του Βασίλη Πριμικήρη

Σε λίγες ώρες θα ανοίξουν οι κάλπες στην γειτονική μας Ιταλία. Την Κυριακή 4 του Μάρτη θα έχουμε εκλογές καθοριστικές όχι μόνο για την Ιταλία αλλά και για όλη την Ευρώπη μιας και η Ιταλία είναι σήμερα η Τρίτη οικονομική δύναμη μέσα στην Ε.Ε μετά την αποχώρηση της Μ. Βρετανίας.

Η Ιταλία όμως στην πραγματικότητα είναι μια πληγωμένη χώρα. ‘Έχουν εκτοξευτεί σε μεγάλο βαθμό οι κοινωνικές ανισότητες, η πλειονότητα των πολιτών είδε τα εισοδήματά του να μειώνονται τα τελευταία χρόνια, να χάνονται οι ευκαιρίες για μια καλύτερη ζωή, να χάνονται οι υπηρεσίες που απολάμβαναν στο πρόσφατο παρελθόν. Οι πολιτικές της άγριαςλιτότητας κυριάρχησαν και στην χώρα αυτή τα τελευταία χρόνια. Οι Ιταλοί έχασαν την πρόσβαση ακόμη και σε βασικά ανθρώπινα δικαιώματα, όπως το δικαίωμα στην Υγεία. Η Υγεία στην Ιταλία αφορά διαρκώς και περισσότερο την οικονομική κατάσταση του κάθε πολίτη, αφού 12 εκατομμύρια άνθρωποι δεν μπορούν να έχουν πρόσβαση στο δημόσιο σύστημα Υγείας.

Το δικαίωμα στην μόρφωση συνεχώς περιορίζεται, στο δημόσιο σχολείο στο πανεπιστήμιο και στην επιμόρφωση. Είναι μια από τις τελευταίες χώρες στην Ευρώπη σε ότι αφορά τους πτυχιούχους και κινδυνεύει να γίνει και η τελευταία χώρα σε εγγραφές στα πανεπιστήμια λόγο του υψηλού κόστους στα δίδακτρα.

Η ανεργία παραμένει σε υψηλό επίπεδο. Το πρεκαριάτο, οι ελαστικές μορφές εργασίας, έχουν μετατραπεί στη μοναδική ευκαιρία όχι μόνο για τη νέα γενιά, αλλά και για μια στρατιά εργαζομένων που απασχολούνται σε ευκαιριακές εργασίες, χωρίς εγγυήσεις και κακοπληρωμένες. Τα μέσα μαζικής μεταφοράς για τους απλούς πολίτες και κυρίως τα τρένα για τον κόσμο που εργάζεται γύρω από τις μεγάλες πόλεις βρίσκονται στα χάλια τους. Όλο και λιγότερα καταναλωτικά αγαθά καρπώνονται οι Ιταλοί εργαζόμενοι και φτωχοποιούνται πλατιά λαϊκά στρώματα.

Αυτό που απόμεινε από το κοινωνικό κράτος πετσοκόβεται συνέχεια.

Τα τελευταία χρόνια η οικονομία της Ιταλίας πήγε πολύ πίσω γιατί στο όνομα της λιτότητας υιοθετήθηκαν οι πλέον λαθεμένες νεοφιλελεύθερες πολιτικές. Η προστασία των συμφερόντων μόνο των ισχυρών έπληξαν τα δικαιώματα της μεγάλης πλειοψηφίας του κόσμου. Κατακτήσεις που έγιναν με αίμα και θυσίες δεκαετιών από τον κόσμο της εργασίας και το αριστερό προοδευτικό κίνημα στη Ιταλία κτυπήθηκαν αλύπητα. Οι λαθεμένες όμως οικονομικές επιλογές κτύπησαν και την μικρο-μεσαία επιχείριση τα μικρο-μεσαία στρώματα του χωριού και της πόλης που πάντα στην Ιταλία ήταν ο στυλοβάτης της οικονομίας. Το τραπεζικό της σύστημα κινδυνεύει και μαζί του προωθείται μια νέα αναδιανομή του πλούτου στην χώρα αυτή.

Αυτή η νέα κοινωνική πραγματικότητα εκ των πραγμάτων θα επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό και αυτή την εκλογική αναμέτρηση. Η δυσαρέσκεια του κόσμου είναι μεγάλη αλλά και η ιδεολογική και πολιτική σύγχυση.

Ας πάρουμε όμως τα πράγματα με την σειρά. Κατ΄ αρχάς στην Ιταλία θα πάμε σ΄ αυτές τις εκλογές με ένα νέο εκλογικό σύστημα. Είναι ένα σύστημα μεικτό. πλειοψηφικό με μονοεδρικές και αναλογικό με εκλογικές περιφέρειες πολυεδρικές. Αυτό το εκλογικό σύστημα περιορίζει κατά κύριο λόγο τα μικρά κόμματα και ενισχύει τους μεγάλουςσυμμαχικούς σχηματισμούς.

