Η κοροϊδία Άδωνη για τον έλεγχο της αγοράς

Νίκου Γεωργακάκη-Κατερίνας Χαιρέτη

Όπως έχουμε παρατηρήσει οι πάντες, ο υπουργός μας Άδωνης Γεωργιάδης, στις συχνές εμφανίσεις του στα Μέσα Επικοινωνίας σε μόνιμη σχεδόν βάση προβάλει τη δράση της κυβέρνησης και ασφαλώς τη δική του, για τον έλεγχο των τιμών, τον έλεγχο της αγοράς με στόχο την προστασία των καταναλωτών και την πάταξη φαινομένων κερδοσκοπίας και αισχροκέρδειας.
Με βάση τα λεγόμενά του, λογικά θα έπρεπε να νοιώθουμε ικανοποίηση και ανακούφιση, αφού ένα «σημαίνον» κυβερνητικό στέλεχος, άρα και η κυβέρνηση, αποφάσισαν να προστατέψουν το λαϊκό εισόδημα.
Είναι, όμως, αληθινό το ενδιαφέρον κυβέρνησης και Άδωνη για τον έλεγχο της αγοράς ή έχει απλά επικοινωνιακό χαρακτήρα με στόχο να πιστέψουμε πως όλα βαίνουν καλώς και συνεπώς τα νοικοκυριά μπορούν να κοιμούνται ήσυχα;
Η κυβέρνηση και ο Άδωνις αναφέρονται συχνότατα σε ελέγχους στην αγορά, σε ελέγχους, όμως, όπως παρατηρούμε προγραμματισμένους και όχι απροειδοποίητους και αιφνιδιαστικούς ελέγχους–πχ στα SuperMarkets- και, επίσης, όπως θα έχει παρατηρήσει ο καθένας μας, αποφεύγει να δώσει συγκεκριμένα στατιστικά δεδομένα σε σχέση με αυτούς του ελέγχους. Από επικοινωνία με καταναλωτικές οργανώσεις (όπως η ΕΚΠΟΙΖΩ) επιβεβαιώνεται η άποψή μας πως το Υπουργείο του αποφεύγει να δώσει συγκεκριμένα στατιστικά στοιχεία για τους ελέγχους. Η γενικότερη εκτίμηση μας είναι πως οι έλεγχοι αυτοί είναι ανεπαρκείς και μάλιστα διαχρονικά μειούμενοι.
Δεν εξηγείται αλλιώς, γιατί αποφεύγει η κυβέρνηση να δώσει συγκεκριμένα στατιστικά στοιχεία για τους διεξαγόμενους ελέγχους. Ας δούμε, όμως, τι λέει η αρμόδια υπηρεσία σχετικά με ελέγχους.
Η εικόνα από την αρμόδια υπηρεσία στο θέμα των ελέγχων είναι «ομιχλώδης» διότι από στοιχεία που έχουν δει το φως της δημοσιότητας για την αντιμετώπιση αθέμιτης κερδοφορίας κατ΄εφαρμογή του ν.4818/2021 και τους ελέγχους που πραγματοποιήθηκαν τον τελευταίο χρόνο σε επιχειρήσεις πώλησης ειδών διατροφής υπολογίζονται περί τις 2000 με 14 παραβάσεις και πρόστιμα περί 1.200.000 € καθώς και 4 συστάσεις συμμόρφωσης, χωρίς να γίνεται σαφές αν αφορούν το σύνολο της επικράτειας ή συγκεκριμένες περιοχές. Έτσι δημιουργούνται ερωτήματα για το είδος των ελέγχων διότι οι έλεγχοι εμπεριέχουν χρονικά τουλάχιστον το διάστημα της καραντίνας έχοντας άλλη βάση διερεύνησης των επιχειρήσεων. Επίσης με την τροποποίηση του νόμου 4818/2021 που ισχύει από τον Ιούλιο του 2022 και λήγει στις 31.12.2022 αδιευκρίνιστο παραμένει το ερώτημα τι θα γίνει στη συνέχεια με τη λήξη αυτής της υποτιθέμενης προστασίας από κερδοσκοπικά φαινόμενα καθόσον δεν συζητείται η σχετική παράταση ισχύος της συγκεκριμένης διάταξης.
Κατά την εκτίμηση μας, αλλά και με βάση σχόλια περισσότερο ειδημόνων, οι έλεγχοι αυτοί για το συγκεκριμένο διάστημα κρίνονται ανεπαρκείς και δεν προσφέρονται για την εξαγωγή ουσιαστικών και ολοκληρωμένων συμπερασμάτων.
Θεωρούμε, λοιπόν, πως η κυβέρνηση κάθε άλλο παρά έχει λόγο να επιχαίρει για τους ελέγχους και την αποτελεσματικότητά τους. Μάλιστα δεν νομίζουμε πως υπάρχει δεύτερη γνώμη πως όλα κρίνονται και από την αποτελεσματικότητα τους.

