Του Νίκου Γεωργακάκη

Ιούνιος 2020

Περιεχόμενα

1. Το δυναμικό (Ισχύς) αιολικής ενέργειας στη χώρα μας
2. Αντι-αιολική εξέγερση σε όλη την Ελλάδα
3. Η χωροταξική Διάσταση, το ενεργειακό μίγμα/
4. Υπέρ ή κατά των Αιολικών.
5. Πως σχολιάζω τις προαναφερθείσες αντιδράσεις.
6. Η επίδραση στο περιβάλλον, των Αιολικών Πάρκων
7. Πρόσθετα σχόλια.
8. ΧΩΡΑ με πλούσιο δυναμικό σε ΑΠΕ.
9. Υιοθέτηση προτάσεων
10. Συμπέρασμα – Προτάσεις
11. ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ

 Παράρτημα  1.  Κόστος ηλεκτρικής Ενέργειας από ΑΠΕ

Κόστος  Φωτοβολταϊκής Ενέργειας

Παράρτημα 2. Κατανομή ισχύος αιολικών ανά περιοχή της χώρας

Παράρτημα 3. Εταιρείες που έχουν πρωταγωνιστήσει στην εγκατάσταση αιολικής ενέργειας στην Ελλάδα

1. Το δυναμικό (Ισχύς) αιολικής ενέργειας στη χώρα μας

Στον πίνακα που ακολουθεί, παρουσιάζεται η συνολική εγκατεστημένη ισχύς ηλεκτρικής ενέργειας στη χώρα μας, η οποία ανέρχεται (στοιχεία ΔΕΔΔΗΕ) περίπου σε 20.800 MW (Μάρτιος  2020) εκ των οποίων 7068 MW (34% του συνόλου της εγκατεστημένης ισχύος αφορούν  τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας χωρίς να περιλαμβάνονται τα μεγάλα υδροηλεκτρικά (ΑΠΕ) και 10239 MW, συμπεριλαμβανομένων όλων των υδροηλεκτρικών (ποσοστό 49,2%).

(Οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας περιλαμβάνουν: την αιολική ενέργεια, την ηλιακή , την υδροηλεκτρική, την παλιρροϊκή ενέργεια, τη γεωθερμική, και την ενέργεια από βιομάζα). 

Παράλληλα, όμως, με την αύξηση του ειδικού βάρους των Ανανεώσιμων  Μορφών  Ενέργειας (στο ηλεκτρενενεργειακό ισοζύγιο της χώρας), έχουν δυναμώσει, τα τελευταία χρόνια, σε μεγάλο βαθμό  οι  συζητήσεις  και οι αντιδράσεις για  αυτές. Στο άρθρο αυτό, η προσοχή μου εστιάζεται  κυρίως στην αιολική ενέργεια και τα αιολικά πάρκα, διότι ιδιαίτερα γύρω από αυτά,  έχουν εκδηλωθεί τεράστιες  συζητήσεις και αντιδράσεις, όπως αναλύεται στη συνέχεια. 

2. Αντι-αιολική εξέγερση σε όλη την Ελλάδα

Με βάση όσα γνωρίζουμε, από άμεση πληροφόρηση, αλλά και από  πολλά δημοσιεύματα,  δεν υπάρχει σχεδόν καμία περιοχή της χώρας, που να μην έχει εκδηλωθεί αντίδραση σε εγκαταστάσεις αιολικών πάρκων. Όπως αναφέρεται σε σχετικό δημοσίευμα[1] (1 Ιουνίου 2020), “Απ’ άκρη σ΄ άκρη στην Ελλάδα αντηχεί το σύνθημα «Ελεύθερα Βουνά Χωρίς Αιολικά” με τους κατοίκους των περιοχών, τους τοπικούς φορείς και τις τοπικές αρχές να βρίσκονται στα πρόθυρα της εξέγερσης.».

Εδώ και αρκετό καιρό, τα Άγραφα, η Κοζάνη, τα Γρεβενά, τα Τρίκαλα, η Αιτωλοακαρνανία, η Φθιώτιδα, η Ναύπακτος, η Δράμα, η Εύβοια, η Τήνος, η Νάξος, η Άνδρος, η Πάρος, η Αμοργός, η Ιεράπετρα και τώρα και τα Καλύβια και η Λαυρεωτική, βρίσκονται σε κατάσταση δυναμικών κινητοποιήσεων και συγκρούονται ακόμη και με τα ΜΑΤ προκειμένου να εμποδίσουν τη εγκατάσταση αιολικών πάρκων στην περιοχή τους.

Οι αντιδράσεις για τα Αιολικά, δυναμώνουν τα τελευταία χρόνια, από κινήματα που χαρακτηρίζονται ή  αυτοχαρακτηρίζονται περιβαλλοντικά. Τέτοιες αντιδράσεις ενάντια στα αιολικά και με τέτοια ένταση, δεν υπήρχαν παλιότερα, γιατί, τα προηγούμενα χρόνια, η αντίδραση οικολόγων και περιβαλλοντολόγων ήταν προσανατολισμένη αποκλειστικά ενάντια στα  στερεά καύσιμα και πετρέλαια,  που κανένας δεν μπορεί να αρνηθεί τις σημαντικές  περιβαλλοντικές επιπτώσεις τους (πχ με την καύση  λιγνιτών, αλλά και έμμεσα μετά από αστοχίες όπως  είδαμε στο παρελθόν, πχ τις 10 Σεπτεμβρίου 2017 (με διαρροή πετρελαίου στο Σαρωνικό) από το δεξαμενόπλοιο  Αγία Ζώνη ΙΙ .

Είναι χαρακτηριστικές οι  φωτογραφίες από το λεκανοπέδια Πτολεμαΐδας η  Μεγαλόπολης, όπου εμφαίνεται η  αποπνιχτική ατμόσφαιρα που δημιουργείται, ιδιαίτερα σε ώρες που οι πνέοντες άνεμοι έχουν κατεύθυνση και  μεταφέρουν τα καυσαέρια προς τις κατοικημένες περιοχές

Αντιδράσεις για τις  ΒΑΠΕ.

Ιδιαίτερα δυναμικές είναι οι αντιδράσεις στα αιολικά πάρκα που υπερβαίνουν κάποια ισχύ και χαρακτηρίζονται σαν ΒΑΠΕ  (Έχει καθιερωθεί να  χαρακτηρίζονται έτσι εγκαταστάσεις με ισχύ άνω των 150 MW που όντας συγκεντρωμένες σε μικρή έκταση, δίνουν εικόνα βιομηχανικής
εγκατάστασης) , Κατά την γνώμη μου ο χαρακτηρισμός σαν ΒΑΠΕ (Βιομηχανικές ΑΠΕ) είναι τελείως αυθαίρετος. Τονίζω το αυθαίρετα, γιατί κατά τη γνώμη μου  καμιά παραγωγή από  ΑΠΕ δεν μπορεί να χαρακτηριστεί βιομηχανική.

Η βιομηχανία,   σχετίζεται κυρίως με μεταποιητική δραστηριότητα που όμως δεν έχει καμία σχέση με παραγωγή ενέργειας από ΑΠΕ, άρα δεν μπορεί να δικαιολογηθεί ο χαρακτηρισμός  οποιασδήποτε ΑΠΕ ως βιομηχανικής.  Ο όρος ΒΑΠΕ (βιομηχανικές ΑΠΕ), είναι αντιεπιστημονικός και αδόκιμος.