Η κυρίαρχη εθνική αστική τάξη της Ιταλίας προσπάθησε να λύσει οριστικά ή καλύτερα για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα το πρόβλημα της κυβερνητικής διαχείρισης της χώρας, της αποκαλούμενης Governance με αυτό τον νόμο που πριμοδοτεί το διπολικό σύστημα και επιβάλλει τη διαμόρφωση μεγάλων συνασπισμών μετά τις εκλογές.

Σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις ο κεντροδεξιός συνασπισμός είναι μπροστά αντίθετα η κεντροαριστερά φαίνεται να χάνει την πρωτοκαθεδρία.

Η Φόρτσα Ιτάλια του Silvio Berlusconi κερδίζει έδαφος. Η ξενοφοβική Λίγκα του Matteo Salvini, ο οποίος απομάκρυνε το «βορρά» από τον τίτλο, λόγο του ότι έχει περιορισμένο στελεχικό δυναμικό αλλά και κοινωνική βάση στην Νότια και νησιωτική Ιταλία ακόμα κινείται σε υψηλά επίπεδα. Αντίθετα η κεντροαριστερά του Ρέντσι και του Δημοκρατικό Κόμμα είναι σε πτωτική τάση.

Κεντροδεξιά 37%, Κίνημα 5 Αστέρων 28%, Κεντροαριστερά 27%

Αναλυτικά οι βασικές πολιτικές δυνάμεις παίρνουν

Κίνημα 5 Αστέρων 28% – Δημοκρατικό Κόμμα 22% – ΕκΙ (Ελεύθεροι και Ίσοι) 6,5%, Φόρτσα Ιταλία 16% – Λίγκα 15% – FdI 5%.

Στην Αριστερά δυστυχώς ο κατακερματισμός συνεχίζεται.

Ελεύθεροι και Ίσοι με τον Pietro Grasso Boldrini 6-7%

Κομμουνιστικό Κόμμα με τον Μάρκο Ρίζο 0,6%

ΕΞΟΥΣΙΑ στον ΛΑΟ (Potere al popolo) – Κομμουνιστική Επανίδρυση με την Viola Carofalo 2-3%

ΓΙΑ ΜΙΑ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ (Per una Sinistra Rivoluzionaria) Claudio Bellotti – Τροτσκιστές 0,5-1 %

Σε όλες τις δημοσκοπήσεις το Κίνημα 5 Αστέρων φαίνεται να είναι σταθερά εδραιωμένο ως το πρώτο κόμμα στην Ιταλία. Δεν συμμετέχει μέχρι στιγμής ο Πέπε Γκρίλο ανοικτά στον προεκλογικό αγώνα. Το Ιδεολογικό και πολιτικό μείγμα αυτού του πολιτικού υποκειμένου θα δοκιμαστεί όμως σκληρά κύρια στις περιοχές όπου βρίσκεται ως δύναμη κυβέρνησης στην Τοπική Αυτοδιοίκηση μεγάλων αστικών κέντρων. Εκεί στην κυριολεξία τα έκανε «θάλασσα» και πολύ πιθανόν γι΄ αυτό και μόνο τον λόγο ίσως να έχει κάποιες απώλειες στις εκλογές.

Το Δημοκρατικό Κόμμα του Ματέο Ρέντσι σίγουρα θα πληρώσει την αιμορραγία της διάσπασής του από το Mdp (Μπερσάνι – Ντ’ Αλέμα κ.λ.π) και τμημάτων που πήγαν στην Ιταλική ριζοσπαστική Αριστερά. Όλες αυτές οι δυνάμεις που εγκατέλειψαν το Δημοκρατικό Κόμμα ενώθηκαν μαζί με άλλες δυνάμεις της Ριζοσπαστικής Αριστεράς και έφτιαξαν το νέο πολιτικό υποκείμενο με το όνομα Ελεύθεροι και Ίσοι με επικεφαλής τον πρώην πρόεδρο της Γερουσίας Piero Grasso.

Γενικά τα ζητήματα που κυριάρχησαν προεκλογικά ήταν τα θέματα της ανεργίας, της υγείας, το μεταναστευτικό και ο κίνδυνος ανάπτυξης του νεοφασισμού στην Ιταλική κοινωνία ιδικά στα πιο φτωχά και περιθωριακά άτομα.

Στο μεγάλο ζήτημα της ευρωπαϊκής πορείας της Ιταλίας πρέπει να διευκρινιστεί ότι την ΕΕκαι την Ευρωζώνη αρχίζουν να αμφισβητούν σήμερα στην Ιταλία με διαφορετική επιχειρηματολογία από τα δεξιά η Φόρτσα Ιτάλια του Σίλβιο Μπερλουσκόνι και η Λίγκα αλλά και από τα αριστερά ορισμένα στελέχη μέσα στο νέο πολιτικό υποκείμενο (Ελεύθεροι και Ίσοι) με την ομάδα Φασίνα και δυνάμεις της ριζοσπαστικής αριστεράς (ΚΚΙ με το Ρίτσο και Επαναστατική Αριστερά με τον Μπελότι). Το σημαντικότερο πάντως είναι ότι την ευρωζώνη άρχισε να αμφισβητεί και ένα μεγάλο μέρος της εθνικής αστικής τάξης στην Ιταλία και οι μικρομεσαίοι επιχειρηματίες που βλέπουν ότι με τις πολιτικές που εκπορεύονται από την Γερμανία έχουν σημαντικές απώλειες στα κέρδη τους.

