Το έγκλημα συνεχίζεται. Από τις πυρκαγιές στην αλλαγή χρήσης της γης των καμένων εκτάσεων

του Βαγγέλη Καλιντεράκη

Για ακόμη μια χρονιά η χώρα καίγεται, από το Ρέθυμνο μέχρι τον Έβρο. Στην Αττική οι πυρκαγιές φέτος κινήθηκαν πολυ κοντά στον αστικό ιστό- 15 χιλιόμετρα από την Βουλή απείχε η πυρκαγιά στην Πεντέλη. Ωστόσο τα αυτιά των κυβερνώντων δεν ιδρώνουν. Η ελληνική κυβέρνηση, ο Κυριάκος Μητσοτάκης και τα καλοπληρωμένα ΜΜΕ επιχειρούν να αποδώσουν τις πυρκαγιές στην κλιματική αλλάγη και την κλιματική κρίση. Το επιχείρημα αυτό ωστόσο ούτε είναι καινούριο ούτε αποτελεί ελληνική ιδιαιτερότητα. Το σύνολο των οικονομικών και πολιτικών ελιτ σε συμπαράταξη με τα διεθνή μέσα επιχειρούν να αποδώσουν τις πυρκαγιές στην κλιματική αλλαγή.

Η πραγματικότητα βεβαίως είναι τελείως διαφορετική. Σύμφωνα με τους διεθνής οργανισμούς το 75% των πυρκαγιών διεθνώς προκαλείται από την ανθρώπινη δραστηριότητα, ενώ υπάρχουν χώρες και περιοχές που το ποσοστό ξεπερνάει το 80% (παράδειγμα η Καλιφόρνια). Όπως αποτυπώνεται και στον παρακάτω πίνακα, στην Ελλάδα το 96% των πυρκαγιών αποδίδεται στην ανθρώπινη δραστηριότητα και μόνο το 4% σε φυσικά φαινόμενα (κεραυνοί κτλ).

Πηγή: The Mediterranean burns, WWF Report, 2019

Με αυτή την έννοια το επιχείρημα της κυβέρνησης δεν αποτελεί παρά μια φενάκη προκειμένου να συγκαλυφθούν οι ανεπάρκειες στην αντιμετώπιση των πυρκαγιών, η αδυναμία τόσο της πρόληψης όσο και της καταστολής των πυρκαγιών, οι αστοχίες αλλά και οι στοχεύσεις των επενδυτικών συμφερόντων.

Τα παραπάνω δεν συνεπάγονται πως το ζήτημα της κλιματικής αλλαγής δεν είναι υπαρκτό. Η υπερθέρμανση του πλανήτη, η αύξηση των θερμοκρασιών ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια, οι μεγάλες περίοδοι ξηρασιας και αλλά φυσικά φαινόμενα συνιστούν μια πραγματικότητα. Ωστόσο  δεν είναι η κλιματική αλλαγή η κύρια αιτία των πυρκαγιών που λαμβάνουν χώρα.

Αντίστροφα είναι σίγουρο και δεδομένο πως οι πυρκαγιές, η αποψίλωση δασών και η μετέπειτα διαχείριση των αναδασωτέων εκτάσεων ενισχύει την κλιματική κρίση και την καταστροφή του περιβάλλοντος. Όπως αποδεικνύεται είναι το μοντέλο παραγωγικής δραστηριότητας και τα κίνητρά του που οδηγούν στην καταστροφή του περιβάλλοντος και των οικοσυστημάτων.