Το παραπάνω σύνθημα, για «ελεύθερα βουνά», που όπως προαναφέραμε δυναμώνει και εκτείνεται, είναι ένα σύνθημα πολύ συζητήσιμο, γιατί ο άνθρωπος στην ιστορική διαδρομή, έφτιαξε σε λόφους και βουνά,  δρόμους,  έφτιαξε δίκτυα μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας,  οικισμούς, έφτιαξε φράγματα,  χιονοδρομικά κέντρα,  επιφανειακά μεταλλεία και λατομεία κλπ που τα αιολικά πάρκα και οι αναγκαίες προσπελάσεις, ή χώροι εγκατάστασης τους, αποτελούν ένα μικρό μέρος της επιφάνειας των  βουνών..

Οι παρεμβάσεις στο τοπίο, δεν είναι δυνατό  να αποφευχθούν, γιατί καλύπτουν ανθρώπινες ανάγκες, αναγκαίες υποδομές της χώρας,  αλλά και επιχειρηματικές δράσεις. Αυτές  δεν μπορούν να αποφευχθούν αλλά  μπορούν όμως να μειωθούν. Για παράδειγμα   αρκετές φορές σε έργα στην ύπαιθρο, υπήρξαν προτάσεις  που όταν εφαρμόσθηκαν, είχαν περιορισμένη επίπτωση στο περιβάλλον. Η  εκμετάλλευση ενός κοιτάσματος ορυκτής  ύλης(μεταλλεύματος ή μαρμάρου), όταν  έγινε με υπόγεια και όχι επιφανειακή εκμετάλλευση, η επίδραση στο περιβάλλον ήταν σημαντικά μικρότερη. Αυτά, τα αναφέρω, διότι όσοι  μιλούν για ελεύθερα βουνά πιθανά  εννοούν τοποθεσίες χωρίς καμιά δραστηριότητα και εγκατάσταση,  κάτι που μπορεί να έχει ισχύ μόνο στην φαντασία μας.

Ασφαλώς,  ένα αιολικό πάρκο, όπως και κάθε έργο οφείλει να υπόκειται σε κανόνες, να λαμβάνεται υπόψη αν οι προτεινόμενες περιοχές για αιολικό πάρκο είναι περιοχές NATURA, να λαμβάνεται γενικότερα υπόψη η χωροταξική παράμετρος, ωστόσο η στάση   καθολικής άρνησης  της αιολικής ενέργειας και αιολικών  πάρκων, συνιστά μια ακραία θέση.

3. Η χωροταξική Διάσταση, το ενεργειακό μίγμα.

Ασφαλώς, η χωροταξική παράμετρος, ώστε να υπάρχει η ελάχιστη δυνατή παρέμβαση στο τοπίο, είναι σημαντική και για αυτό, η τοποθέτηση για   ένα προωθούμενο αιολικό πάρκο, δεν μπορεί  να είναι ένα απλό ναι ή όχι. Πρέπει  με βάση τον σχεδιασμό και την χωροταξική μελέτη να αποφασίζεται  αν πρέπει να  δημιουργηθούν αιολικά πάρκα, ποιας ισχύος, σε ποια τοποθεσία κλπ  και πάντα  να λαμβάνεται υπόψη και η φέρουσα ικανότητα μιας περιοχής, ώστε πχ σε κάποια  μικρή έκταση να μην έχουμε ένα μεγάλο αιολικό πάρκο.

Αυτή  τη στιγμή, όμως, το  θέμα των αιολικών πάρκων, σχετικά με το χωροταξικό και την εγκατάσταση μεγάλης ισχύος  αιολικών σταθμών  έχει βρεθεί συχνά  στο στόχαστρο  αρκετών περιβαλλοντικών οργανώσεων, με απαίτηση την πλήρη ακύρωσή τους.

Στη χώρα μας, έχουμε γύρω από το θέμα αυτό, αρκετά συχνά, αντιτιθέμενες προσεγγίσεις  που κατά κανόνα βασίζονται σε  αποσπασματική θεώρηση. Μία προσέγγιση, έχει ως αφετηρία, το γεγονός, ότι η αιολική ενέργεια είναι μία ΑΠΕ και επομένως κάθε έργο αιολικής ενέργειας θεωρείται  αποδεκτό, χωρίς δεύτερη κουβέντα,   ενώ η άλλη προσέγγιση βασίζεται στη θέση, πως,  και η αιολική ενέργεια, ένα αιολικό πάρκο, προκαλεί  επιπτώσεις στο περιβάλλον και μάλιστα σοβαρές, άρα είναι απορριπτέο Η περίπτωση βέβαια αρνητικής αντιμετώπισης από τους πολίτες  δεν είναι πάντα κατακριτέα και μη εξηγήσιμη,  γιατί σε πολλές περιπτώσεις,  οι πολίτες δεν εμπιστεύονται τις αρμόδιες υπηρεσίες       (υπουργείο, ΡΑΕ, Δήμους, Νομαρχίες κλπ.). Έχουν κατασταλαγμένη  άποψη , λόγω εμπειρίας,  ότι οι υπηρεσίες αυτές δεν  υπηρετούν πάντα τον πολίτη.

Ενώ,  από άποψη αρχής, πρέπει, όσοι ενδιαφέρονται για την  προστασία του περιβάλλοντος, με κύριο στόχο την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, να διάκεινται ευνοϊκά προς τις ΑΠΕ,  αυτό δεν συμβαίνει πάντοτε.  Βλέπουμε συμπολίτες μας , μαζικούς φορείς, κινήματα που βλέπουν αρνητικά και μάλιστα γενικευμένα αρνητικά,  την εγκατάσταση αιολικών πάρκων.   Κατά τη γνώμη μου  και οι δύο προαναφερθείσες προσεγγίσεις έχουν τις  αδύναμες πλευρές τους που δεν υπηρετούν το στόχο  της μέγιστης δυνατής συμμετοχής εγχώριων πηγών ενέργειας σε συνδυασμό με την μέγιστη προστασία του περιβάλλοντος.

Η δική μου άποψη που βασίζεται στην επίτευξη του καταλληλότερου ενεργειακού μίγματος, με την σχετική σύγκριση μεταξύ διαφόρων μορφών  παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και ανάλογη  προώθηση,    είναι, σε γενικές γραμμές υπέρ των ΑΠΕ στην κατεύθυνση  της μέγιστης δυνατής προστασίας του περιβάλλοντος, για παράδειγμα, υπέρ ενός αιολικού πάρκου ας πούμε ισxύος 50 MW, σε σχέση με μία αντίστοιχη λιγνιτική μονάδα ισχύος 50MW. Αυτό  δεν σημαίνει πως αποδέχομαι   κάθε αιολικό πάρκο, χωρίς καμία άλλη προϋπόθεση, όπως φαίνεται να κάνει χωρίς σκοπιμότητα πιστεύω, αλλά  γενικεύοντας,  ο καθηγητής Θ.Τάσιος σε άρθρο του.

Για παράδειγμα,  έχουμε αιολικά πάρκα στα οποία υπάρχουν αντιδράσεις επειδή  η κυβερνητική πλευρά, η εκάστοτε κυβέρνηση, που αδειοδοτεί, δεν παίρνει υπόψη όλες τις παραμέτρους  (ενεργειακή, οικονομική, περιβαλλοντική, φέρουσα ικανότητα, συνεξέταση εναλλακτικών θέσεων κλπ), αλλά θέτει ως προτεραιότητα την  εξυπηρέτηση ημετέρων και δεν προβαίνει  στον αναγκαίο διάλογο.  Σε αυτή την περίπτωση δεν μπορεί κάποιος να αγνοήσει τις αντιδράσεις. Υπάρχουν  όμως και αδικαιολόγητες αντιδράσεις και δογματικής άρνησης κάθε ενεργειακού έργου, που  εκκινούν από  καθαρά προσωπικό  και όχι το γενικότερο συμφέρον.

