Όχι στους εθνικισμούς και στους αλυτρωτισμούς – Αλληλεγγύη των λαών της Βαλκανικής
1. Το σύγχρονο βαλκανικό πρόβλημα δημιουργείται τρεις δεκαετίες πριν, με τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας κατά την προσπάθεια διαμόρφωσης μιας νέας πραγματικότητας στην ευρύτερη περιοχή από ΗΠΑ και ΕΕ. Οι ωμές ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις διαδέχονται η μία την άλλη, στοχεύοντας στη διαμόρφωση κρατών-ακολουθητών της δυτικής πολιτικής, σύγχρονων προτεκτοράτων, αλλά και στη μεγαλύτερη δυνατή μείωση της επιρροής της Ρωσίας. Ξεκινάει επίσης μια λυσσαλέα προσπάθεια πετσοκόμματος της Σερβίας που αποτελούσε εμπόδιο για τους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς, που φτάνει μέχρι και σήμερα. Οι βομβαρδισμοί της Σερβίας, η αναγνώριση της ανεξαρτησίας του Κοσσόβου, το δημοψήφισμα στο Μαυροβούνιο, το παιχνίδι της ένταξης των Σκοπίων στο ΝΑΤΟ, εντάσσονται ακριβώς στο πλαίσιο αποδυνάμωσης του ρόλου της Σερβίας. Νευραλγικό ρόλο στην εξέλιξη των γεγονότων διαδραματίζει η εκμετάλλευση του μουσουλμανικού στοιχείου στην περιοχή από τις ΗΠΑ. Με την κλασική τακτική τού «διαίρει και βασίλευε», προνομοποιούνται διάφορες εθνικιστικές επιδιώξεις (πχ ιδεολόγημα «Μεγάλης Αλβανίας», Κόσσοβο κ.ά.), γεγονός που γεννάει ακόμα μεγαλύτερη αποσταθεροποίηση που φτάνει μέχρι και την αμφισβήτηση συνόρων. Οι χώρες της Βαλκανικής βρίσκονται σχεδόν πάντα σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης: σύνορα αμφισβητούνται, εθνικισμοί γιγαντώνονται και μονίμως επικρατεί αβεβαιότητα για το τι θα ακολουθήσει.
2. Με τα παραπάνω συνδέεται το πρόβλημα με το κράτος της λεγόμενης ΠΓΔΜ. Το θέμα της ονομασίας ξαναμπήκε πρόσφατα στην ημερήσια διάταξη, προκειμένου η Ελλάδα να άρει το βέτο εισόδου της ΠΓΔΜ σε ΝΑΤΟ αλλά και σε ΕΕ. Διότι αυτό υπαγορεύει η πολιτική των ΗΠΑ, που επιδιώκει κλείσιμο μετώπων και κατάκτηση θέσεων απέναντι στους ανταγωνιστές. Η ΠΓΔΜ είναι ένα μικρό και σχετικά αδύναμο κράτος, που αποτελείται κυρίως από Σλάβους αλλά και με έντονο αλβανικό στοιχείο, και βρέθηκε σχετικά πρόσφατα υπό την απειλή του διαχωρισμού της. Η επιμονή στην καθιέρωση του ονόματος «Μακεδονία» αφορά κυρίως στη διατήρηση του ενιαίου του κράτους σε σχέση με τις αποσχιστικές τάσεις των Αλβανών και πολύ λιγότερο στην «ιστορική κληρονομιά του Μ. Αλεξάνδρου». Το πρόβλημα λοιπόν είναι καθαρά γεωπολιτικό. Διατηρείται μέχρι σήμερα το ενιαίο της χώρας, ολοκληρώνεται η προσέγγιση με τη Δύση μέσω πιθανής εισόδου στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ –αυτό έχει σημασία καθώς υπάρχουν δυνάμεις στο εσωτερικό της χώρας που στρέφονται προς Ρωσία– και διαμορφώνεται ένα κράτος «έτοιμο» για να χρησιμοποιηθεί στο μέλλον ώστε να θέσει νέα ζητήματα συνόρων. Ακριβώς στη ρότα που χάραξε για την Βαλκανική ο ιμπεριαλισμός.