Οφείλει να γίνει κατανοητό πως μετά από 10 χρόνια εφαρμογής σκληρών νεοφιλελεύθερων πολιτικών, μετά από 3 χρόνια διακυβέρνησης ΝΔ και Κυριάκου Μητσοτάκη δεν μιλάμε απλά και μόνο για κοινωνική αναλγησία αλλά για συνειδητές πολιτικές επιλογές που εξυπηρετούν συγκεκριμένες στοχεύσεις και συμφέροντα. Οι στοχεύσεις αυτές αποτυπώνονται στις ίδιες τις κινήσεις της κυβέρνησης αλλά και στην αλαζονική υπεροψία των οικονομικών ελιτ που έχουν μετατρέψει τα πάντα σε επενδυτικά προϊοντα: την υγεία του λαού, την εκπαίδευση και την μόρφωση των παιδιών του, την φύση, το νερό, τα δάση, τις λίμνες, τα βουνά.

Αν κανείς αναζητάει τις πραγματικές αιτίες των πυρκαγιών μπορεί να τις βρει στα επενδυτικά πλάνα των μεγάλων μονοπωλιακών ομίλων για τις εκτάσεις που καίγονται, μπορεί να τις βρει στον περιβαλλοντοκτόνο νόμο Χατζηδάκη και στο νομοσχέδιο του Σκρέκα που συζητιέται αυτές τις μέρες στη Βουλή.

Σύμφωνα με το νομοσχέδιο Σκρέκα «Διατάξεις για την απλοποίηση της περιβαλλοντικής αδειοδότησης, των περιβαλλοντικών επιθεωρήσεων και την προστασία του περιβάλλοντος, επείγουσες δασικές, χωροταξικές και πολεοδομικές διατάξεις, θέσπιση πλαισίου για την ανάπτυξη των Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων, αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης και ζητήματα κυκλικής οικονομίας»

 «Άρθρο 11

Επιτρεπόμενες χρήσεις γης στις ζώνες προστατευόμενων περιοχών του Δικτύου «Φύση 2000»

(26.12)Γραμμικές υποδομές μεταφορών, ιδίως οδοί κίνησης μηχανοκίνητων οχημάτων, οδοί ήπιας κυκλοφορίας, πεζόδρομοι, ποδηλατόδρομοι, πλατείες, μονοπάτια και θαλάσσιοι διάδρομοι.

(15) Τουριστικά καταλύματα, εγκαταστάσεις ειδικής τουριστικής υποδομής και λοιπές τουριστικές επιχειρήσεις του ν. 4276/2014 (Α’ 155), ήπιας τουριστικής ανάπτυξης, εφόσον εξυπηρετούν λειτουργικά μια ή περισσότερες μορφές θεματικού τουρισμού των άρθρων 4, 6, 13, 14, 15, 19 και 20 του ν. 4582/2018 (Α΄ 208)

(24) Αγροτικές εκμεταλλεύσεις εγκαταστάσεις και δραστηριότητες, με εξειδίκευση ανά υποκατηγορίες ανάλογα με τη ζώνη.

(25) Εξορυκτικές δραστηριότητες που διενεργούνται υπόγεια υπό την προϋπόθεση ότι η είσοδος της υπόγειας εκμετάλλευσης βρίσκεται εκτός ζώνης προστασίας της φύσης και ζώνης απολύτου προστασίας της φύσης.

(26) Εγκαταστάσεις Μέσων Μαζικής Μεταφοράς, με εξειδίκευση ανά υποκατηγορίες.

(33) Εγκαταστάσεις ύδρευσης, εξαιρουμένης της αφαλάτωσης, εγκαταστάσεις αποθήκευσης και μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου, τηλεπικοινωνιών, σταθμών φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων, σταθμών μέτρησης ατμοσφαιρικής ρύπανσης, θορύβου και μετεωρολογικών παραμέτρων με τον αναγκαίο εξοπλισμό και συναφείς εγκαταστάσεις, υπέργειων ή υπόγειων.