Δεν είναι λίγες  οι περιπτώσεις που κάποιες ομάδες  στα λόγια είναι υπέρ κάποιου έργου, αρκεί όμως να μην γίνει κοντά στο σπίτι τους.  Δέχονται   τάχα κάποιο αιολικό πάρκο αλλά όχι στην περιοχή τους.

Αρκετές φορές, κάτοικοι,  αντιδρούν φοβούμενοι όπως αναφέρουν «τη βάναυση αλλοίωση του τοπίου, έτσι «όπως το έχουν γνωρίσει και το βιώνουν». Υπερτονίζουν αυτή την πλευρά για να δικαιολογήσουν τις αντιδράσεις τους, ότι δηλαδή  το υποψήφιο για αιολικό πάρκο  τοπίο,  αποτελεί για τους κατοίκους του  συστατικό στοιχείο της ταυτότητας της τοπικής τους κοινωνίας άρα απορρίπτεται. Νομίζω πως συχνά η στάση τους είναι υποκριτική και κρύβει ιδιοτέλεια, τη θέση να μείνει αλώβητη όλη η περιοχή, γύρω από αυτήν  που διαμένουν.

Οι αντιδράσεις μάλιστα έχουν συχνά και αποτέλεσμα. Για παράδειγμα οι  Δήμοι Σαρωνικού και Λαυρεωτικής έχουν προσφύγει στα δικαστήρια και με ασφαλιστικά μέτρα κατόρθωσαν να σταματήσουν τα έργα στο Πάνειο Όρος, μέχρι να εκδικαστεί η υπόθεση.  Προσωπικά  θα μπορούσα να κατανοήσω τη θέση των Δήμων αυτών και των Δημοτών τους, αλλά με κάποιο άλλο επιχείρημα. Το επιχείρημά μου, είναι, πως η Αττική είναι τόσο κορεσμένη από κατοικία, από έργα και εργοστάσια μικρά και μεγάλα που κανένα έργο και καμιά σχεδόν δραστηριότητα μεταποιητική, εκτός πχ συναρμολογήσεων δεν θα έπρεπε να επιτρέπεται σε Αττική.

4. Υπέρ ή κατά των Αιολικών.

Η θέση μου σε γενικές γραμμές, είναι υπέρ των ΑΠΕ, ασχέτως αν υποστηρίζω, πως η Ελλάδα σήμερα, για λόγους κάλυψης  των αναγκών της, δεν μπορεί να αποκλείσει για τις επόμενες δεκαετίες  τους λιγνίτες και τους υδρογονάνθρακες από το ενεργειακό ισοζύγιό της.

Όμως, γενικά, βλέπω θετικά τις ΑΠΕ, συμφωνώντας με την προσέγγιση Τσιπουρίδη[2] στο σύνολο σχεδόν των σημείων της.

Επιφύλαξη έχω μόνο για την  οικονομική διάσταση, για την οποία η γνώμη που έχω ως σήμερα, είναι ότι  η ηλεκτρική ενέργεια από ΑΠΕ είναι τουλάχιστον ως σήμερα ακριβότερη (γι αυτό άλλωστε ο συλλογικός φορέας  των ηλεκτροβόρων βιομηχανιών ΕΒΙΚΕΝ στηρίζει όπως γνωρίζω τις λιγνιτικές μονάδες,  προσδοκώντας χαμηλότερη τιμολόγηση στην χρησιμοποιούμενη ενέργεια που  χρησιμοποιεί και αγοράζει.).  Βεβαίως θα αποδεχτώ όποια ολοκληρωμένη    θέση  μελετητών, αν συγκρίνοντας δώσουν άλλη  τεκμηριωμένη εκτίμηση.

Βεβαίως συμφωνώ  μαζί του,  όταν  αναφέρεται στις εξής  θετικές πλευρές των ΑΠΕ,  τονίζοντας ότι είναι:

• Ανεξάντλητες

• Φιλικές στο περιβάλλον
• Δεν εκπέμπουν στερεούς, υγρούς ή αέριους ρύπους
• Εγχώριες και προσφέρουν ασφάλεια ενεργειακού σχεδιασμού (Είναι ευνόητο πως η ανάπτυξη των ΑΠΕ συμβάλει έστω μερικώς στην απεξάρτηση απόεισαγωγές  ενεργειακών  πόρων (πχ πετρέλαιο ΦΑ)
• Συμβάλλουν στην οικονομική ανάπτυξη
• Παρέχουν ασφάλεια ενεργειακού εφοδιασμού (άποψή μου η μερική ασφάλεια)
• Προστατεύουν το άμεσο περιβάλλον
• Καταπολεμούν τον μεγαλύτερο κίνδυνο της ανθρωπότητας, την κλιματική αλλαγή και επομένως πρωτίστως προστατεύουν τα φτωχότερα κοινωνικά στρώματα και τις φτωχότερες χώρες,

Με εξαίρεση λοιπόν την άποψή του, ότι είναι οικονομικότερες, για την οποία έχω την ένσταση που ανέφερα, προσυπογράφω την γενικότερη προσέγγιση Τσιπουρίδη. Συμφωνώ βέβαια πως  διαχρονικά μειώνεται το κόστος τους,

5. Πως σχολιάζω τις προαναφερθείσες αντιδράσεις.

Ένα πρώτο μου σχόλιο, είναι, πως οι αντιδράσεις που προανέφερα, όταν έχουν γενικευμένο χαρακτήρα κατά των ΑΠΕ, ξενίζουν και δεν είναι δικαιολογημένες.

Μου ξενίζουν, έχοντας την εμπειρία από  τις προηγούμενες  δεκαετίες, όπου οι αντιδράσεις αριστερών κομμάτων . κινημάτων,  οικολόγων, κατευθυνόταν σχεδόν αποκλειστικά,  ενάντια στα ορυκτά καύσιμα πχ πετρέλαιο,  λιγνίτες και σχετικά λιγότερο προς φυσικό αέριο αλλά όχι προς ΑΠΕ. Αυτό, γιατί τα καύσιμα αυτά (δηλαδή λιγνίτες, πετρέλαια), είναι περισσότερο υπεύθυνα για  επιπτώσεις στο περιβάλλον, για επίδραση στο   φαινόμενο  του θερμοκηπίου.

Η  αντίδραση, όμως, την τελευταία περίοδο γέρνει ενάντια στις ΑΠΕ, ενώ  όσον αφορά  τους υδρογονάνθρακες,  περισσότερες  αντιδράσεις  έχουμε όχι ενάντια στην διύλιση και επεξεργασία τους οπότε και έχουμε χημική διεργασία, αλλά την τελευταία περίοδο  ενάντια στην έρευνα τους  . Γι αυτό, όχι μόνο εγώ αλλά και  πολλοί ειδικοί στον τομέα των υδρογονανθράκων  με τους οποίους έχω συνεχή διάλογο, βλέπουν με καχυποψία την διοργάνωση τέτοιων  κινητοποιήσεων).

6. Η επίδραση στο περιβάλλον, των Αιολικών Πάρκων

Θεωρώ πως ο πρόεδρος  της Ελληνικής Επιστημονικής Ένωσης Αιολικής Ενέργειας(ΕΛΕΤΑΕΝ), Γιάννης Τσιπουρίδης (ΓΤ) δίνει σε άρθρο του [3] τη σωστή διάσταση σχετικά με τις επιδράσεις στο περιβάλλον.

