Ενας χρόνος πέρασε από την έναρξη της πανδημίας και οι κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις της στον λαό και τη χώρα λόγω ιδεολογικών νεοφιλελεύθερων εμμονών και προτεραιότητας της κυβέρνησης της Ν.Δ. στην εξυπηρέτηση μεγάλων ιδιωτικών συμφερόντων σε σχέση με την αντιμετώπισή της έχουν πάρει δραματικές διαστάσεις.

Η κυβέρνηση ανοιγοκλείνει ως «φυσαρμόνικα» τις καραντίνες και τους εγκλεισμούς, με διαφορετικά και, μάλιστα, αντικρουόμενα κάθε φορά κριτήρια, καταφέρνοντας θανάσιμα χτυπήματα στην κοινωνία και ιδίως στα φτωχά και μικρομεσαία λαϊκά στρώματα, αλλά και στην πραγματική οικονομία. Αξιοποιεί, παράλληλα, την πανδημία, τον φόβο από αυτήν και τον εγκλεισμό, για να προωθήσει όλη την αντικοινωνική και αντεργατική ατζέντα της με ακόμα περισσότερο αυταρχισμό και αστυνομική καταστολή.

Παρά τις συνεχείς υποδείξεις των λοιμωξιολόγων ότι ο ιός μεταδίδεται από τον συνωστισμό στα μέσα μαζικής μεταφοράς και στους χώρους εργασίας, η κυβέρνηση δεν ενισχύει τα δημόσια μέσα μαζικής μεταφοράς (ΜΜΜ) με τον απαιτούμενο αριθμό νέων λεωφορείων και προσωπικού, ούτε ασκεί μέσω των δημόσιων ελεγκτικών μηχανισμών αυστηρούς ελέγχους για την τήρηση των αναγκαίων μέτρων υγειονομικής προστασίας και τη διενέργεια διαγνωστικών tests στους χώρους εργασίας.

Παρά το γεγονός ότι οι επιστήμονες μας έδωσαν μέσα σε τόσο λίγο χρόνο τα εμβόλια, που είναι ο πιο αποτελεσματικός και ασφαλής τρόπος αντιμετώπισης της πανδημίας, η κυβέρνηση, με την επιλογή της να είναι πιστός ουραγός της πολιτικής της Ε.Ε., που υπηρετεί οικονομικά συμφέροντα ανταγωνιζόμενων πολυεθνικών επιχειρήσεων και γεωπολιτικά συμφέροντα των ισχυρών χωρών της, δεν ανταποκρίθηκε στις ανάγκες για τον έγκαιρο εφοδιασμό της χώρας με τον αναγκαίο αριθμό εμβολίων, όχι μόνο από τις πολυεθνικές της Δύσης αλλά και από εναλλακτικές πηγές (Ρωσία, Κίνα, Ινδία κ.λπ.), με αποτέλεσμα να υπάρχει σημαντική καθυστέρηση –σε σχέση με τις πραγματικές δυνατότητες– στον εμβολιασμό του λαού.

Παρότι αναγνωρίζεται πλέον από όλους ο βασικός και αναντικατάστατος ρόλος του δημόσιου τομέα της υγείας στην αντιμετώπιση της πανδημίας, η κυβέρνηση δεν τον ενίσχυσε σύμφωνα με τις επιτακτικές ανάγκες. Δημιούργησε λίγες ΜΕΘ, έκανε λίγες προσλήψεις μόνιμου προσωπικού, διέθεσε ελάχιστα από τον κρατικό προϋπολογισμό για την ενίσχυσή του, τα οποία, μάλιστα, μείωσε κατά 572 εκατ. ευρώ στον προϋπολογισμό του 2021. Αντί να επαναλειτουργήσει τα νοσοκομεία λοιμωδών, που έκλεισε η κυβέρνηση Σαμαρά, μετατρέπει όλα τα δημόσια νοσοκομεία σε νοσοκομεία μίας νόσου. Δεν αναβάθμισε την πρωτοβάθμια περίθαλψη. Οχι μόνο δεν προχώρησε σε έγκαιρη επίταξη του ιδιωτικού τομέα υγείας, αλλά, αντίθετα, διέθεσε σκανδαλώδη ποσά σε ιδιωτικά θεραπευτήρια και μέσα μαζικής ενημέρωσης. Ακόμα και τις ελάχιστες δομές του ιδιωτικού τομέα, που αξιοποίησε για την αντιμετώπιση της πανδημίας, τις χρυσοπλήρωσε στους κλινικάρχες.

