολιτισμικά πρότυπα», άπειρες εφαρμογές στην καπιταλιστική, επιχειρηματική αισχροκέρδεια, μετάβαση της ανθρωπότητας σε άγνωστα και άκρως επικίνδυνα «μονοπάτια»
Συμπέρασμα: Η δημιουργία ισχυρών σε παγκόσμια, περιφερειακή και ανά χώρα αποτελεσματικών αντιπολεμικών, αντιιμπεριαλιστικών κινημάτων ειρήνης, συμφιλίωσης και συνεργασίας λαών και χωρών, σε συνέργεια με πολλές άλλες πτυχές και πλευρές, θα επιταχύνει εξαιρετικά θετικές πρωτοβουλίες που θα βάλουν φρένο σε ένα προδιαγεγραμμένο ολοκαύτωμα «για εμάς χωρίς εμάς».
*Του Κώστα Ήσυχου πρώην αν. υπουργού Εθνικής Άμυνας και βουλευτή στην πρώτη κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, μέλος τις Π.Γ. της ΛΑΕ-Α.Α.