Όπως αναφέρει «Το θέμα δε είναι αν έχουν αντίκτυπο στο φυσικό περιβάλλον. Έχουν, γιατί δεν υπάρχει καμία οικονομική δραστηριότητα χωρίς κάποια επέμβαση στο περιβάλλον. Η οποιαδήποτε κατασκευή έχει αντίκτυπο στο φυσικό περιβάλλον, όπως ξενοδοχεία, σπίτια ή μεζονέτες, κυνηγετικά ή άλλα καταφύγια, που κατασκευάζουμε σε λόφους ή βουνά καθώς και ταβέρνες, μπαρ και κάθε είδους καταστήματα ψυχαγωγίας στις παραλίες. Και φυσικά το οδικό δίκτυο και όλα γενικά τα έργα υποδομής (ενέργεια, επικοινωνίες, ύδρευση, αποχέτευση) που πρέπει να κατασκευαστούν για να μας βοηθήσουν να πάμε ως εκεί και στη συνέχεια να ζήσουμε με άνεση. Όλα, δυστυχώς, «φορολογούν» το περιβάλλον.

Επομένως, αυτό πού έχει σημασία, είναι, εφαρμόζοντας  τον ενεργειακό σχεδιασμό, πέρα της ενεργειακής και οικονομικής διάστασης να  καταλήγουμε στις πηγές εκείνες ενέργειας,  στο καταλληλότερο ενεργειακό μείγμα που μεταξύ άλλων θα υπηρετεί το κριτήριο της  μικρότερης δυνατής επέμβασης στο περιβάλλον και κατά την εγκατάσταση ενός αιολικού πάρκου  αλλά και κατά τη λειτουργία του .

Η επιστήμη και η τεχνολογία μας έδωσαν προ πολλού την απάντηση σε αυτήν την αναζήτηση με τις σύγχρονες Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και φυσικά και την αιολική.». Αναφέρει επίσης  ο ΓΤ:

«Η επέμβαση της αιολικής ενέργειας στο φυσικό περιβάλλον είναι σημειακή χρονικά και γεωγραφικά, σε αντίθεση με τις συμβατικές πηγές ενέργειας και την πυρηνική ενέργεια. Κατά τη φάση της κατασκευής ενός αιολικού πάρκου, η όποια ελάχιστη επέμβαση στο περιβάλλον, εντοπίζεται αυστηρά στην περιοχή κατασκευής του έργου και λήγει μόλις ολοκληρωθεί η εγκατάσταση του.»

Επίσης τονίζει πως: “Οι  Ανανεώσιμες δεν καταστρέφουν το περιβάλλον στο οποίο λειτουργούν, γιατί δεν σχετίζονται με εκπομπές στερεών, υγρών ή αέριων ρύπων. Είναι οι μόνες πηγές ενέργειας που κατά τη λειτουργία τους δεν εκπέμπουν κανενός είδους ρύπο. Κανένα! Ποια άλλη πηγή ενέργειας μπορεί να το υπερηφανευτεί αυτό;

• Επίσης αναφέρει, πως, «η ισχύουσα αδειοδοτική διαδικασία και ιδιαίτερα η περιβαλλοντική αδειοδότηση είναι από τις πλέον αυστηρές και χρονοβόρες της Ευρώπης, με αποτέλεσμα ένα έργο Αιολικής ενέργειας από αιτήσεως αδειοδότησης μέχρι κατασκευής να χρειάζεται 8-10 χρόνια.
• Η αιολική ενέργεια δεν απειλεί τα οικοσυστήματα. Αντίθετα είναι η πιο φιλική πηγή ενέργειας που έχουμε στη διάθεση μας, είναι το όπλο μας για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής Με άλλα λόγια, η επιστήμη και η τεχνολογία προτείνουν τεκμηριωμένα και ανεπιφύλακτα την ανάπτυξη των Ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Επομένως, η ανάπτυξη αιολικών πάρκων είναι ενεργειακός μονόδρομος για μια λογική κοινωνία[4].»

Με βάση τα παραπάνω ο Γ. Τσιπουρίδης  θεωρεί τελείως λαθεμένες τις αντιδράσεις για τα αιολικά πάρκα. Κριτικάροντας τις αντιδράσεις τους, τονίζει,  πως «Εμείς  εδώ, έχουμε πάρει όλοι από μια πέτρα και πετροβολούμε την αιολική ενέργεια λες και κινδυνεύουμε να μας αφανίσει από προσώπου γης.

Η χώρα μας είναι ευλογημένη με ανεξάντλητους ανανεώσιμους φυσικούς πόρους που μπορούν να της εξασφαλίσουν οικονομική ανάπτυξη, ενεργειακή ασφάλεια, προστασία του περιβάλλοντος και ένα βιώσιμο μέλλον για τα παιδιά της»

Δυστυχώς,  όπως συνεχίζει,  «αυτό που απουσιάζει από την εξίσωση, είναι η πολιτική βούληση, η πολιτική ηγεσία και το όραμα, που θα μπορούσε να την οδηγήσει εκεί. Και όσο δεν εμφανίζεται αυτό, θα διυλίζουμε τον ανανεώσιμο κώνωπα και θα καταπίνουμε την ρυπογόνο κάμηλο των ορυκτών καυσίμων». (Γ. Τσιπουρίδης)

Όπως υποστηρίζει ο  Γ Τσιπουρίδης βασιζόμενος   σε διαχρονικά δεδομένα, το κόστος της Αιολική Ενέργειας  θα βαίνει μειούμενο και συνεπώς θα συνεχίσει να αυξάνεται η διείσδυση των αιολικών στο ενεργειακό ισοζύγιο

Εκτός, όμως, από τον κ. Τσιπουρίδη, και ο καθηγητής Θ. Τάσιος σε άρθρο του («Το μίσος κατά της αιολικής ενέργειας» 09-06-2020)  επιχειρηματολογώντας, εναντίον όσων αντιδρούν, αναφέρει πως αυτοί, τρέφουν μίσος κατά της αιολικής ενέργειας με κριτήρια αποκλειστικώς… «αισθητικά». Δηλαδή μη λαμβάνοντας υπόψη,  πως η εναλλακτική λύση, σε αντίθεση προς τα αιολικά, είναι «η υφιστάμενη κατάσταση με εκμετάλλευση σε λιγνιτοφόρες περιοχές,  με τις σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία εκατοντάδων χιλιάδων κατοίκων των λιγνιτοφόρων περιοχών,  (που πνίγονται απ’ τους ρύπους του άνθρακος), κι εκατομμυρίων κατοίκων πόλεων που αδυνατούν να απολαύσουν καθαρή και φθηνή ενέργεια ηλεκτρικών αυτοκινήτων, λόγω της δουλείας μας στο πετρέλαιο ή το φυσικό αέριο. Ότι οι αντιδρώντες αυτοί, υπονομεύουν το στόχο,  να γίνει  πράξη η βούληση του ελληνικού λαού να πολεμήσει την επερχόμενη τραγωδία της Κλιματικής Αλλαγής.

Ο Θ.Τ. σαρκάζει , αυτούς που λειτουργούν με το αφελές επιχείρημα «ας πάνε να τις βάλουνε αλλού τις ανεμογεννήτριες».

Κατά τον Θ Τάσιο, όσοι αντιδρούν δεν μπορεί να αγνοούν την υγεία, την  οικονομία των συμπολιτών, καθώς και τη  μελλοντική Πλανητική ευστάθεια και καλεί τους συμπατριώτες να κάνουν ένα « συμβιβασμό υπέρ σκοπού τεραστίως μεγαλύτερης σημασίας» ( Θ. Π. Τάσιος).

Το ρητορικό ερώτημα του καθηγητή Τάσιου προς  τους  αντιδρώντες στις ΑΠΕ και Αιολικά, είναι, «αν, προτιμούν  τα λιγνιτικά πεδία με την τεράστια ρύπανση που προκαλούν».

7. Πρόσθετα σχόλια.

