Γιατί ο Ελληνικός λαός δείχνει να ανέχεται τη λεηλασία της ζωής του;
Της Δέσποινας Σπανού
Στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια ήρθαν κυριολεκτικά τα «πάνω κάτω». Μνημόνια, μειώσεις μισθών, διάλυση κοινωνικών δομών, φτωχοποίηση μεγάλους μέρους της ελληνικής κοινωνίας, σκηνές εξαθλίωσης, ταυτόχρονα όμως με μεγάλες κινητοποιήσεις για ανατροπή αλλά και μεγάλες απογοητεύσεις. Τελικά παγίωση μιας κατάστασης μιζέριας, παραίτησης και ανοχής. Η κατάσταση αυτή συνεχίζεται μετά το 2015, παρά το γεγονός ότι τα μέτρα που έχουν ληφθεί και από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, μετά το 3ο μνημόνιο και ιδιαίτερα από τη κυβέρνηση Μητσοτάκη είναι πολύ σκληρά. Ακρίβεια, ουσιαστική κατάργηση εργασιακών δικαιωμάτων, απαγόρευση διαδηλώσεων, ιδιωτικοποίηση της υγείας, υποβάθμιση της δημόσιας παιδείας, αυταρχισμός, καταστολή, αδυναμία ικανοποίησης βασικών βιοτικών αναγκών.
Οι αυξήσεις στα βασικά είδη διατροφής φτάνουν και το 30%, στα ενοίκια οι τιμές είναι ανεξέλεγκτες και γενικότερα η ζωή έχει δυσκολέψει πάρα πολύ. Και όμως οι αντιδράσεις είναι υποτονικές σε σχέση με τις ανάγκες και την οξύτητα των προβλημάτων.
Έχουν αναπτυχθεί αγώνες, όπως στη Cosco, στη Μαλαματίνα, στην efood, αγώνες από τους καλλιτέχνες και τους φοιτητές, αλλά είναι περιορισμένοι και δεν έχουν τη γενικευμένη έκταση που θα έπρεπε.
Το ερώτημα είναι γιατί οι αντιδράσεις και οι διαδηλώσεις δεν είναι ανάλογες των προβλημάτων και γιατί είναι πολύ μικρότερες από αυτές που αναπτύσσονται στην Ευρώπη;
Συγκεκριμένα στην Ευρώπη από το Φθινόπωρο του 2022 μέχρι τώρα γίνονται συνεχώς απεργίες και συλλαλητήρια ενάντια στην ακρίβεια, διεκδικώντας αυξήσεις μισθών αλλά και για την υπεράσπιση βασικών κοινωνικών αγαθών, όπως η υγεία.
Στις Βρυξέλλες, στη Ρώμη, στο Λονδίνο, στη Τσεχία έγιναν κινητοποιήσεις για αύξηση μισθών, στην Ουγγαρία δε έγιναν κινητοποιήσεις και των μαθητών για να στηρίξουν τους δασκάλους τους που απολύθηκαν ή απειλήθηκαν με απολύσεις γιατί διεκδίκησαν μεγαλύτερους μισθούς. Οι κινητοποιήσεις συνεχίζονται επί μήνες. Στη Μαδρίτη έγιναν μεγάλες συγκεντρώσεις και για την ακρίβεια, αλλά και για την υγεία. Στις 15/01/2023, 650.000 άνθρωποι διαδήλωσαν (η πόλη έχει πληθυσμό 3.300.000) κατά της ιδιωτικοποίησης της υγείας, δηλαδή διαδήλωσε ένα μεγάλο ποσοστό του συνολικού πληθυσμού!
Δυστυχώς, όταν συγκρίνεις τους αριθμούς με την Ελλάδα, το αποτέλεσμα είναι τραγικό. Στην Αθήνα για το ίδιο θέμα, για το άθλιο νομοσχέδιο που έφερε ο Μητσοτάκης για ιδιωτικοποίηση της υγείας, συγκεντρωθήκαμε στο Σύνταγμα μόνο 3.000-3.500 άνθρωποι!
Τις τελευταίες ημέρες κυριολεκτικά βουλιάζει η Βρετανία και η Γαλλία. Στη Βρετανία γίνονται οι μεγαλύτερες απεργιακές κινητοποιήσεις της τελευταίας 12ετίας. Διεκδικούν αυξήσεις 23% στους μισθούς, που υπολογίζουν ότι είναι οι απώλειες του εισοδήματος των τελευταίων χρόνων, η κυβέρνηση δίνει μέχρι 5%, οι εργαζόμενοι δεν το δέχονται και απεργούν μεγάλοι κλάδοι, όπως δάσκαλοι, πανεπιστημιακοί, οδηγοί τρένων και λεωφορείων, δημόσιοι λειτουργοί σε 124 κρατικές υπηρεσίες, 115.000 ταχυδρόμοι της Ένωσης Επικοινωνίας, και κυρίως 300.000 νοσηλευτές, μέλη του μεγαλύτερου συνδικάτου νοσηλευτών, το οποίο απεργεί για πρώτη φορά!