(34) Εγκαταστάσεις Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ).» (υπογραμμίσεις δικιές μας)

Για όποιον συνεπώς αναζητάει τα κίνητρα αυτής της εγκληματικής πολιτικής, το νομοσχέδιο τα παραθέτει κρυστάλλινα. Δεν έχει περάσει ούτως ή άλλως αρκετός καιρός από τις δηλώσεις του Κ. Μητσοτάκη πως το δάσος στον Ερημίτη της Κέρκυρας «ούτως ή άλλως θα καεί οπότε καλά κάνουμε που το χτίζουμε». Δεν έχει περάσει αρκετός καιρός, 5 μήνες πριν ήταν, που παραιτήθηκε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Σπήλιος Λιβανός μόλις βγήκε στην δημοσιότητα βίντεο στο οποίο χαριεντιζόμενος αναφέρει πως «Στις φωτιές της Ηλείας μοιράζαμε σακούλες με λεφτά σε όποιον μιλούσε ελληνικά»

Η κυβέρνηση όπως έπραξε και πέρσι, έτσι και φέτος, θα αναθέσει την αναδάσωση των καμένων εκτάσεων στους ίδιους μονοπωλιακούς ομίλους (ΤΕΡΝΑ, ΑΚΤΩΡ κτλ)  που επιδιώκουν να εκμεταλλευτούν αυτές τις εκτάσεις και να αλλάξουν την χρήση γης, να εγκαταστήσουν αιολικά, να φτιάξουν οδικά δίκτυα, να προωθήσουν εξορυκτικές διαδικασίες κτλ. Τώρα τους το επιτρέπει και το ίδιο το θεσμικό πλαίσιο.

Αποτελεί σκάνδαλο το γεγονός πως την ίδια στιγμή που καίγεται το δάσος της Δαδιάς δημοσιεύεται από Μέσα η επιδίωξη της Siemens να εγκαταστήσει φωτοβολταϊκα στην περιοχή. Αποτελεί ακόμη μεγαλύτερο σκάνδαλο το γεγονός πως το δάσος της Δαδιάς, ένα εκ των σημαντικότερων οικοσυστημάτων στην χώρα, έκτασης 800.000 στρεμμάτων είχε 4 δασοφύλακες όλους κι όλους.

Όλα τα παραπάνω αποτελούν δείγματα πολιτικού και ηθικού εκφυλισμού ενός πολιτικού και οικονομικού κατεστημένου που βρίσκεται σε αποσύνθεση. Η «ανάπτυξη» που ευαγγελίζονται η κυβέρνηση και τα πληρωμένα και πλήρως εξαρτημένα ΜΜΕ είναι μια παρασιτική ανάπτυξη που στηρίζεται στην καμένη γη που αφήνει πίσω της η πολιτική του νεοφιλελευθερισμού και η λογική του κέρδους.

Η πολιτική αυτή είναι που έχει οδηγήσει στις τρομακτικά πλέον δυσμενείς συνθήκες διαβίωσης των λαϊκων στρωμάτων και της νεολαίας. Αποτελεί καθήκον του λαού η ανατροπή αυτής της κατάστασης. Η δυσαρέσκεια των εργαζόμενων στρωμάτων και της νεολαίας από παθητική αγανάκτηση να μετατραπεί σε ενεργητική κινητοποίηση. Δεν αποτελεί θέσφατο το γεγονός πως δεν μπορούν να δοθούν επαρκείς χρηματοδοτήσεις για την πυροπροστασία και την αντιμετώπιση των πυρκαγιών όπως και των υπόλοιπων καταστροφών που έχουν συμβεί. Ακόμη και αν αποτελεί θέσφατο για την κυβέρνηση και τα συμφέροντα που εξυπηρετεί αυτό δεν συνεπάγεται πως αυτή η πολιτική μαζί με την κυβέρνηση δεν μπορούν να ανατραπούν.

Ο χειμώνας έρχεται για τα εργαζόμενα στρώματα και την νεολαία. Ο χειμώνας ωστόσο έρχεται και για την κυβέρνηση. Μπορεί να έρθει βέβαια και πιο πριν φέτος, όχι λόγω κάποιων απροσδιόριστων φυσικών φαινομένων της κλιματικής κρίσης, αλλά λόγω των λαϊκών κινητοποίησεων.