 Ένα βασικό σχόλιό μου, είναι, πως εκεί που επικρατεί η  προσωπική  θεώρηση  (με προσέγγιση δηλαδή να μην θιχτεί  επουδενί η δική μου γωνιά ,αλλά μόνο των άλλων)  είναι αδύνατο να δοθούν ορθές λύσεις. Αν και προσωπικά, στη γενική θεώρηση,  συγκλίνω προς Θ. Τάσιο, με την έννοια, ότι, πρέπει να προτιμώνται οι ΑΠΕ σε σχέση με τα ορυκτά καύσιμα, εκεί που αποκλίνω, είναι πως πρέπει να αποφεύγονται οι γενικεύσεις, δηλαδή η στήριξη σε τελευταία ανάλυση άνευ όρων κάθε έργου ΑΠΕ. Πρέπει να γίνεται συγκεκριμένη εξέταση της κάθε επένδυσης και αποδοχή, μόνο μετά από αυτή την εξέταση. Ενώ για παράδειγμα προτιμώ ένα αιολικό πάρκο σε σχέση με μία λιγνιτική μονάδα, δεν σημαίνει ότι αποδέχομαι- όπως φαίνεται να δέχεται  ο Θ Τάσιος-  το όποιο αιολικό πάρκο. Βασική θέση μου είναι, η συγκεκριμένη εξέταση και αποδοχή του,  αν κινείται στο πλαίσιο του εθνικού, ενεργειακού, γενικότερα χωροταξικού  σχεδιασμού. Δυστυχώς οι αποφάσεις δυσχεραίνονται από το γεγονός, ότι, όπως πιστεύω ακράδαντα, έχοντας  σαφή εικόνα του ενεργειακού τοπίου, ότι υποβαθμίζεται διαρκώς ο εθνικός ενεργειακός σχεδιασμός, αν και βεβαίως η έλλειψη σχεδιασμού δεν παρατηρείται ασφαλώς μόνο στον ενεργειακό τομέα. Τον σχεδιασμό, τον διαμορφώνουν και τον επιβάλλουν  οι ισχυροί ενεργειακοί όμιλοι, με συνέπεια ο σχεδιασμός αυτός να μην  υπηρετεί το γενικότερο δημόσιο συμφέρον αλλά κυρίως  το δικό τους επιχειρηματικό όφελος (Χωρίς να μπορούμε να το αποδείξουμε, το γεγονός ότι στην αιολική ενέργεια υπάρχει ολιγοπωλιακός έλεγχος. από 5 εταιρείες (ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ, ΕΛΤΕΧ ΑΝΕΜΟΣ ΕΛΛΑΚΤΩΡ, ENEL GREEN POWER, EREN, IBERDOLLA ROKAS) του  51,1 %, μας οδηγεί στην εκτίμηση για αδυναμία ουσιαστικού ελέγχου από την πολιτεία, αδυναμία ορθολογικού σχεδιασμού. Αποτελεί μάλιστα  αρνητικό δεδομένο όσον αφορά τον έλεγχο, το  γεγονός, ότι,  η διείσδυση  ιδιωτών, αφορά διείσδυση κυρίως  ξένων εταιριών στη συγκεκριμένη δραστηριότητα.

Από την άλλη, η ως σήμερα εμπειρία μας  αλλά και από πολλά δημοσιεύματα γνωρίζουμε  ότι σχεδιάστηκαν και προωθήθηκαν αιολικά πάρκα, χωρίς να ληφθεί σοβαρά υπόψη η φέρουσα ικανότητα της υποψήφιας για επένδυση περιοχής, πχ  αιολικό  Πάρκο σε   Τήνο, σε  Πάνειο όρος (Κερατέα) στα Άγραφα κλπ με συνέπεια ισχυρές αντιδράσεις τοπικών κοινωνιών

Δεν αγνοώ βέβαια, πως, οι δυνατότητες για  αξιοποίηση  της αιολικής ενέργειας δεν είναι απεριόριστες και αυτό ισχύει για όλες τις μορφές ΑΠΕ. Η κύρια χρήση της είναι για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και όχι πχ για μεταφορικές ανάγκες για θέρμανση κλπ (Σημείωση: Συμμετέχουν  έμμεσα με την παραγωγή ανανεώσιμης ηλεκτρικής ενέργειας που χρησιμοποιείται σε ηλεκτρικά οχήματα και για θερμότητα στη βιομηχανία).

Ένας στόχος στον οποίο έχουμε δεσμευτεί σαν χώρα και δεν μπορούμε να αγνοήσουμε είναι η μεγαλύτερη διείσδυση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ) στην ηλεκτροπαραγωγή (στόχος το 32% το 2030 για την Ε.Ε.).

Προσωπικά, δεν γνωρίζω αν αυτός  ο στόχος επιβλήθηκε και υιοθετήθηκε τυφλά ή έπειτα από ουσιαστική εξέταση. Η εμπειρία μου,  όμως, φανερώνει , πως κατά κανόνα δεν έχουμε στη χώρα μας ορθό  ενεργειακό σχεδιασμό, αλλά λόγω της ανυπαρξίας του, συνήθως επιβάλλονται ρυθμίσεις, που είτε αφορούν το ενδιαφέρον  ισχυρότερων χωρών ( πχ Γερμανίας στη λεκάνη Πτολεμαίδας για ΦΒ Πάρκο)  είτε υπηρετούν εγχώρια συμφέροντα που έχουν έρθει  σε συμφωνία με Βρυξέλλες (Θυμόμαστε τις καταγγελίες Παναγόπουλου την περίοδο Τρόϊκας για κουκολυλοφόρους, δηλαδή για επιχειρήσεις που έρχονταν σε επαφή κατευθείαν με Τρόϊκα για να προωθήσουν τα συμφέροντά τους).

Να αναφέρω εδώ, πως, σε άρθρα που  διάβασα  πρόσφατα και εναντιώνονται στα αιολικά (Πελεβάνης Μαριάνθης (ΠΜ) 28 05 20 «Γιατί λένε «όχι» στις  ανεμογεννήτριες;»  καταγγέλλονται, ότι, με τα αιολικά γίνονται   μεγάλες παρεμβάσεις στο τοπίο πχ με χιλιόμετρα νέων δρόμων , με  πυλώνες, με  καλώδια μεταφοράς, με  τσιμεντένιες  βάσεις, κ.α

Σχόλιό μου είναι πως το άρθρο αυτό περιέχει  υπερβολές για επιπτώσεις των αιολικών, από αυτοχαρακτηριζόμενους οικολόγους, με  αναφορά αποκλειστικά  σε αρνητικές πλευρές και όχι σε θετικές. Αυτό πού αποφεύγεται τελείως από παρόμοιους αρθρογράφους, είναι τα ουσιαστικά επιχειρήματα, δεν  γίνεται  σύγκριση  ανάμεσα σε ομοειδείς επενδύσεις, λείπει η συνολική θεώρηση και έχουμε μόνο   αποσπασματικές αξιολογήσεις.. Για παράδειγμα για την αξιολόγηση και αποδοχή ή όχι ενός αιολικού πάρκου, θα ήταν σκόπιμη η σύγκριση ανάμεσα στις  προϋποθέσεις και παρεμβάσεις που απαιτούνται  για μια λιγνιτική ή μία πετρελαϊκή μονάδα ισχύος 50 MW,  σε σύγκριση με μία αιολική 50 MW. Οι παρεμβάσεις για εγκατάσταση και λειτουργία ενός τέτοιου αιολικού πάρκου είναι ασύγκριτα μικρότερες.

Εκεί που προσωπικά κατανοώ τις αντιδράσεις της, είναι αν γίνονται επενδύσεις όπως αναφέρεται, σε ευαίσθητες περιοχές  πχ στον εθνικό Δρυμό Πάρνηθας,  ή σε κάποια περιοχή Natura που ασχέτως αν δεν υπάρχει απαγόρευση,  θα πρέπει να υπάρχει ευαισθησία.