Στη Γαλλία γίνεται πραγματική εξέγερση ενάντια στο νέο ασφαλιστικό της κυβέρνησης Μακρόν, που ανεβάζει το ηλικιακό όριο συνταξιοδότησης από τα 62 στα 64! Το 72% των Γάλλων λένε όχι και γίνονται διαδηλώσεις σε 250 πόλεις της Γαλλίας, Μόνο στο Παρίσι διαδήλωσαν 1.270.000 άνθρωποι!!!
Η σύγκριση με την Ελλάδα είναι τραγική και γεμίζει θλίψη.
( Ψηφίστηκε ο νόμος Κατρούγκαλου το 2016, που έβαλε τις βάσεις για την αύξηση του ορίου ηλικίας και τη μείωση των συντάξεων, συνεχίστηκε με το νόμο Βρούτση το 2020, οι συντάξεις έχουν μειωθεί κατά 40% τα τελευταία χρόνια, το κόστος ζωής καλπάζει, οι όποιες αυξήσεις είναι ανύπαρκτες ή ελάχιστες και όμως οι αντιδράσεις είναι περιορισμένες.
( Ο κατώτατος μισθός στην Ελλάδα είναι μικρότερος από ότι ήταν πριν 13 χρόνια, ο καθαρός μισθός είναι 611 €, όταν οι αυξήσεις στα είδη πρώτης ανάγκης φθάνουν το 30-35%, η Ελλάδα έχει πρωτιά στο κόστος στέγασης, αφού το 33% του πληθυσμού ξοδεύει πάνω από το 40% για στέγη. Υπάρχει φτώχεια, αλλά μαζικές κινητοποιήσεις για αυξήσεις μισθών, ανάλογες αυτών των άλλων ευρωπαϊκών χωρών δεν γίνονται.
Γιατί αυτή η μειωμένη αντίδραση;
Πείθουν οι κυβερνήσεις με τις πολιτικές λιτότητας που ασκούν;
Ισχύει αυτό που είχε πει ο αμερικανός συγγραφέας Στήβεν Κινγκ; «η εμπιστοσύνη του αφελούς είναι το πιο χρήσιμο εργαλείο του ψεύτη»; Είναι στη ψυχοσύνθεση του Ελληνικού λαού; Δεν νομίζω.
Στα προηγούμενα χρόνια 2010-2014 στην Ελλάδα έγιναν οι μεγαλύτερες μεταπολεμικές διαδηλώσεις και έφεραν αλλαγή στον συσχετισμό δυνάμεων των πολιτικών κομμάτων!
Ο ΣΥΡΙΖΑ με την υπόσχεση της κατάργησης των μνημονίων από 4,6%, που πήρε το 2009 έφθασε στο 37% το 2015 και ανέλαβε μαζί με τους ΑΝΕΛ την κυβέρνηση. Μερικούς μήνες μετά ήρθε η μεγάλη απογοήτευση. Το θριαμβευτικό ΟΧΙ του δημοψηφίσματος (62%) ανετράπη την επομένη ημέρα και ψηφίστηκε το 3ο μνημόνιο με πολύ σκληρές διατάξεις.
Από τότε επικρατεί μία τέλεια παραίτηση και ανοχή σε μεγάλο κομμάτι του πληθυσμού. Η αντίληψη ότι «όλοι ίδιοι είναι» και «τίποτε δεν αλλάζει» κυριαρχεί. Τα σκληρά μέτρα περνάνε με μάχες που δίνονται μόνο από τους αγωνιστές των κινημάτων, της κουμμουνιστικής και της ανυπότακτης αριστεράς και ένα μέρος εργαζομένων και συνταξιούχων. Η οργή υπάρχει αλλά δεν εκφράζεται. Η πολιτική αντιπαράθεση στη Βουλή, ιδιαίτερα μεταξύ των μνημονιακών κομμάτων γίνεται με χυδαίο τρόπο, χωρίς ουσιαστικές προτάσεις. Αν συνεχιστεί αυτή η κατάσταση, μας περιμένουν πολύ χειρότερες ημέρες!
Ο Ελληνικός λαός λοιπόν που αντιμετωπίζει τεράστια προβλήματα πρέπει να ξυπνήσει από τον λήθαργο και να συγκρουστεί με τους εκφραστές της ταπείνωσής του. Και αυτό πρέπει να γίνει και στους δρόμους, μέσα από τους κοινωνικούς αγώνες και στην κάλπη.
Δέσποινα Σπανού είναι πρώην Αντιπρόεδρος της ΑΔΕΔΥ, Στέλεχος της ΛΑΕ – ΑΑ