3. Ο ελληνικός αστισμός συνειδητά διατήρησε και γιγάντωσε με τη στάση του το Μακεδονικό. Θεώρησε ότι οι ΗΠΑ χρειάζονταν κάποιου είδους διαμεσολαβητή για να κάνουν τις δουλειές τους στα Βαλκάνια. Με την προσφιλή μέθοδο του κολαούζου και επιδιώκοντας παράλληλα να έχει τον ρόλο ρυθμιστή των εξελίξεων στην περιοχή, το σύνολο του τότε πολιτικού προσωπικού δεν αποδέχονταν κανενός είδους σύνθετη ονομασία για την γείτονα. Μετά το πρώτο κοινό τραπέζι των πολιτικών αρχηγών για το Μακεδονικό το 1992 –ήταν όλοι εκεί, ΚΚΕ και ΣΥΝ– διαμορφώθηκε μια ορισμένου τύπου «εθνική ενότητα και ομοψυχία» που υπέθαλψε την ανάπτυξη ακραίου εθνικισμού. Μετά την απόσυρση του ΚΚΕ, ακολούθησαν εθνικιστικά συλλαλητήρια και κάθε είδους λεονταρισμοί για το ζήτημα της ονομασίας. Λίγος καιρός βεβαίως μεσολάβησε μέχρι την κυβίστηση και το «Σε δέκα χρόνια θα το έχουμε ξεχάσει» του πρωθυπουργού Κ. Μητσοτάκη για το όνομα των Σκοπίων. Τα πολιτικά παιχνίδια συνεχίστηκαν με αποκορύφωμα την αποχώρηση Σαμαρά από την κυβέρνηση και τη δημιουργία νέου κόμματος με πρόσχημα το Μακεδονικό. Η μπάλα πλέον είχε χαθεί. Αφού δεν βρέθηκε τότε λύση, ακολούθησε σταδιακή κατοχύρωση και διεθνής αναγνώριση της ΠΓΔΜ ως «Μακεδονία» υπό την αιγίδα ΗΠΑ και ΕΕ. Και κάπως έτσι από τις ιαχές για την ελληνικότητα της Μακεδονίας τότε, φτάσαμε αργότερα σε φωνές που υποστήριζαν σύνθετη ονομασία ακόμα και χωρίς γεωγραφικό προσδιορισμό («Νέα Μακεδονία» από Ντ. Μπακογιάννη το 2008).
4. Η υποκρισία όμως συνεχίζεται. Ενώ στο παρελθόν η άρχουσα τάξη της Ελλάδας επιχειρούσε αναβάθμιση του οικονομικοπολιτικού της ρόλου στην περιοχή, σήμερα μετά την πολλαπλή εποπτεία, η υποταγμένη (πολιτικά-στρατιωτικά) στις ΗΠΑ και (πολιτικά-οικονομικά) στην ΕΕ κυβέρνηση Τσίπρα ακολουθεί νέα στρατηγική πρόσδεσης στον αντιδραστικό συνασπισμό ΗΠΑ – Ισραήλ – Αίγυπτος – Σ. Αραβία, και με βάση αυτό χαράσσει την πολιτική της για τη διαχείριση των λεγόμενων εθνικών ζητημάτων. Επί της ουσίας σήμερα, με όλον τον πλανήτη –εκτός από την Ελλάδα– να αναγνωρίζει την ΠΓΔΜ ως Μακεδονία, ο λόγος του ΝΑΤΟ για την υπόθεση βαραίνει τόσο, που κυβέρνηση και λοιπό πολιτικό προσωπικό ταυτίζονται ώστε να βρεθεί «λύση». Τα κελεύσματα απ’ έξω είναι νόμος, σε τέτοιο βαθμό που ο Ιερώνυμος εμπιστεύεται τον Τσίπρα και ο Παυλόπουλος εξαίρει τη στάση της Εκκλησίας. Οι εναπομείναντες «μακεδονομάχοι» των πολιτικών σκοπιμοτήτων που παραβρέθηκαν στα συλλαλητήρια καλό είναι να θυμούνται τον «πατριωτισμό» τους όταν σκύβουν το κεφάλι στους δανειστές ή ψηφίζουν με τα δύο χέρια την εκχώρηση της εθνικής ανεξαρτησίας και της λαϊκής κυριαρχίας. Και όχι να πλασάρονται ως «εθνικοί υπερασπιστές» την ίδια στιγμή που κάνουν τα στραβά μάτια στις μπίζνες στα βόρεια σύνορα. Εξάλλου αυτή είναι η φύση του ελληνικού αστισμού: Τυχοδιωκτισμός και πατριδοκαπηλεία, μπίζνες και μαυραγοριτισμός, ψευτοτσαμπουκάδες στους γείτονες και τελικά υπακοή στις επιταγές των κάθε φορά δυτικών «προστατών». Με τα γνωστά τραγικά αποτελέσματα από το 1922 μέχρι το 1974.