Επίσης κατανοώ την  κριτική που γίνεται για τις περιπτώσεις απλοποίησης  διαδικασιών έγκρισης ενός έργου που οδηγεί σε  fastTrack έγκριση  χωρίς ενδελεχή εξέταση της επένδυσης και πιθανά την δημιουργία του αιολικού πάρκου όχι με τις σωστές  προϋποθέσεις.

Η αρνητική αντιμετώπιση  αιολικών πάρκων με δικαιολογία τις επεμβάσεις στο περιβάλλον, δεν ευσταθούν,  αν εννοείται  πως είναι μεγαλύτερες  πχ σε σχέση με αυτές που προκαλούνται από στερεά καύσιμα ή υδρογονάνθρακες.

Αυτό βεβαίως που αμφισβητώ ότι ισχύει, είναι πως το κόστος ενέργειας από ΑΠΕ  γίνεται ανταγωνιστικό. Κατά τη γνώμη μου,  ναι μεν μειώνεται αλλά απέχει ακόμη στο να είναι ανταγωνιστικό πχ στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από άλλες μορφές (πχ λιγνίτη, φυσικό αέριο) Επίσης δεν συμφωνώ στις θετικές αναφορές που γίνονται σχετικά με  την αύξηση της  απασχόλησης , διότι πχ η απασχόληση σε ένα αιολικό πάρκο ή σε ένα ΦΒ πάρκο είναι πάρα πολύ μικρότερη, με εξαίρεση ίσως στην  περίοδο κατασκευής ενός τέτοιου έργου που και πάλι δεν είναι μεγάλη. Η απασχόληση  σε ορισμένες περιπτώσεις μειώνεται και μάλιστα δραματικά. Για ένα αιολικό πάρκο ή ένα ΦΒ πάρκο απαιτείται κάποιο εργατικό δυναμικό στη φάση της κατασκευής,  αλλά κατά τη διάρκεια της λειτουργίας,  που είναι η μεγαλύτερη, χρειάζεται ελάχιστο εργατικό δυναμικό.

8. ΧΩΡΑ με πλούσιο δυναμικό σε ΑΠΕ.

Όπως αναφέρει ο Γ. Τσιπουρίδης, όπως γνωρίζουμε,  «η χώρα μας, κάθε γωνιά της έχει να επιδείξει ανανεώσιμο πλούτο, αφού  τις διαθέτουμε όλες σε αξιοποιήσιμα μεγέθη: αιολική, ηλιακή, υδροδυναμική, γεωθερμία, βιομάζα, κυματική. Και αυτό το δυναμικό υπάρχει στο  Αιγαίο που όχι μόνο ψήνεται στον ήλιο και δέρνεται από τους ανέμους, αλλά έχει στα έγκατά του μεγάλες  ποσότητες γεωθερμικής ενέργειας υψηλής ενθαλπίας, ικανής να καλύψει –όπως διατείνεται- όλες τις ανάγκες των νησιών του και όχι μόνο. Αυτός ο παράγοντας δεν μπορεί να αγνοηθεί, ασχέτως αν υπάρχει υπερβολές  στα λεγόμενα του ΓΤ. (πχ για τις τεράστιες δυνατότητες της γεωθερμίας τουλάχιστον στο ορατό μέλλον)

Με δεδομένο αυτό τον πλούσιο ανανεώσιμο ενεργειακό πόρο του τόπου μας,  θα πρέπει κανείς να εξετάσει όλα τα δεδομένα, ώστε να προωθήσει την μέγιστη δυνατή αξιοποίηση του σε σχέση με άλλες πηγές ενέργειας.

Προσωπικά, θεωρώ  λοιπόν, τελείως   ανεξήγητη τη γενικευμένη  στάση εναντίωσης σε κάθε έργο αιολικής ενέργειας που παρατηρείται από ορισμένους.

Στο προαναφερθέν   άρθρο (της Πελεβάνη Μαριάνθη(ΠΜ) 28 05 20) γίνεται με αναφορά σε αντιδράσεις από δεκάδες τοπικές κοινωνίες, περιβαλλοντικές οργανώσεις αλλά και   αντιδράσεις και από ισχυρές οικολογικές κινήσεις και η αναφορά που γίνεται ότι με τις ανεμογεννήτριες έχουμε βάναυση  αλλοίωση του τοπίου , τη θεωρώ υπερβολική,    κάνοντας ασφαλώς σύγκριση με άλλα ενεργειακά έργα.

Σε αυτό που δεν μπορεί να υπάρχει δεύτερη γνώμη είναι αυτό που αναφέρει στο άρθρο της η ΠΜ και συμφωνούμε, ότι δηλαδή:

«Αν θέλουμε να μειώσουμε το περιβαλλοντικό αποτύπωμα της ενέργειας πρέπει να μειώσουμε την κατανάλωση»

Ένα άλλο άρθρο με τίτλο «Ανεμογεννήτριες: Μικρό το όφελος, μεγάλη η καταστροφή» που υπογράφει η  GREEN PLANET, αξίζει σχολιασμού.

 https://sites.google.com/site/binteostigmagonontmemgaok1/home/test) .

Όσον αφορά το πρώτο σκέλος σχετικά με το όφελος υπάρχει κάποια βάση, λαμβάνοντας υπόψη  το συνολικό ενεργειακό ισοζύγιο της χώρας,  αλλά και λαμβάνοντας  υπόψη ότι   οι μονάδες με ΑΠΕ έχουν μικρότερη απόδοση. Όμως όσον αφορά τις επιπτώσεις στο περιβάλλον, δεν ισχύει, επειδή η πραγματικότητα είναι πως οι επιπτώσεις στο περιβάλλον από μονάδες  λιγνιτικές,  μονάδες  με ΦΑ, πετρελαϊκές,  είναι σαφώς  μεγαλύτερες  σε σχέση με τις μονάδες με ΑΠΕ

• Σε άλλο σημείο του άρθρου αναφέρεται πως  ένα  αιολικό πάρκο είναι πολύ  απωθητικό. Άραγε το συγκρίνει με λιγνιτική Μονάδα?
• Στο ίδιο άρθρο προβάλλεται η άποψη ότι το  ζωικό βασίλειο θα υποφέρει από τα αιολικά. Θεωρώ μια τέτοια θέση  αστεία και τα όποια  επιχειρήματα ,τα θεωρώ πολύ παιδαριώδη

Αυτό, όμως,  για το οποίο ασκείται κριτική και συμφωνώ,  είναι πως συχνά ο ενεργειακός σχεδιασμός επιβάλλεται άνωθεν και αφορά  επιλογές που είναι πολλές φορές των «εθνικών» επιχειρηματικών κύκλων (πχ περίπτωση Μυτιληναίου) που όπως φαίνεται, η όποια επιθυμία του γίνεται και κυβερνητική απόφαση (πχ μείωση τιμολογίου αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας).

Οι επιλογές μάλιστα των επενδυτών, γίνονται με μοναδικό κριτήριο το κέρδος. Ελάχιστα  ενδιαφέρονται για τις επιπτώσεις στο περιβάλλον

Αυτό όμως συνιστά ευθύνη της πολιτείας και των αρμόδιων Υπουργείων και δεν αφορά καθαυτή τη μορφή ενέργειας που χρησιμοποιείται.

Όμως στην εκτίμηση ότι το κριτήριο των επενδυτών είναι το κέρδος ασφαλώς συμφωνούμε με  την αρθρογράφο.

Η  προώθηση της αιολικής ενέργειας πρέπει να γίνεται με βάση ένα ορθολογικό εθνικό ενεργειακό χωροταξικό σχεδιασμό, όπου έχουν συμμετάσχει ουσιαστικά, αρμόδιοι και ενδιαφερόμενοι φορείς, μαζικοί (πχ τοπικοί και περιβαλλοντικοί) αλλά και επιστημονικοί (πχ ΤΕΕ ΓΕΩΤΕΕ κλπ), ασχέτως αν για  την τελική απόφαση αρμόδια είναι η   κυβέρνηση.

