135 χρόνια μετά το Σικάγο, και πάλι για το 8ωρο,.

Η κυβέρνηση της ΝΔ αξιοποιεί την πανδημία ως ευκαιρία για επίθεση στα εργασιακά δικαιώματα, χαριστικές ρυθμίσεις σε μεγάλα ιδιωτικά συμφέροντα, ικανοποίηση διαχρονικών απαιτήσεων του ΣΕΒ για πλήρη εργοδοτική ασυδοσία. Ετοιμάζει νέο εργασιακό νομοσχέδιο για την ακύρωση στοιχειωδών εργασιακών δικαιωμάτων, που περισώθηκαν από τα μνημόνια, όπως το 8ωρο. Επίσης, για αλλαγή του νόμου 1264/1982, 39 χρόνια μετά τη θέσπισή του, για να περιορίσει το συνδικαλιστικό και απεργιακό δικαίωμα. Συγκεκριμένα:
Θεσπίζεται 10ωρη εργασία στον ιδιωτικό τομέα. Οι επιχειρήσεις θα επιβάλλουν, όποτε θέλουν, με ατομική σύμβαση εργασίας και όχι, πλέον, με συλλογική συμφωνία με την αρμόδια εργατική συνδικαλιστική οργάνωση, δύο επιπλέον ώρες ημερήσιας εργασίας, απλήρωτες, με αντίστοιχη διευθέτηση του χρόνου εργασίας (συμψηφισμό με άδειες, ρεπό, μειωμένο ωράριο) μέσα στο εξάμηνο. Οι επιτρεπόμενες υπερωρίες αυξάνονται σε 150 ετησίως. Ουσιαστικά, ακυρώνεται το 8ωρο και νομιμοποιείται το καθεστώς εργασιακής ζούγκλας στον ιδιωτικό τομέα. Ανατρέπεται η οικογενειακή, επαγγελματική, εργασιακή και κοινωνική ζωή των εργαζομένων, μειώνονται οι μισθοί λόγω απλήρωτων υπερωριών. Οι εργαζόμενοι αφήνονται μόνοι απέναντι στην παντοδύναμη εργοδοσία.
Η Κυριακάτικη Αργία υπονομεύεται, με την προσθήκη κι άλλων επιχειρήσεων και εργασιών σ’ αυτές, που, ήδη, επιτρέπεται η Κυριακάτικη λειτουργία.
Η απεργία, ουσιαστικά, καταργείται στις επιχειρήσεις, που η λειτουργία τους είναι κρίσιμη για το κοινωνικό σύνολο, στο Δημόσιο, στους ΟΤΑ και τα ΝΠΔΔ, αφού τα συνδικάτα υποχρεώνονται σε «ορισμό τουλάχιστον του 33% των εργαζομένων ως προσωπικού στοιχειώδους λειτουργίας» κατά τη διάρκεια απεργίας.
Η Γενική Συνέλευση των μελών των συνδικάτων, ως κυρίαρχο όργανο συμμετοχής και έκφρασης της βούλησής τους, ουσιαστικά, ακυρώνεται, αφού θεσπίζεται «συμμετοχή και ψήφος εξ αποστάσεως, ηλεκτρονικώς, ιδίως για τη λήψη απόφασης απεργίας».
Διευκολύνεται η συγκρότηση εργοδοτικών απεργοσπαστικών μηχανισμών. Η απεργία θα κηρύσσεται παράνομη, εάν η προφορική ενημέρωση και η διανομή απεργιακών ανακοινώσεων στην είσοδο της επιχείρησης σε εργαζομένους, που την ημέρα της απεργίας προσέρχονται να εργαστούν, χαρακτηριστεί άσκηση ψυχολογικής βίας. Ποινικοποιούνται οι καταλήψεις χώρων εργασίας.
Επιχειρείται περαιτέρω περιορισμός της συνδικαλιστικής δράσης. «Η απογραφή του σωματείου στο νομοθετημένο Γενικό Μητρώο καθίσταται προϋπόθεση άσκησης του συνδικαλιστικού δικαιώματος. Το δικαίωμα Συλλογικής Διαπραγμάτευσης αναγνωρίζεται μόνο στις οργανώσεις, που έχουν εγγραφεί στα νομοθετημένα ψηφιακά Μητρώα εργαζομένων και εργοδοτών». Τίθεται, δηλαδή, ως προϋπόθεση νόμιμης λειτουργίας των Συνδικάτων η αποδοχή, από αυτά, του ψηφιακού «φακελώματός» τους.
Αφαιρείται από τις ήδη αποδυναμωμένες Επιθεωρήσεις Εργασίας η αρμοδιότητα επίλυσης «εργατικής διαφοράς» (συμφιλίωσης συλλογικών διαφορών), δηλαδή, μιας πρώτης εξωδικαστικής απόπειρας πίεσης στην εργοδοσία να τηρεί τα συμφωνηθέντα, τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας κλπ. Αυτή ανατίθεται στον Οργανισμό Μεσολάβησης και Διαιτησίας, που πλειοψηφούν κράτος και εργοδοτικές ενώσεις. Καταργείται ο δεύτερος βαθμός διαιτησίας στον ΟΜΕΔ, στερώντας αυτό το δικαίωμα στην εργατική πλευρά.
Διευκολύνονται οι ατομικές απολύσεις, αφού οι επιχειρήσεις δεν θα υποχρεώνονται, πλέον, να επαναπροσλάβουν απολυμένους δικαιωμένους από τα δικαστήρια, εάν τους δώσουν μία μικρή πρόσθετη αποζημίωση.

Η κυβέρνηση επιδιώκει, όχι να προσαρμόσει, τις εργασιακές σχέσεις στις αλλαγές της τεχνολογικής βάσης της παραγωγής και των υπηρεσιών, όπως ισχυρίζεται, αλλά να νομιμοποιήσει την ασυδοσία του κέρδους.
Οι ανατροπές, όμως, που φέρνει η αλματώδης ανάπτυξη των τεχνολογιών στην εργασία, θα πρέπει να είναι στην κατεύθυνση της δημοκρατικής επαναρύθμισής της, και δραστικής μείωσης του χρόνου εργασίας χωρίς μείωση των αποδοχών, γιατί, όπως έγραφε ο Αντρέ Μπρετόν, «όποιο κι αν είναι το ερώτημα ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ είναι η απάντηση».
Η κυβέρνηση σύντομα θα διαπιστώσει ότι όποιος σπέρνει αντικοινωνικούς ανέμους, στο τέλος θερίζει κοινωνικές και πολιτικές θύελλες.

Δημήτρης Στρατούλης
πρώην αν. Υπουργός Εργασίας και Βουλευτής
στέλεχος ΛΑΙΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