Εξαιτίας αυτών των πολιτικών και παραλείψεών της, η κυβέρνηση οδήγησε τις τελευταίες ημέρες σε κατάρρευση το ΕΣΥ, με πληθώρα ασθενών, πλέον, εκτός νοσοκομείων, ΜΕΘ και διασωλήνωσης, και έχει εγκληματικές πολιτικές ευθύνες γι’ αυτή την κατάσταση. Αυτή την κρίσιμη περίοδο, αυτό που προέχει είναι η υπεράσπιση της υγείας και της ζωής με δικαιώματα. Η κυβέρνηση, για να καλύψει άμεσα τις ελλείψεις σε εμβόλια, θα πρέπει να αγοράσει και από εναλλακτικές πηγές (Ρωσία, Κίνα, Ινδία κ.λπ.), ενώ το αίτημα για δημόσια φαρμακοβιομηχανία και δημόσια φαρμακαποθήκη παραμένει δραματικά επίκαιρο.

Τα εμβόλια, όμως, από μόνα τους δεν φτάνουν. Χρειάζεται άμεση και ουσιαστική ενίσχυση του Δημόσιου Συστήματος Υγείας με αύξηση της χρηματοδότησής του, κατεπείγουσες προσλήψεις μόνιμου προσωπικού, δημιουργία πιο πολλών ΜΕΘ, ιατροτεχνολογικό εξοπλισμό, προστατευτικά υγειονομικά μέσα. Ανοιγμα των δομών της δημόσιας υγείας, που έκλεισαν οι μνημονιακές κυβερνήσεις και ιδιαίτερα των νοσοκομείων λοιμωδών νοσημάτων. Μαζική διενέργεια δωρεάν και συνταγογραφούμενων tests διάγνωσης του κορονοϊού, αποτελεσματική ιχνηλάτηση και επιδημιολογική επιτήρηση. Ουσιαστική στήριξη της λειτουργίας της Πρωτοβάθμιας Υγείας σε κάθε δήμο με πρόσληψη προσωπικού και εξοπλισμό (αυτό το αίτημα μπορεί να ενεργοποιήσει ευρύτερες κοινωνικές δυνάμεις σε κάθε περιοχή). Επίταξη, χωρίς δισταγμούς, παρακάλια και προκλητικά δώρα στους κλινικάρχες, του ιδιωτικού τομέα υγείας.

Χρειάζεται να παρθούν μέτρα υγειονομικής προστασίας στους χώρους εργασίας και να ενεργοποιηθούν, επιτέλους, οι Επιθεωρήσεις Εργασίας για ελέγχους, εάν αυτά τηρούνται από την εργοδοσία. Αμεση και γενναία ενίσχυση και αναβάθμιση των δημόσιων μέσων μαζικής μεταφοράς, με αγορά νέων λεωφορείων και ανταλλακτικών συντήρησης, με προσλήψεις του αναγκαίου προσωπικού.

Για όλα αυτά χρειάζεται να αναπτυχθούν ενωτικοί διεκδικητικοί λαϊκοί αγώνες και αντιστάσεις, με τήρηση, βεβαίως, των προβλεπόμενων υγειονομικών μέτρων προστασίας, γιατί, όπως έλεγε και ο Νίκος Καζαντζάκης στην «Αναφορά στον Γκρέκο», «Πρέπει να χτυπούμε, να χτυπούμε τη μοίρα μας, ώς ν’ ανοίξουμε πόρτα να γλυτώσουμε». Ιδού λοιπόν πεδίο δόξης για την Αριστερά, αυτή τη ζοφερή περίοδο, για «να ξανανθίσει το γιασεμί στις γειτονιές», δηλαδή η ελπίδα για μια ποιοτική ζωή με υγεία και δικαιώματα.

Δημητρης Στρατουλης

Πρώην βουλευτής και αν. υπουργός Υγείας και Κοινωνικής Ασφάλισης