5. Όσο λοιπόν ο Τσίπρας ρεφάρει πανηγυρίζοντας για την μεταμνημονιακή καμμένη γη που θα παραδώσει και εμφανίζεται ως πολιτικός που θα παρέχει λύσεις και στα μεγάλα θέματα, αποκρύπτει το κυρίαρχο πρόβλημα: Η κυβέρνηση, εφαρμόζοντας τα σχέδια του ΝΑΤΟ, βάζει σήμερα ένα χεράκι στην περαιτέρω διάλυση των Βαλκανίων, γεγονός που θα έχει αύριο ολέθριες συνέπειες ακόμη και σε θέματα εθνικής κυριαρχίας. Η σωστή τοποθέτηση για το θέμα του ονόματος, που δυστυχώς ένα μόνο μικρό μέρος της αριστεράς είχε υιοθετήσει όταν έπρεπε, είναι σύνθετη ονομασία με γεωγραφικό προσδιορισμό. Σλαβομακεδόνες στην Ελλάδα υπάρχουν, όπως και στη Βουλγαρία, και βέβαια στην ΠΓΔΜ. Μακεδονικό έθνος όμως δεν διαμορφώθηκε ιστορικά. Πέρα από την ονομασία όμως, τεράστιας σημασίας είναι η έμπρακτη ακύρωση κάθε συνταγματικού και θεσμικού αλυτρωτισμού και η εκατέρωθεν αναγνώριση της ακεραιότητας των συνόρων. Όσο, λοιπόν, η συζήτηση θα αφορά μια διευθέτηση της ονομασίας για να προχωρήσουν οι ενταξιακές διαδικασίες, η απάντηση θα είναι: καμία συμφωνία που επιβάλλεται από το ΝΑΤΟ, καμία συμφωνία που διευκολύνει τα σχέδια των ιμπεριαλιστών.
6. Το Μακεδονικό είναι πολιτικό πρόβλημα και πηγή του κακού είναι οι ιμπεριαλιστικοί ανταγωνισμοί στην περιοχή. Με πρώτο και κύριο τον αμερικάνικο ιμπεριαλισμό και το ΝΑΤΟ. Ο ιμπεριαλισμός εισχωρεί όλο και πιο βαθιά, καθορίζει όλο και περισσότερα. Καταδικάζει μια περιοχή σε μόνιμη αποσταθεροποίηση γεννώντας κράτη-χωροφύλακες που εκτελούν εντολές. Είναι ο αποκλειστικός υπεύθυνος για τη διαμόρφωση αυτών των κρατών σε προτεκτοράτα, σε «παρίες» της Ευρώπης. Περιθωριοποιημένες χώρες, κάποιες σε καθεστώς μνημονίων, με φτώχεια και εξαθλίωση. Οι αλυτρωτικές επιδιώξεις που γεννούν εθνικισμό, μίσος και αντιπαλότητα, είναι το θλιβερό αποτέλεσμα αυτής της πολιτικής. Οι λαοί των δύο χωρών και όλοι οι λαοί της βαλκανικής, πρέπει να ζουν αρμονικά, αλληλέγγυα. Αυτό προϋποθέτει πλήρη σεβασμό των συνόρων. Σε μια περιοχή με πολλά κοινά γεωγραφικά, ιστορικά, πολιτισμικά στοιχεία, στόχος είναι η απόρριψη κάθε αλυτρωτικής διάθεσης. Να μην κρύβονται πίσω από τον καλλιεργούμενο εθνικισμό τα πραγματικά ζητήματα. Και αυτά είναι ταξικά και αφορούν την καταπίεση των λαών αυτών στον καταμερισμό που ετοίμασαν οι «δυνατοί». Ο μοναδικός τρόπος για να ηρεμήσει η πολύπαθη περιοχή των Βαλκανίων είναι να αποχωρήσουν οι πάτρωνες της Δύσης. Σε αυτήν την κατεύθυνση είναι αναγκαίο ένα αντιιμπεριαλιστικό κίνημα από τα Βαλκάνια μέχρι τη Μ. Ανατολή που θα σαρώσει τις δυνάμεις του πολέμου και του θανάτου. Σε μια περιοχή γεωπολιτικών, οικονομικών και στρατιωτικών αντιθέσεων, ο μόνος τρόπος ουσιαστικής επίλυσης του προβλήματος είναι η αντιιμπεριαλιστική πάλη και η αποχώρηση του ΝΑΤΟ και των βάσεών του. Η υπεράσπιση των συνόρων και η απαίτηση να μην γίνει καμία αλλαγή σε αυτά. Σε αυτήν την κατεύθυνση πρέπει να αγωνιστούν οι λαοί της περιοχής για να οικοδομήσουν σχέσεις φιλίας και αλληλεγγύης, για να εξασφαλίσουν ειρήνη και ανεξαρτησία.
ΕΞΩ ΤΟ ΝΑΤΟ ΚΑΙ ΟΙ ΒΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΑΠΟ ΤΑ ΒΑΛΚΑΝΙΑ
ΚΑΜΙΑ ΑΛΛΑΓΗ ΣΥΝΟΡΩΝ ΣΤΑ ΒΑΛΚΑΝΙΑ
ΚΑΜΙΑ ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΓΙΑ ΧΑΡΗ ΤΟΥ ΝΑΤΟ