Έχει αναφερθεί το μεγάλο ενδιαφέρον από  επενδυτές, και για  περιοχές Natura, στις οποίες στο άμεσο μέλλον προγραμματίζεται να εγκατασταθούν επιπλέον αρκετές  ανεμογεννήτριες κατά τα δημοσιεύματα. Αυτό όντως συνιστά σημαντικό θέμα για το οποίο δεν μπορεί να σφυρίζει αδιάφορα η κυβέρνηση(αρμόδιο υπουργείο). Νομίζω ότι δεν λείπουν οι κατάλληλες περιοχές στην επικράτεια ώστε να χρειάζεται να επεκτείνονται τα αιολικά πάρκα  και σε περιοχές Natura.

Κάποιες όμως θέσεις  οικολογικών οργανώσεων δεν πρέπει να αγνοηθούν, αλλά να μελετηθούν.

-Πχ η Greenpeace συμφωνεί με την εγκατάσταση ανεμογεννητριών στα νησιά αλλά «με σωστούς όρους και με την ενεργό συμμετοχή της τοπικής κοινωνίας,».   Το σχόλιό μου είναι πως ασφαλώς πρέπει να μην μένουν αναξιοποίητες  νησιώτικες περιοχές αλλά δεν μπορεί να ισχύει σαν κανόνας.

Δηλαδή δεν συμφωνώ με τη θέση να γίνονται αιολικά μόνο σε νησιά.

Επίσης  η Θεοδότα Νάντσου, υπεύθυνη πολιτικής του WWF, δίνει ιδιαίτερο βάρος στη  διαδικασία περιβαλλοντικής αδειοδότησης, με αιχμή  την απλοποίηση των διαδικασιών. «Δεν μπορεί να υπάρχουν εκπτώσεις στη νομοθεσία, ακόμα και τα αιολικά πάρκα μπορεί να έχουν βαρύ περιβαλλοντικό αποτύπωμα». Συμφωνούμε και με αυτή την θέση, πως δηλαδή δεν μπορεί να γίνονται εκπτώσεις στην περιβαλλοντική νομοθεσία.

Το κύριο βάρος πρέπει να δίνεται  στον ενεργειακό σχεδιασμό και με βάση αυτόν να  καθορίζονται  και οι θέσεις εγκατάστασης.

9. Υιοθέτηση προτάσεων

 Με ορισμένες προτάσεις, στο βαθμό που δεν παίρνουν γενικευμένο χαρακτήρα, ασφαλώς θεωρώ πως πρέπει να ληφθούν υπόψη όπως π.χ

• στο να αποφεύγονται αιολικά πάρκα σε περιοχές Natura (μελλοντικά να εξεταστεί η «απόσυρση» όσων βρίσκονται μέσα σε προστατευόμενες περιοχές και έχει τεκμηριωθεί ότι προκαλούν ζημιά στο περιβάλλον).
• Επίσης στο να δοθεί προτεραιότητα στην εγκατάσταση αιολικών πάρκων στις πιο υποβαθμισμένες οικολογικά περιοχές όπου υπάρχει ήδη πυκνό οδικό δίκτυο.

Σε σχέση με τα αναφερόμενα από διάφορους οικολογούντες,   θεωρώ πως ο  αντίλογος του  Θ Τάσιου με ρητορικό ερώτημα είναι αφοπλιστικός. Ποια είναι -ρωτάει ο καθηγητής Τάσιος- η εναλλακτική πρόταση απέναντι στην  αιολική ενέργεια? Θέλουμε ηλεκτρική ενέργεια  μόνο αυτή που παράγεται  από λιγνίτες,  ΦΑ  ή πετρέλαια?

10. Συμπέρασμα – Προτάσεις

Είναι  ουσιώδες κατά τη γνώμη μου, να προσεγγίσουμε την αιολική ενέργεια όχι με απολυτότητες αλλά σε γενικές γραμμές θετικά. Πρέπει να πάρουμε υπόψη την έκκληση του Θ. Τάσιου (ΘΤ), ότι πρέπει «να σταματήσομε να εκμεταλλευόμαστε την υγεία εκατοντάδων χιλιάδων κατοίκων των λιγνιτοφόρων περιοχών (που πνίγονται απ’ τους ρύπους του άνθρακος)».

Επίσης σε  σημαντικό βαθμό αν και όχι απόλυτα,   με τη θέση του Τσιπουρίδη, ότι μπορούμε  με τις ΑΠΕ  ν’ απαλλαγούμε από την εξωφρενική ενεργειακή εξάρτηση της χώρας από το εξωτερικό»  αφού ως γνωστό το 70% της ενέργειάς μας έρχεται απέξω . Η θέση μου είναι πως αυτό μπορούμε να το πετύχουμε όχι ολοκληρωτικά αλλά σε κάποιο βαθμό

Κλείνω το κείμενό μου με ένα σχόλιο στα γραφόμενα του Σταμάτη Σεκλιζιώτη . Σχετικό  άρθρο «(Τάσιος και Σεκλιζιώτης διασταυρώνουν τα ξίφη τους για… τις ανεμογεννήτριες 10-06-2020  – Πηγή: thessaliatv.gr) που επιτίθεται στα γραφόμενα του ΘΤ . Αν και διαφωνώ με την επιθετική στάση απέναντι στον ΘΤ , συμφωνώ σε γενικές γραμμές μαζί του στο:

• ότι τα αιολικά πάρκα δεν γίνονται με σχεδιασμό,
• Στο σημείο που τονίζει πως (ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΚΑΝ ΧΡΟΤΑΞΙΚΟ ΕΘΝΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ….) η δε «χωροθέτηση» που γίνεται για τα αιολικά,  είναι φτιαγμένη πολύ «ελαστικά» για ικανοποίηση των «επενδυτών», ότι ουσιαστικά αυτοί επιλέγουν που θα «φυτέψουν» τις ανεμογεννήτριες και στη συνέχεια επιβάλλουν τις τοποθεσίες στις Υπηρεσίες (Δασαρχεία, Δήμους, Περιφέρεια, ΥΠΕΝ, κλπ..) οι οποίες «υπακούουν», και όταν τυχόν και σπανίως αντιδρούν, επιλύονται οι δυσκολίες μέσα από πολιτικά κανάλια…
• Στο ότι , ασφαλώς, για κάθε αιολικό έργο πχ πρέπει να προηγούνται ειδικές Μελέτες χάραξης με κριτήρια πυρόσβεσης, κλιματολογικά στοιχεία, εδαφολογικά & τοπογραφικά στοιχεία, δασολογικές θεωρήσεις, κλπ …)
• Θεωρώ επίσης ότι είναι χρήσιμη η αναφορά του στην ανάγκη αξιοποίησης της εμπειρίας άλλων χωρών  (πχ  στις ΗΠΑ έχουμε την αξιοποίηση  της Γεωλογικής Υπηρεσίας USGS, για την εκτίμηση των Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων βαθμολογώντας τες μία προς μία,  όλες τις παραμέτρους  του περιβάλλοντος (και την ανθρώπινη υγεία….)
• Αυτά δεν εφαρμόζονται στη χώρα μας καθόλου, ή εφαρμόζονται παραποιημένα Οι Περιβαλλοντικές Επιπτώσεις εκτιμώνται δυστυχώς κατά το δοκούν (παραλείποντας πολλές από τις «επιπτώσεις» κλειδιά, που … ( Σ.. Σεκλιζιώτης)

Κλείνοντας, τονίζω, τη θέση μου που ασφαλώς φαίνεται και με τα προαναφερόμενα, ότι στηρίζω την αιολική ενέργεια με όρους και προϋποθέσεις που ανέφερα.