Αν λάβουμε υπόψη και συνεκτιμήσουμε τα δεδομένα, αφενός για την ακρίβεια και τον πληθωρισμό στην Ελλάδα και αφετέρου την εξέλιξη των μισθών, και πάλι τα αποτελέσματα είναι απογοητευτικά.
Με βάση στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ(1),οι ετήσιες μεταβολές έναντι προηγουμένου έτους του εναρμονισμένου δείκτη τιμών καταναλωτή στην Ελλάδα ήταν το Σεπτέμβριο 2022 =12,1% και 9,5% τον Οκτώβριο. Αν και ο τιμάριθμος έχει εκτιναχθεί το 2022 σε όλες τις χώρες της Ευρωζώνης παραμένει υψηλός και στην Ελλάδα.

Επίσης, είναι πτωτική η εξέλιξη των μισθών που είναι αναγκαίο να λαμβάνεται υπόψη, αφού ως γνωστό ο συνδυασμός εξέλιξης μισθών και τιμαρίθμου αποτυπώνει το μέγεθος της ακρίβειας.
Είναι γνωστά τα χαμηλά επίπεδα μισθών στην Ελλάδα που επιβεβαιώνει και η πρόσφατη ετήσια έκθεση του ΙΝΕ-ΓΣΕΕ (2).
Με βάση την τελευταία αυτή ετήσια έκθεση (2022) κατά το Β τρίμηνο του 2021 η Ελλάδα κατέγραψε τη 2η χειρότερη επίδοση στην ΕΕ μετά την Αυστρία, καθώς ο πραγματικός μέσος μισθός ήταν μειωμένος κατά 4,4% έναντι του ίδιου τριμήνου του 2019.

Το Γ τρίμηνο η διαφορά περιορίστηκε στο -0,6% που αποτελεί την 7η χειρότερη επίδοση στην ΕΕ. Επιπλέον η Ελλάδα είναι το μοναδικό κράτος μέλος στο οποίο ο πραγματικός μέσος μισθός είναι χαμηλότερος του επιπέδου του 2019 στα δύο υπό εξέταση τρίμηνα.
Θα προτείναμε λοιπόν στην κυβέρνηση , αφού δεν μπορεί να προσφέρει ευημερία στο λαό, τουλάχιστον να είναι πιο σεμνή και να λαμβάνει υπόψη την κοινή γνώμη.
Όσον αφορά τους ελέγχους, οφείλει και να τους εντείνει και να τους δημοσιοποιεί. Έχουμε χορτάσει με λόγια περί διαφάνειας που στη συγκεκριμένη περίπτωση πρέπει και να αποδεικνύεται.
Εμείς, με βάση το μέγεθος της ακρίβειας στη χώρα μας που εκδηλώνεται έντονα στον ενεργειακό τομέα με την ενεργειακή φτώχεια, έχουμε κάθε λόγο να εκτιμούμε ως αποτυχημένη την ασκούμενη οικονομική πολιτική στη χώρας μας αλλά και ειδικότερα, πλημμελή τον ασκούμενο έλεγχο στην αγορά.

1 https://www.statistics.gr/el/statistics/-/publication/DKT90/-
2 https://www.inegsee.gr/wp-content/uploads/2022/07/Ethsia_Ekthesi_2022.pdf