Στην Κομμουνιστική Επανίδρυση που συμμετέχει και στο ΚΕΑ αλλά και συνολικά στην Ιταλική αριστερά η κατάσταση είναι αρκετά μπερδεμένη στα μεγάλα αυτά θέματα. Η Κομμουνιστική Επανίδρυση επιπλέον πιθανόν να πληρώσει δυστυχώς τις λαθεμένες επιλογές συμμαχιών που έκανε τα προηγούμενα χρόνια υπό την ηγεσία του Πάολο Φερέρο στο χώρο της Τοπική Αυτοδιοίκηση και όχι μόνο. Πάντως σήμερα η Κομμουνιστική Επανίδρυση έχει δηλώσει κατηγορηματικά ότι δεν θα στηρίξει καμιά κυβέρνηση Κεντροαριστερού σχεδιασμού.

Γενικό συμπέρασμα

Αυτές οι εκλογές μέχρι αυτή την στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές είναι στην κυριολεξία βουβές, χωρίς μεγάλη λαϊκή συμμετοχή μέχρι τώρα. Στους απλούς πολίτες τους λιγότερο πολιτικοποιημένους κυριαρχεί η αβεβαιότητα και η σύγχυση.

Υπάρχει φόβος η αποχή να είναι αρκετά μεγάλη.

Απ΄ ό,τι δείχνουν τα πράγματα όμως πολύ πιθανόν με τις εκλογές αυτές να επανέλθει η καθαρόαιμη Δεξιά στην κυβέρνηση της Ιταλίας ή να μην έχουμε και μια κυβερνητική πλειοψηφία και σύντομα να ξαναπάμε σε εκλογές .

Κύριος αίτιος αυτής της πιθανής δεξιάς ανατροπής είναι η απαράδεκτη αντεργατικήπολιτική όλων των κυβερνήσεων της Κεντροαριστεράς και του Ματέο Ρέντσι ειδικότερα που υποτάχθηκε πλήρως στην κυριαρχία της οικονομικής πολιτικής που επέβαλε η Γερμανία μέσα στην Ευρωζώνη. Που κτύπησε και απογοήτευσε τα πλατιά λαϊκά στρώματα και την εργατική τάξη της Ιταλίας.

Θα ήταν όμως λάθος εάν δεν βλέπαμε και την ανεπάρκεια της ριζοσπαστικής ταξικήςαριστεράς να αρθρώσει έναν ενωτικό και εναλλακτικό πολιτικό λόγο που θα ακουμπάει και τα προβλήματα της καθημερινότητας των πολιτών. Η ελπίδα τώρα είναι όλες οι δυνάμεις στην Ιταλία που δεν θέλουν να χάσουν τελείως την αριστερή τους διαφορετικότητα μετά τις εκλογές να επανεξετάσουν πολλά ζητήματα και προπαντός αυτό του πολιτικού πολυκερματισμού τους.

Πολύ πιθανόν λοιπόν απ αυτές τις εκλογές να μην έχουμε την δυνατότητα σχηματισμού κυβέρνησης και σύντομα να ξαναπάμε σε εκλογές.

Το άθροισμα των κεντροαριστερών όπως και των κεντροδεξιών πολιτικών δυνάμεων δεν φαίνεται σύμφωνα και με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις αρκετό για να δώσει μια κυβερνητική πλειοψηφία. Το Κίνημα των 5 αστέρων σίγουρα μετά τις εκλογές θα είναι ο ρυθμιστής για τον σχηματισμό της κυβέρνησις αλλά δεν φαίνεται απ ότι δηλώνει προεκλογικά να αποδέχεται την οποιαδήποτε συμμαχία με τον Μπερλουσκόνι ή τον Ρέντσι. Αυτήν την πιθανή δημοσκοπική μπερδεμένη πολιτική πραγματικότητα μπορεί να ανατρέψει μια «παρά φύση» αλλά καθόλου απίθανη περίπτωση συνεργασίας του Δημοκρατικού Κόμματος του Ρέντσι με την Φόρτσα Ιτάλια του Σ. Μπερλουσκόνι και αυτή η κυβερνητική επιλογή θα είναι και η χειρότερη για την Ιταλία.

Λίγες ώρες απομένουν και ο ιταλικός λαός θα προσπαθήσει με την ψήφο του να ανοίξει τους νέους δρόμους για το μέλλον του.