Επίσης τονίζω πως είναι  τελείως άλλο θέμα,  ότι, δεν είναι εφικτή,  ούτε ασφαλώς ορθολογική,   η πλήρης κάλυψη ηλεκτρενεργειακής παραγωγής από ΑΠΕ και άλλο η αντιμετώπιση  της  αιολικής ενέργειας  με εχθρικούς όρους,  λες και αυτή είναι  η  πιο επιζήμια. 

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ

=-=-=-==============================

Παράρτημα1.

Κόστος ηλεκτρικής Ενέργειας από ΑΠΕ

Κόστος Ενέργειας από ΑΠΕ (Αιολική,  Φωτοβολταϊκή)

 Αιολική 1100 € ανά MWH

• Φωτοβολταϊκή MWH ~ 700€ ανά   MWH  (χρειάζονται 8-10 στρέμματα)

 Σύγκριση με κόστος  ηλεκτρικής ενέργειας από λιγνίτη

• Λιγνιτική = 550-600 ευρώ ανά ΜWH

=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-

Παράρτημα 2

ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΙΣΧΥΟΣ ΑΙΟΛΙΚΩΝ ΑΝΑ ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ

Παράρτημα 3

Εταιρείες που έχουν πρωταγωνιστήσει στην εγκατάσταση αιολικής ενέργειας στην Ελλάδα

Οι πέντε μεγαλύτερες εταιρείες:

1. ΤΕΡΝΑ Ενεργειακήμε 554,1 MW (15,5%)
2. ΕΛ.ΤΕΧ. ΑΝΕΜΟΣ(ΕΛΛΑΚΤΩΡ)  με 397,5 MW (11,1%)
3. ENELGreen Power με 354,6 MW (9,9%)
4. ERENμε 268,5 MW (7,5%) και
5. Iberdrola Rokasμε 254,7 MW (7,1%)

Από το σύνολο των εν λειτουργία 3.576,4MW το 43% ανήκει σε ξένους επενδυτές.

Ειδικά το 2019 από τα 727,5 MW, το 47% των επενδύσεων υλοποιήθηκε από ξένους επενδυτές.

Η ενασχόληση με ΑΠΕ όπως έχει εξελιχθεί τα τελευταία χρόνια είναι αρκετά επικερδής και έτσι εξηγείται η διείσδυση πολλών ιδιωτών κυρίως ξένων αλλά και εγχώριων στη συγκεκριμένη δραστηριότητα.

Τις περισσότερες εγκαταστάσεις συνέδεσε η ENELGreenPower (λόγω του μεγάλου αιολικού πάρκου στον Καφηρέα ισχύος 154,1MW). Aκολουθούν:

• ο όμιλος ΕΛΛΑΚΤΩΡμε 112MW,
• η CFVentusμε 96MW,
• η ERENμε 56,6MW
• η κοινή εταιρεία της China Energyκαι της Elica του ομίλου Κοπελούζου με 41,4MW. Σημειώνεται ότι η Elica υλοποίησε ένα ακόμα αιολικό πάρκο ισχύος 11,5MW.

Στους υπόλοιπους επιχειρηματικούς ομίλους που ολοκλήρωσαν αιολικά πάρκα εντός του 2019 περιλαμβάνονται η ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή, ο όμιλος Μυτιληναίος, η ΘΕΜΕΛΗ, η ENVITEC, η EUNICE, η Jasper, η CNI, η Hellenic Capital Partners, η IberdrolaRokas και μερικοί ακόμα.

Ανάμεσά τους και η ΔΕΗ Ανανεώσιμες. Συγκεκριμένα, η θυγατρική της ΔΕΗ μέσα στο 2019 ολοκλήρωσε το repowering 7 συνολικών της πάρκων (Ικαρία, Κάρπαθος, Σάμος, Χίος, Μαρμάρι, Λέσβος). Στη θέση 62 παλαιών ΑΓ συνολικής ισχύος 13MW που είχαν σταματήσει ή είχαν κατέβει παλαιότερα, εγκατέστησε 15 νέες.

 Οι επιδόσεις των κατασκευαστών

H εικόνα για τους κατασκευαστές των ανεμογεννητριών είναι η εξής:

• Η Vestas έχει προμηθεύσει το 46,6% της συνολικής αποδιδόμενης αιολικής ισχύος στην Ελλάδα. Ακολουθούν
• η Enercon με 25,1%,
• η Siemens Gamesaμε 17,8%,
• η Nordexμε 5,3%,
• η GERenewablesμε 3,9% και άλλοι κατασκευαστές με 1,4%.

Ειδικά για 2019 τις νέες ανεμογεννήτριες προμήθευσαν η Enercon κατά 38,5% (280,4MW), η Vestas κατά 25,1% (182,3ΜW), η GERenewables κατά 18,9% (137,8MW), η Siemens Gamesa κατά 13,2% (96,2ΜW), η Nordex κατά 2% (14,4MW), η EWT κατά 1,9% (14MW) και η Leitwind κατά 0,34% (2,5MW).
Όπως δείχνουν τα στοιχεία, για πρώτη φορά εγκατέστησε ανεμογεννήτριες στην Ελλάδα η Αμερικάνικη GERenewable Energy (137,8MW). Πρωτοεμφανιζόμενες είναι επίσης η Ολλανδική EWT που εγκατέστησε 14MW για λογαριασμό της ΔΕΗ και η Ιταλική Leitwind με μια ανεμογεννήτρια ονομαστικής ισχύος 3MW στη Θράκη.

Σημειώνεται ότι όλα τα ως άνω αναφερόμενα μεγέθη αφορούν αιολική ισχύ που αποδίδεται στο δίκτυο.

Οι υπόλοιπες πρωτιές

Όπως προαναφέρθηκε, κατά τη χρονιά που πέρασε:

• συνδέθηκε το μεγαλύτερο ενιαίο συγκρότημα αιολικών πάρκων ισχύος 154,1MW στη νότια Εύβοια στην περιοχή του Καφηρέα,
• ολοκληρώθηκε από τη ΔΕΗ η ριζική ανακαίνιση (repowering) των επτά πρώτων αιολικών πάρκων με σημαντική μείωση του πλήθους των ανεμογεννητριών. Στη θέση 62 παλαιών ανεμογεννητριών, τοποθετήθηκαν 15 νέες,
• τοποθετήθηκαν οι ανεμογεννήτριες με τη μεγαλύτερη διάμετρο ρότορα στην Ελλάδα (136 μέτρα) στη περιοχή του νομού Κοζάνης,
• τέθηκε σε εμπορική λειτουργία ο πρώτος Υβριδικός Σταθμός παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα με αιολική ενέργεια και αποθήκευση σε ηλεκτρικούς συσσωρευτές (μπαταρίες) στη νήσο Τήλο και ήδη βρίσκεται σε δοκιμαστική λειτουργία ο πρώτος Υβριδικός Σταθμός με αντλησιοταμίευση στην Ικαρία.

[1]http://www.protasiergazomenwn.gr/2020/06/blog-post_92.html

[2] Γ. Τσιπουρίδης: “Ανάπτυξη της αιολικής ενέργειας στον κόσμο και στην Ελλάδα”,EnergyPress, 2.08.2017

[3]Γιάννης Τσιπουρίδης: “Πρόοδος ή απειλή; Ενεργειακός μονόδρομος”, Αιολικά Πάρκα, 20-01-2020.

[4] Ο Δρ. Ιωάννης Τσιπουρίδης είναι Σύμβουλος Μηχανικός Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, Γενικός Διευθυντής R.E.D. ProConsultants ( Πηγή εφημερίδα  “ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ”)